पोखराको पर्वतीय संग्रहालय बन्यो पर्यटकको आकर्षणकाे केन्द्र

A+ A A-

पर्यटकीय नगरी पोखरामा रहेको अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय पर्यटकको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको छ । प्राकृतिक रूपमा दर्जनौं पर्यटकीय गन्तव्य रहेको यस पोखरामा पछिल्लो समयमा मानव निर्मित पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालय पनि थपिएपछि आन्तरिक एवं बाह्य पर्यटकहरूको संख्या दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको छ ।

हिमाल र हिमाली क्षेत्रका सम्पूर्ण गतिविधिको पहिचान झल्किने गरी पोखरामा स्थापना गरिएको यस संग्रहालयमा अध्ययन अवलोकनका लागि आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकहरू आकर्षित भएका हुन् ।
हिमाली क्षेत्रमा बसोबास गर्ने जातजातिहरूको रीतिरिवाज, भेषभूषा, कला र संस्कृतिका साथै भौगोलिक अवस्थाका बारेमा जानकारी दिने उद्देश्यले संग्रहालय सञ्चालनमा ल्याइएको नेपाल पर्वतारोहण संघ (एनएमए) का अध्यक्ष सन्तवीर लामाले जानकारी दिए ।

नेपाल पर्वतारोहण सघंद्वारा खरिद गरेको १ सय रोपनी जग्गामा निर्माण गरी २०६० साल माघबाट सञ्चालनमा आएको संग्रहालयमा हालसम्म २२ लाख १२ हजारभन्दा बढीले अवलोकन गरेको संग्रहालयका निर्देशक शंकर गौतमले बताए ।

संग्रहालयमा विश्वका ८ हजार मिटरभन्दा बढी उचाइ भएका १४ वटा, ७ हजार ५ सयदेखि ७ हजार ९ सय ९९ मिटर उचाइसम्मका ४०, ६ हजारदेखि ६ हजार ९ सय ९९ मिटरसम्मका ६ सय ३ सहित कूल १ हजार ९ सय १३ वटा हिमचुचुरा र त्यस क्षेत्रमा बसोबास गर्ने बासिन्दाका भेषभूषा, संस्कृति, उपयोग गर्दै आएका विभिन्न सामग्री संग्रह गरी प्रदर्शनमा राखिएको छ ।

संग्रहालयले मुख्य आम्दानीको स्रोत टिकटलाई बनाएको छ । संग्रहालयले टिकटलाई विभिन्न वर्गमा वर्गीकरण गरेर रकम उठाउने गरेको छ । जसमध्ये विद्यार्थीका लागि ५०, नेपालीका लागि १००, सार्कस्तरीय पर्यटकलाई २५० र बाह्य पर्यटकका लागि ५०० रुपैयाँ कायम गरेको छ ।

संग्रहालयबाट साढे २० करोड आम्दानी

संग्रहालय खुला गरिएयता हालसम्म विद्यार्थी ९ लाख ३४ हजार ६ सय ६७, सर्वसाधारण नेपाली ७ लाख २० हजार २ सय ३६, सार्कस्तरीय पर्यटक १ लाख ७८ हजार ३७, अन्य विदेशी राष्ट्रका २ लाख ५५ हजार ५ सय १६ जनाले टिकट काटेर अवलोकन गरेका छन् ।

३ सय ६५ दिनै खुला रहने संग्रहालयले यस अवधिमा टिकट बिक्रीबाट मात्र कुल २० करोड ५९ लाख ४७ हजार ३ सय २८ आम्दानी गरेको छ । दसैंपछिको दुई हप्ताको अवधिमा समेत संग्रहालयले टिकट बिक्रीबाट करिब ३० लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्न सफल भएको छ ।

दैनिक संग्रहालयको भ्रमण गर्नेको संख्या १ हजार

दसैं र तिहारको लामो बिदामा संग्रहालयको अवलोकन गर्न आउने पर्यटकको संख्या उल्लेख्य रहेको छ । दसैंको लगत्तैपछि १ कात्तिकदेखि दुई हप्ताको अवधिमा करिब १५ हजारले संग्रहालयको भ्रमण गरेका छन् । जसमध्ये विद्यार्थी २ हजार ५ सय, सर्वसाधारण नेपाली ७ हजार, सार्कस्तरीय २ हजार र बाह्य २ हजारले टिकट काटेर संग्रहालयको भ्रमण गरेका छन् । तथ्यांकलाई आधार मान्दा यस अवधिमा दैनिक १ हजारको संख्यामा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकले संग्रहालयको भ्रमण गरेका छन् ।

सबैभन्दा अग्ला १४ हिमालको प्रदर्शनी

साढे ६ रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको संग्रहालयमा विश्वका ८ हजारभन्दा अग्ला १४ वटा हिमाल र हिमाली संस्कृतिसँग सम्बद्ध गतिविधिहरू प्रदर्शनमा राखिएका छन् । यसमध्ये ८ हजारभन्दा बढी उचाइका ८ वटा हिमाल नेपालमा पर्दछन् ।

विश्वका हिमशृंखलाको उत्पत्ति, महत्त्व, यस क्षेत्रका वन्यजन्तु, वनस्पति तथा खनिज पदार्थलगायतको प्रदर्शनी संग्रहालयमा रहेको छ ।

१० करोड लगानीमा संग्र्रहालय

२०६० सालमा पोखराको घारिपाटनस्थित १० करोड रुपैयाँको लगानीमा संग्रहालय निर्माण गरिएको हो, जसमा नेपाल सरकारका तर्फबाट ३० लाख, जापान सरकारबाट १ करोड ४५ लाख ७८ हजार १११ रुपैयाँ, कोरियाबाट ६ लाख ६९ हजार ३ सय, चीनबाट ३ लाख ३६ हजार ७५०, भारतबाट ३ लाख २० हजार र स्पेनबाट ३७ लाख सहयोग प्राप्त भएको हो ।

त्यसका अलावा विभिन्न सघसंस्था र व्यक्तिबाट ४ करोड रुपैयाँसमेत प्राप्त भएको थियो ।

प्रत्येक वर्ष महोत्सव

हिमाली क्षेत्रको कला संस्कृति र भौगलिक अवस्थाका बारेमा जानकारी दिने उद्देश्यले संघले प्रत्येक वर्ष महोत्सवको आयोजना गर्दै आएको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसंघले डिसेम्बर ११ लाई विश्व पर्वतारोहण दिवस घोषणा गरेकाले यसै दिन विगत पाँच वर्षदेखि अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतारोहण महोत्सव मनाउँदै आएको नेपाल पर्वतारोहण संघ (एनएमए) का अध्यक्ष सन्तवीर लामाले बताए ।

हिमाली संस्कृतिका सम्बन्धमा जानकारी दिँदै बदलिँदो विश्व परिवेशका बारेमा जानकारी गराउने उद्देश्यले महोत्सवको आयोजना गरिँदै आएको उनले बताए ।

महोत्सवमा हिमाली क्षेत्रका जनताको दैनिकी, कला, संस्कृति र रीतिरिवाजलगायतको जानकारी समेटिने गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक १९, २०७६ १६:०४