राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डमा हाजिर मात्रै गरेर तलब खान्छन् कर्मचारी, अध्यक्षले काम नदिएकाे गुनासाे

राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डमा हाजिर मात्रै गरेर तलब खान्छन् कर्मचारी, अध्यक्षले काम नदिएकाे गुनासाे

A+ A A-

राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डमा अध्यक्ष महाश्रम शर्माले काम नदिएपछि कर्मचारीहरू हाजिर गर्दै तलब बुझिरहेका छन् । बोर्डको नियमित कामबाहेकका अनुसन्धानको काम ठप्प रहेको छ । यसरी अनुसन्धानकाे काम नभएपछि कर्मचारी पनि फुर्सदमा छन् । तल्लो तहका कर्मचारीदेखि सहसचिवसम्म काम नपाएर चमेना गृहमा गफ गरेर समय बिताउनु परेको गुनासो कर्मचारीले गरेका छन् ।

यसमा बोर्डको नेतृत्वका कमजोरी रहेको उनीहरू बताउँछन् । ‘राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड भनेको रिटायर्ड कर्मचारी लगेर थन्क्याउने ठाउँ भएको छ, थोरै कर्मचारीले पनि बोर्ड चल्छ तर अहिले तीन सयभन्दा बढी कर्मचारी छन्,’ बोर्डका एक उच्च अधिकारीले शिलापत्रसँग भने ।

उच्च माध्यामिक शिक्षा परिषद् हुँदाको समयजस्तो कामको चाप अहिले बोर्डमा छैन । बोर्डमा सुरुवाती समयदेखि नियुक्ति पाएका कर्मचरीहरूले सरुवा भएर आएका कर्मचारीहरूको कार्यशैलीमा चित्त बुझाएका छैनन् । यसले बाेर्डमा रहेका कर्मचारीबीच पनि गुटकाे लडाइँ भएकाे देखिन्छ । १६ असार २०७३ मा उमाशिप राष्ट्रय परीक्षा बोर्डमा रुपान्तरण भएको थियो ।

अहिले बोर्डमा ४ जना उपसचिव छन् । उनीहरूले पनि काम नभएर जगेडाजस्तै भएर बस्न परेको गुनासो गरेका छन् । उपसचिवहरू बेदनाथ अधिकारी, भवराज कोइराला, उत्तमदेव विष्ट, डम्बरकुमार बतास बाेर्डमा कार्यरत छन् । उनीहरूमध्ये विष्ट सरुवा भएर आएको २ महिना मात्र भएको छ ।

‘तीन वर्ष भयो मैले हाजिरमात्र गरेर तलब खाएको । काम गर्ने वातावरण नै नेतृत्वले दिन सकेको छैन,’ एक उच्च कर्मचारीले भने । नीति बनाउनुपर्ने नेतृत्व अधिकांश समय व्यस्त हुने गरेको ती अधिकारीेले बताए ।

बोर्डको अनुसन्धान तथा शासकीय सुधार महाशाखा रिक्त छ । २ सहसचिव, २ अधिकृत, ४ जना नायव सुब्बा रहने महाशाखाबाट हुनपर्ने काम ठप्प छ । ज्येष्ठताका आधारमा सहसचिवलाई महाशाखाकाे नेतृत्व दिनपर्नेमा बोर्ड अध्यक्ष महाश्रम शर्माले कसैलाई जिम्मेवारी दिएका छैनन् ।

अहिले बोर्डको अन्तर्रा‍ष्ट्रिय सम्बन्ध स्थापित हुन नसेको र भएको पनि निरन्तर हुन नसकेको कर्मचारीहरू बताउँछन् । विश्व बैंकलगायतका अन्तराष्ट्रिय निकायले बोर्डलाई सहयोग गर्ने गरेका थिए । विज्ञानका सामग्री, कक्षा ११ र १२ को पाठ्यसामग्री बनाउन र विद्यालय क्षेत्र विकास कार्यक्रममा सहयोग गरेका थिए ।

