गाजाको राफातिर अघि बढ्यो इजरायल, १० लाख प्यालेस्टाइनीलाई आपत्

A+ A A-

इजरायली सेनाले दक्षिणी गाजाको राफा शहरबाट मानिसहरूलाई निकाल्ने प्रक्रिया थालेको छ । बीबीसीका अनुसार, शहरमा १० लाभन्दा बढी प्यालेस्टाइनीले शरण लिएका छन् ।

इजरायली सिमानजिकै पूर्वी क्षेत्रमा बसिरहेका मानिसहरूलाई खान युनिस र अल-मवासी शहरतिर जान निर्देशन दिइएको छ ।

इजरायली सेनाले त्यहाँ टेण्ट, खाना, पानी र औषधिको सुविधा उपलब्ध गराउने दाबी गरेको छ । इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहुले हमासलाई पराजित गर्नका लागि राफामा आक्रमण गर्नुपर्ने बताएका छन् ।

विभिन्न मानव अधिकारवादी संगठनले इजरायललाई राफा शहरमा आक्रमण नगर्न अपिल गरिसकेका छन् । इजरायलले राफामा आक्रमण गरेमा हजारौं प्यालेस्टाइनीको ज्यान जान सक्ने चिन्ता उनीहरू जनाइरहेका छन् ।

किन राफा शहर हान्न खोज्दैछ इजरायल ?

राफा गाजा क्षेत्रको दक्षिणमा पर्ने महत्त्वपूर्ण नाका हो, जुन इजरायली क्षेत्रसँग जोडिएको छैन । गाजामा अन्य दुई नाका पनि छन् । उत्तरमा रहेको इरेज नाकाको प्रयोग इजरायलीले पनि गर्छन् । दक्षिणस्थित केरेम शालोम खासगरी व्यापारिक वस्तुका लागि मात्र प्रयोगमा छ । ७ अक्टुबरमा हमासले आक्रमण गरेर इरेज नाकामा नराम्रोसित क्षति पुर्‍याएको छ । आक्रमणपछि इजरायलले इरेज र केरेम शालोमलाई बन्द गरेको थियो ।

दुवै बोर्डर क्रसिङ बन्द रहेकाले राफा नाका यतिबेला गाजामा रहेका लाखौँ प्यालेस्टाइनीका लागि लाइफलाइन हो । किनभने गाजाबाट बाहिरिनका लागि यो एक मात्र बाटो हो । गाजामा मानवीय सहायता पुर्‍याउने अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्सीहरूले पनि यही नाकामार्फत सहयोग पुर्‍याउनुपर्ने हुन्छ ।

राफा नाका पहिले हमास र इजिप्टको कब्जामा थियो । नाकामा आउजाउ गर्न दिने, नदिने तय इजिप्ट र हमासले नै गर्थे । तर, इजरायली आक्रमणपछि राफा नाकामा कामकाज बन्द छ ।

गएको १२ अक्टोबरमा इजिप्ट सरकारले गाजामा रहेका युद्धपीडितलाई राहत पुर्‍याउन इजरायलले राफा नाकाआसपास आक्रमण रोक्न भनेको थियो । सँगै उसले आफ्ना कर्मचारीको सुरक्षा सुनिश्चित नभएसम्म यो नाका नखोल्ने पनि बताएको थियो । युद्धविरामपछि केही समयका लागि यो नाका खुल्ने खबर सुनेर हजारौँ मानिसहरू राफा नाकामा पुगेका थिए । तर, नाका खुलेन । इजरायलले गाजामा जमिनी आक्रमण थालेपछि अन्य क्षेत्रबाट लाखौँ मानिस राफा नाकामा जम्मा भएका छन् ।

उसो त, सामान्य अवस्थामा पनि प्यालेस्टाइनीका लागि राफा नाकामार्फत बाहिर निस्कन सजिलो छैन । यसका लागि उनीहरूले दुईदेखि चार हप्ताअगाडि नै स्थानीय प्यालेस्टाइनी संस्थामा आवेदन दिएर पञ्जीकरण गराउनुपर्ने हुन्छ । तर, यसखालको आवेदन प्यालेस्टाइन वा इजिप्टका अधिकारीका तर्फबाट सामान्य चेतावनी वा स्पष्टीकरणका साथ रद्द हुन सक्छ । संयुक्त राष्ट्र संघका अनुसार, सन् २०२३ मा इजिप्टले गाजाबाट १९ हजार ६ सय ८ मानिसलाई बाहिर जान अनुमति दिएको थियो । तर, ३ सय १४ मानिसलाई बाहिर जानबाट रोकियो ।

यही नाकातिर इजरायल अघि बढेपछि विभिन्न देश उसलाई यसो नगर्न भनिरहेका छन् । इजरायलको कारबाहीबाट १० लाखभन्दा बढी मानिस प्रभावित हुन सक्छन् ।

अन्य देशबाट युद्धविरामको दबाब परिरहँदा इजरायलले बच्चा, महिलाको हत्या गरिरहेको, घरमा परिवारसहित आगो लगाइदिएको खबर आइरहेका छन् ।

७ अक्टुबरमा हमासका लडाकुले जमिन, आकाश र जलमार्फत इजरायल छिरेर आक्रमण थालेपछि इजरायलले हमास सिध्याउने कसम खाँदै युद्धको घोषणा गरेको थियो । दुवैतर्फ गरी ३०औँ हजार मानिस मारिइसकेका छन् । कतारको मध्यस्थतामा युद्धविराम भए पनि त्यो सकिएलगत्तै फेरि हानाहान भइरहेको छ । हमासले पनि सकेसम्म इजरायलतर्फ रकेटहरू हानिरहेको छ । इजरायल हमासलाई सखाप पार्ने संकल्पका साथ मैदानमा छ । सन् २००७ देखि हमास गाजाको सत्तामा छ ।

वार्ता निष्कर्षविहीन

इजिप्टको राजधानी कायरोमा भएका बारम्बारका वार्ता निष्कर्षविहीन बनेका छन् । लामो समयका लागि युद्ध समाप्त गर्नुपर्ने अडान हमासले राखेको छ । तर, इजरायल हमासलाई नसिध्याई युद्ध नरोक्ने अडानमा छ । हमासको कब्जामा अहिले पनि दर्जनौं इजरायली बन्धक रहेको बताइन्छ । तर, इजरायल ती बन्दीको रिहाइकै लागि युद्ध रोक्ने पक्षमा छैन ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, वैशाख २४, २०८१ १२:५०