खप्तड स्वामीको कुटी जीर्ण बन्दै, निकुञ्ज भन्छ– ‘कुटी चम्काइन्छ’

A+ A A-

सुदूरपश्चिम प्रदेशको प्रमुख पर्यटकीय स्थल खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेको खप्तड स्वामीको कुटी जीर्ण बन्दै गएको छ । खप्तडमा रहेका विभिन्न हेर्नलायकका स्थानमध्ये प्रमुख स्थान मानिने खप्तड स्वामीको कुटी मर्मत सम्भार र संरक्षण नहुँदा जीर्ण बन्दै गएको हो ।

खप्तड स्वामीको तपोभूमि भएकाले यहाँ आउने तीर्थयात्रीहरू यो ठाउँलाई सिद्धभूमि भन्दै स्वामीलाई सम्झेर केही छिन एकाग्र भएर ध्यान गर्ने गर्दछन् । कुटीको अगाडिको भाग ठीकै भए पनि पछाडिपट्टिको दिवाल हाल झरीमा पानी चुहिने भएको छ । चुहिएकोे पानीले माटो–कमेरो पखालिएर झर्नुका साथै पछाडिपट्टिको पाखो (छत) र दिवाल भत्कने अवस्थामा पुगेको छ ।

पानी चुहिएकाले जीर्ण बनेको दिवाल बाङ्गो भएको छ । साथै, कुटीका वरपरका पेटीहरू र स्वामी बस्ने कौसीका केही काठहरूसमेत कुहिएका छन् । कुटीको पछाडिपट्टिको पाखो चुहिने भएकाले छत (पाखो) पनि होचो भएको छ ।

कुटीमा जाने बाटोको वरपर राखेका ढुंगाहरू सबै यत्रतत्र छन् । काठको बार पनि कुहिएका छन् भने केही निकालेर वरपर बेवारिसे अवस्थामा फालिएका छन् । कुटीको दुईपट्टि रहेका गेट पनि जीर्ण अवस्थामै छन् । प्रतीक्षालयमा राखिएका काठहरू पनि कुहिएका छन् ।

त्यस्तै, खप्तड स्वामीले प्रयोग गर्ने चर्पीसमेत भत्किएर लथालिङ्ग अवस्थामा छ । कुटीको अलि तल्तिर रहेको स्वामीले पानी भर्ने कुवा पनि जीर्ण भएर धाराको नामोनिशान मेटिएको छ ।

सरकारले २० लाख पर्यटक भित्र्याउने लक्ष्य राखेर ‘नेपाल भ्रमण वर्ष २०२०’ अभियान सञ्चालन गर्ने बताइरहँदा सुदूरपश्चिमको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा रहेको खप्तड क्षेत्रको पूर्वाधार विकासमा भने कुनै वास्ता गरेको देखिँदैन ।

खप्तड स्वामी २००२ सालमा खप्तड क्षेत्रमा आएर करिब ५० वर्ष त्यही क्षेत्रमा बसेका हुन् । खप्तड स्वामी १ हजार ८ परम हंस सच्चिदानन्द सरस्वतीका रूपमा समेत परिचित छन् । खप्तड स्वामीको कुटी यसअघि स्थानीयहरूले २०५० सालतिर पुनर्निर्माण गरिदिएका थिए ।

लामो सयमसम्म खप्तड स्वामीको स्याहार गरेका खप्तड छान्ना गाउँपालिका– ३ का हरि रावलले भने, ‘अगाडि स्वामी खरकै कुटीमा ध्यान गर्नुहुन्थ्यो, पछि परम्परागत घरजस्तो ढुंगामाटोले निर्माण गरिएको अहिले रहेकै कुटीमा ध्यान गर्नुहुन्थ्यो ।’

एकतले स्वामीको कुटीमा दुई कोठा छन् भने एक कोठा जमिनमुनि छ । पछाडिपट्टि काठको अर्को कोठा जोडिएको भए पनि कुटीको अवस्था सामान्य छ ।

खप्तड राष्ट्रिय निकुञ्जका कायममुकायम संरक्षण अधिकृत राजु घिमिरेसँग खप्तड बाबाको कुटीको विषयमा कुरा गर्दा उनले कुटीको चाँडै जीर्णोद्धार गरिने बताए । उनले भने, ‘म भर्खरै आएको हुँ । मैले पनि कुटीको निरीक्षण गरें । गर्नुपर्ने धेरै छ, यस पटक बजेट पर्याप्त छैन । त्रिवेणीधामलगायतमा गर्नुपर्ने धेरै देखिएको छ । तर पनि चाँडै खप्तड बाबाको कुटी चम्काइन्छ ।’

प्रकाशित मिति: सोमबार, मंसिर २३, २०७६ १९:४४