चलचित्र मिहिन ढंगले बुझनुपर्ने विज्ञको सुझाव

A+ A A-

केहिदेखि ‘दोस्रो नेपाल अन्र्तराष्ट्रिय चलचित्र महोत्सव २०१९’ निफ सरु भइरहेको छ । महोत्सवमा विभिन्न चलचित्र प्रदर्शनसँगै चलचित्रकर्मीको कथा वाचन र चलचित्रको विभिन्न विषयमा छलफल तथा बहस पनि भएको छ ।

बहसमा महानायक राजेश हमालले चलचित्र ग्रहण गराउने पाठ सान्दर्भिक नभएको बताएका छन् । उनका अनुसार चलचित्रको कुन माध्यमबाट शिक्षा लिन सकिन्छ भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । चलचित्र भनेको अत्यन्तै ‘भाष्ट’ माध्यम हो । यो बौद्धिक सामाग्री भएकोले यसलाई भावनात्मक रुपमा पस्कनु आवश्यक हुन्छ ।

यसलाई सर्जकले जुनसुकै हिसाबले पनि प्रयोग गर्न सक्छ उनले भने । त्यस्तै एउटा चलचित्रकर्मी स्याबासी मात्रै कमाउन चलचित्र निर्माण नगर्ने बताए । ‘त्यो स्यावासीले मात्रै अर्काे निर्माण गर्न सक्दै र अर्काे चलचित्र निर्माण गर्ने वातावरण खोजको हुन्छ । त्यसैले ‘पपुलर कल्चरमै’ चलचित्र पस्कनु उनको ठम्याई छ ।

त्यसैले चलचित्रलाई आफ्नो आवश्यकता अनुसार जुन रुपमा पनि लिन सकिने उनले बताए । त्यस्तै बहसमा अर्का वक्ता प्रो. सुधा त्रिपाटीले किताब अध्ययन भन्दा चलचित्र हेर्न उपयुक्त रहेको बताइन् । उनले चलचित्रलाई समाजको महत्वपूर्ण विधा भएकोले यसलाई बुझन आवश्यक रहेको बताइन् ।

पछिल्लो समय अडियो भिडियोको दुनिया भएकोले दुबै माध्यबाट जानकारी लिन र दिन सकिन्छ । उनले २/३ घण्टा कक्षा कोठामा चलचित्रको पाठ पढाउन नसके पनि छोटो अंश देखाएर समिक्षा गर्न सकिने बताइन् । चलचित्रको कुन पक्ष बलियो छ र कुन पक्ष फितलो छ भन्ने कुरा औल्याउनु सकिने बताइन । यस क्षेत्रमा चलचित्रको मिहिन ढंगले अध्ययन गर्न जरुरी रहेका बताइन् ।

उनका अनुसार जसरी आर्टको ललितकला क्याम्पसका पनि अध्ययन गराइन्छ त्यस भित्र पनि चलचित्रलाई अध्ययन गराउने सकिन्छ । जसले गर्दा चलचित्रलाई चौतर्फी ढंगले विकास गर्न सकिन्छ । उक्त बहसको सहजर्ताको रुपमा रुपमा समालोचक राम लोहनी थिए ।