प्रचण्ड र ओलीले तत्काल पार्टी एकता हुन सक्दैन भन्नुकाे अर्थ के हाे ?

A+ A A-

सत्ता सहकार्य गरिरहेका दुई ठूला कम्युनिस्ट दलका अध्यक्षद्वयले वाम एकताका लागि हतार नगर्ने उद्घाेष गरेका छन् । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र प्रधानमन्त्री एवम् माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले एउटै मञ्चबाट तत्काल पार्टी एकता सम्भव नरहेकाे आशय व्यक्त गरेका हुन् ।

नेकपा स्थापनाको ७५ वर्ष पुगेको अवसरमा एमालेले आयोजना गरेको हीरक महोत्सवमा ओली र दाहालले यस्तो धारणा राखेका हुन् । समाराेहमा पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले कम्युनिस्ट एकता टिक्न नसकेकाेप्रति चिन्ता व्यक्त गरिन् ।

उनले नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलन पटक–पटक फुट र विभाजन हुनुमा सिद्धान्त र विचारले कि पदीय आकांक्षा र अवसरवादले भनेर समीक्षा गर्नुपर्ने बताइन् । उनले भनिन्, ‘नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनले हीरक महोत्सव मनाउँदै गर्दा कम्युनिस्ट आन्दोलनमा पटक–पटक देखा परेको फुट र विभाजन साँच्चै सिद्धान्त, विचार र राजनीतिक कारणले भएको हो कि पदीय आकांक्षा, अवसरवादले भएको हो ? यसको समीक्षा गर्नुपर्ने समय आएको छ ।’

bidhya bhandari1713773924.jpg

प्रधानमन्त्री तथा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डले कम्युनिस्टहरू मिल्दा सफलता हासिल भएको र विभाजन हुँदा असफलता पनि भोगेको तितो अनुभव रहेको बताए । उनले अहिले भने एकताका लागि हताराे गर्ने पक्षमा नरहेकाे सुनाए । उनले भने, ‘एकता हुँदा दुईतिहाइनजिक पुगेका थियौँ । तर विभाजित भयौँ । त्यसको तितो अनुभव छ । तर, अहिले पहिलाको जस्तो हतारोमा एकता गर्ने पक्षमा छैनौँ । त्यो बेला समयभन्दा अगाडि दौडिएछौँ कि ! पुनः सहकार्य सुरु गरेका छौँ । बिस्तारै कम्युनिस्टबीच एकता हुने वातावरण बन्छ ।’

प्रचण्डले नेकपा स्थापनाको दिन समझदारी र एकताको बाटो कोर्ने दिनको रूपमा स्थापित हुनुपर्ने बताए । उनले भने, ‘कम्युनिस्टहरू अबको २५ वर्षपछि सय वर्षका हुनेछौँ । अहिले पनि हामी कम्युनिस्ट एकताबद्ध हुने हो भने देशलाई नेतृत्व गर्ने ठाउँमा छौँ ।’

प्रचण्डले एमाले अध्यक्ष ओलीप्रति पनि विश्वास बढेको बताए । उनले भने, ‘म मन्त्रिपरिषद्‌को बैठकले गर्दा ढिला आइपुगेँ । अन्तिमतिर मात्र भिडियो हेर्न पाएँ । तर, ओलीजीले योपटकको भिडियोमा माओवादीबारे नकारात्मक टिप्पणी गरेको छैन भन्नुभयो । धन्यवाद छ । विश्वास छ उहाँप्रति ।’

435612236_1551823775380816_6810330719219973774_n1713790793.jpg

प्रचण्डले लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको आन्दोलनमा कम्युनिस्टको भूमिका केही निर्णायक र केही सहायक रहेको बताए । उनले भने, 'यो परिवर्तनमाथि प्रहार गर्ने प्रयास भइरहेको छ । जनतालाई हित भएको महसुस गराउने चुनौती हामीलाई छ । बलिदानको कीर्तिमान कायम गरेका छौँ । आज अवसर र चुनौती छ । अवसर यही पद्धतिमा देशलाई समृद्ध बनाउने, सुशासनको प्रत्याभूत दिने । यसका विरुद्ध षड्न्त्र भइरहेको छ । त्यसका विरुद्ध पनि लड्नु चुनौती छ ।'

एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले पनि तत्काल कम्युनिस्टहरूबीच एकता नहुने बताए । उनले भने, ‘कम्युनिस्ट आन्दोलन विभाजन, विखण्डन भयो । एकता पनि भयो । विभाजन हुनु हुँदैनथ्यो । समीक्षा गरौँला । तत्काल पार्टी एकीकरण भइहाल्छ भन्ने छैन । यसले आन्दोलनमा समस्या आउँछ । सहकार्य गर्दै आगाडि बढ्छौँ । क्रमश: एकताको बाटोमा जान सक्छौँ । अहिले नै मिल्यौँ भने के कारण फुटेका थियौँ भन्ने प्रश्न उठ्छ । ठ्याक्क वामपन्थी मिलेर अगाडि जान सक्ने अवस्था पनि छैन ।’

