मध्यपूर्वमा युद्धको खतराः इरानले इजरायलमाथि आक्रमण गरेपछि के-के भयो ?

A+ A A-

आफ्ना सैन्य कमान्डरको हत्याको बदलामा इरानले मध्य रातमा इजरायलमाथि मिसाइल र ड्रोन आक्रमण गरेपछि मध्यपूर्वमा नयाँ युद्धको आगो दन्किने खतरा बढेको छ ।

इजरायलमाथि २ सयभन्दा बढी अलग-अलग प्रकारका ड्रोन हमला भएको हो, जसमा किलर ड्रोनदेखि ब्यालेस्टिक मिसाइल र क्रुज मिसाइल समेत सामेल छन् ।

गत १ अप्रिलमा इजरायलले सिरियामा रहेको इरानको वाणिज्य दूतावासमाथि हमला गरी इरानका शीर्ष कमान्डरसहित केही सैन्य अधिकारीको हत्या गरेको थियो । यसको बदला लिने घोषणा गरेको इरानले त्यसको १४ दिनपछि इजरायललाई निशाना बनाएको हो ।

जेरुसेलमसहित इजरायलका केही सहरमा विस्फोट र साइरनको आवाज सुनिएको थियो । इरानको आक्रमणबाट दक्षिण इजरायलको सैन्य बेसमा क्षति पुगेको छ । इरानी आक्रमणपछि इजरायली सेनाले एयर डिफेन्स सिस्टमलाई सक्रिय बनाएको छ भने सेनालाई पनि ‘हाई अलर्ट’ मा राखेको छ ।

इरानले आगामी केही घण्टामा इजरायलमाथि थप मिसाइल आक्रमण गर्न सक्ने बताइएको छ । इरानले अन्धाधुन्ध हमला गर्दै इजरायलले लगातार गरेको अपराधको सजाय भएको बताएको छ । इरानी सेनाले वक्तव्य जारी गर्दै यसलाई ‘अपरेशन ट्रु प्रोमिस’ नाम दिएको छ ।

इजरायली सेनाका प्रवक्ता रियर एडमिरल हगारीले इरानले इजरायलमाथि सिधा हमला सुरु गरेको बताएका छन् । इरानका किलर ड्रोनमाथि निगरानी राखिरहेको उनको भनाइ छ । इजरायलले एरो एरियल डिफेन्स सिस्टमबाट अधिकांश मिसाइल खसालेको दाबी गरेको छ ।

अल अक्सा मस्जिदनजिकै गोल्डेन डोममाथि आकाशमा केही मिसाइल खसालेको जनाएको छ । इरानी आक्रमणबीच इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनसँग छलफल गरेका छन् ।

बाइडेनले इरानको खतराविरुद्ध इजरायलको सुरक्षाका लागि प्रतिबद्ध रहेको र इजरायलको साथमा मजबुतीसाथ उभिने आश्वासन दिएका छन् ।

नेतान्याहुले देशको डिफेन्स सिस्टमलाई तैनाथ गरेको बताउँदै कुनै पनि अवस्थालाई नियन्त्रणमा लिन तयार रहेको बताएका छन् । इजरायलमाथि आधा रातमा इरानले हमला गरेपछि वैश्विक तनाव चुलिएको छ ।

इरानी विदेशमन्त्रीले कुनै पनि प्रकारका सैन्य आक्रमणबाट आफ्नो सुरक्षाका लागि कुनै कदम उठाउन नहिचकिचाउने बताएका छन् ।

इजरायली सेनाले हमला हुने सम्भावित स्थानमा आवश्यक सबै कदम चाल्ने जनाएको छ । इरानी आक्रमणपछि इजरायलमा ‘वार क्याबिनेट’ को बैठक बोलाइएको छ ।

केही दिनअघि मात्रै इरानका सर्वोच्च नेता आयातुल्लाह अली खामेनेईले इजरायल र यहाँको दुष्ट सरकारलाई सजाय दिने चेतावनी दिएका थिए ।

इरानको हमलापछि ब्रिटेनले इजरायललाई सहयोग गर्न रोयल एयरफोर्स जेट र एयर रिफ्युलिङ ट्याङ्कर पठाएको छ । ब्रिटेनको रक्षा मन्त्रालयले इरानको खतरा र मध्यपूर्वमा तीव्र रूपमा बढेको तनावलाई मध्यनजर गर्दै हमला रोक्न आफ्ना साझेदार देशसँग मिलेर हरसम्भव कदम उठाउने बताएको छ ।

गाजाको हमलालाई लिएर पछिल्लो समयमा केही असन्तुष्टजस्तो देखिएको अमेरिका इरानी हमलापछि खुलेर इजरायलको समर्थनमा आएको छ ।

अमेरिकी रक्षामन्त्रीले इजरायली समकक्षी योव ग्यालेन्टसँग कुरा गर्दै इजरायलप्रति अमेरिकी प्रतिबद्धता दोहोर्‍याएका छन् । अमेरिकी सेनाको मध्यपूर्व कमान्डले पनि केही इरानी ड्रोन खसालेको जनाएको छ ।

इरानको सन् १९७९ को इस्लामिक क्रान्तिपछि इजरायल र इरानबीच दुस्मनी बढेको हो, जसलाई लिएर विश्व शक्तिहरूसमेत भिड्ने गरेका छन् ।

फ्रान्सले इरानी हमलाले वैश्विक स्तरमा तनाव बढ्ने चेतावनी दिएको छ । केही मध्यपूर्वी देशले इजरायलमाथि इरानको जवाफी कारबाहीलाई मध्यनजर गर्दै आफ्नो हवाई क्षेत्र बन्द गरेका छन् भने केही उडान डाइभर्ट गरिएको छ । जोर्डन र लेबनानले आफ्नो हवाई क्षेत्र अस्थायी रूपमा बन्द गर्ने घोषणा गरेका छन् ।

जोर्डनले सेनालाई उच्च सतर्कतामा राख्दै रडार सिस्टममा ड्रोनका गतिविधि निगरानी गरिरहेको र आफ्नो हवाई क्षेत्रमा आउने मिसाइल वा ड्रोन खसाल्ने चेतावनी दिएको छ । इरानी हमलापछि इजरायलमा सबै घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय उडान बन्द गरिएको छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, वैशाख २, २०८१ १०:५१