एमाले हुँदैनथ्यो भने वामपमन्थी र लोकतान्त्रिक आन्दोलन यस्तो अवस्थामा नपुग्ने दाबी उनको थियो । उनले भने, ‘कम्युनिस्ट आन्दोलनका बारेमा समीक्षा गरेर आगामी दिनको बाटोको संकल्प गर्ने दिन आज हो । आजको यस थलोलाई त्यही रूपमा लिनुपर्छ ।’

नेपालमा कम्युनिस्ट पार्टी स्थापना भएपछि लाभैलाभ भएको दाबी अध्यक्ष ओलीले गरे । उनले भने, ‘२००७ सालको आन्दोलनलाई राजा, राणा र दिल्ली मिलेर सम्झौतामा टुङ्ग्याइयो । राणा प्रधानमन्त्री भए, कांग्रेस सरकारमा सामेल भयो र राजा राजा भए । कम्युनिस्टले त्यसको विरोध गरेको थियो । कम्युनिस्टले नमानेको सही थियो । त्यो त्रिपक्षीय सम्झौताका विरुद्ध उभिँदा कम्युनिस्टमाथि प्रतिबन्ध लगाइयो ।’

ओलीले कम्युनिस्टले भनेको नमान्दा २०१७ साल घटेको बताए । र, २०३६ सालको जाली जनमत कम्युनिस्ट पार्टीले नस्वीकारेको उनले बताए । उनले भने, ‘अहिले पनि परिवर्तनविरोधीहरू हीनताबोधले दमित भएका छन् । श्रीपेच नलगाएका पनि राष्ट्रपति हुन्छन् र भनेर सोच्छन् । अनि दमित हुन्छन् ।’

दरबार हत्याकाण्ड भएको दिनमा नै नेपालबाट राजतन्त्र समाप्त भएको भए पनि राजनीतिक दलहरूले नेतृत्व लिन नसक्दा एउटा राजा खोजेर कुशको राजा स्थापना गरेजस्तो गरेको उनले व्यङ्ग्य गरे । उनले भने, ‘स्थापना भएका राजाले केही दिनमै भनिहाले– दाइजस्तो होइन । नभन्दै जनताका अधिकार खोसे । हाम्राविरुद्ध दमन गरे ।’

ओलीले नयाँ समीकरण विकास निर्माण गर्न, विकासको अभियान चलाउन, जनताको समस्या समाधान गर्न, भूमिहीन जनताका समस्या समाधान गर्न बनेको बताए । उनले भने, ‘एक्काईसौँ शताब्दीमा भोकमरी र गरिबीको समस्याले पिल्सनु अशोभनीय हो । यसको समाधान गर्नुपर्छ । गरिबीको अन्त्य गर्ने कार्यक्रम बनाउनुपर्छ । विकासमा प्रविधिको प्रयोग गरौँ । सरकारमा रहेका दलहरूले यी कुराहरू ध्यानमा राखेर अगाडि बढौँ ।’

435688706_447734717626817_8306952217707631972_n1713790845.jpg

नेताहरूका भाषण सुन्दा सत्ता सहकार्यमा रहेका दुई ठूला र एक सानो कम्युनिस्ट पार्टीबीच तत्काल एकता नहुने देखिन्छ । हतारोमा एकता गरेर पछि पछुताउनुभन्दा पनि सत्ता गठबन्धनलाई परिपक्व बनाएर लैजाने र एकता गर्ने अवस्थासम्म टिक्न सकेमा एकता गर्ने दुई कम्युनिस्ट पार्टीका अध्यक्षको अभिव्यक्तिबाट बुझिन्छ ।

आरआर क्याम्पसका पाेलिटिकल साइन्स विभाग प्रमुख महेश भट्टराई माओवादी र एमालेबीच अहिले सरकार चलाउनका लागि मात्रै सहकार्य भएकाे बताउँछन् । उनकाे विचारमा सरकार टिकाउने र पार्टी एकता गर्ने विषय फरक हाे । 'अहिले सरकार चलाउन मात्रै एमाले र माओवादीबीच सहकार्य भएकाे देखिन्छ । सरकार चलाउने र पार्टी एकता गर्ने विषय फरक रहेकाेले पनि तत्काल एकता हुन नसक्ने कुरा उहाँहरूले व्यक्त गरेकाे हुन सक्छ', भट्टराईले भने ।

नेकपाकाे हीरक महाेत्सव समाराेहमा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा पनि सहभागी भएका थिए । मन्तव्यका क्रममा एमाले अध्यक्ष ओलीले अत्यन्त आदरणीय नेता भन्दै देउवाको प्रशंसा गरेका थिए । देउवामा अहिले पनि जवान जोश तगडा रहेको उनले बताएका थिए । पछिल्लो समय कांग्रेसका कतिपय नेताहरूले एमालेसँग मिलेर प्रचण्डलाई जवाफ दिनुपर्छ भन्ने खालका धारणाहरू पनि अभिव्यक्त गरिरहेकाे सुनिन्छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, वैशाख १०, २०८१ १८:५१