बोर्ड स्वायत्त संस्था भए पनि शिक्षा मन्त्रालयसँग अन्योन्यास्रित सम्बन्ध छ । बोर्डमा सरकारले नियुक्त गरेको व्यक्ति अध्यक्ष, शिक्षा मन्त्रालयको सचिव उपाध्यक्ष, मन्त्रालयको सहसचिव (विद्यालय शिक्षा हेर्ने) सदस्य, महानिर्देशक, शिक्षा विभाग सदस्य, कार्यकारी निर्देशक, पाठ्यक्रमविकास केन्द्र सदस्य, सदस्य सचिव, प्राविधिक शिक्षा तथा व्यवसायिक तालिम परिषद् सदस्य, परीक्षा नियन्त्रक, त्रिभुवन विश्वविद्यालय सदस्य, प्राध्यापन, शिक्षा प्रशासन र परीक्षा क्षेत्रमा कम्तिमा दश वर्षको अनुभव प्राप्त गरी विशेषज्ञता हासिल गरेका व्यक्तिहरू मध्येबाट बोर्डले मनोनित गरेका कम्तिमा दुईजना महिला सहित तीनजना सदस्य, सामुदायिक तथा संस्थागत माध्यमिक विद्यालयका प्राध्यानाध्यापकहरू मध्येबाट कम्तिमा एकजना महिला सहित मन्त्रालयले मनोनित गरेका दुईजना सदस्य तथा नेपाल शिक्षा सेवाको राजपत्रांकित प्रथम श्रेणीको अधिकृत वाबोर्डको वरिष्ठ कर्मचारीहरू मध्येबाट मन्त्रालयले तोेकेको कर्मचारी सदस्य सचिव रहन्छन् ।

‘स्वायत्त भए पनि मन्त्रलयसँग अन्योन्यास्रित भयो । ३०० कर्मचारीलाई काम के दिने ? रिसर्च ल्याउन पर्‍याे नि । मन्त्रालयबाट आएका कर्मचारीको कारणले गर्दा हामीले काम गर्न पाएनौँ,’ ती उच्च अधिकारीले भने ।

प्रश्नपत्र निर्माण गर्ने, प्रदेश तहमा प्रवेशपत्र बनाउने, सर्टिफिकेट र ट्रान्सकिप्ट वितरणको काम ५ महिनामा सकिने र वर्षभरमा अरु महिना के गर्ने भन्ने प्रश्न कर्मचारीको छ ।

बोर्ड अध्यक्ष महाश्रम शर्माको नियुक्ति ९ पुस २०७८ मा भएको थियो । राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डको अध्यक्षका लागि छनोटसम्बन्धी कार्यविधि, २०७८ बमोजिम सिफारिस समितिले अध्यक्षमा पाँच जनाको नाम सिफारिस गरेको थियो ।

समितिले उम्मेदवारहरूको कार्यविधिको दफा ११ को खण्ड (क) र (ख) अनुसार मूल्यांकन गरेर दफा ९ बमोजिम वर्णानुक्रमका आधारमा डा. शर्मा, प्रा. डा. घनश्याम भट्टराई, प्रा. डा. महानन्द चालिसे, दुर्गाप्रसाद पाण्डे र प्रा. डा. शोभाखर कँडेलको नाम सिफारिस गरेको थियो । शर्मा नियुक्तिको समयमा उमेर हद हटाएर दरखास्त आह्वान गरिएको थियो ।

अनुसन्धान तथा शासकीय सुधार महाशाखामा नेतृत्व नभए पनि काम नरोकिएको शर्माले बताए । ‘शाखा रित्तो छैन । काम गर्ने मान्छेहरू छन् । प्रमुख हुनहुन्न । सहसहचिवको स्थायी व्यक्ति हुनुहुन्न । निमित्त प्रमुख बनाउने गरिएको छैन । नयाँ विज्ञापन खोलेर नयाँ सहसचिव पक्का भएपछि राख्ने भनेर खाली भएको हो । विज्ञापन अदालतमा पुद्दा पुगेर अड्किएको छ । काम रोकिएको छैन,’ अध्यक्ष शर्माले शिलापत्रसँग भने । उनी कर्मचारीले काम नपाएकाे विषयमा थप बाेल्न चाहेनन् ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, चैत २८, २०८० २१:१२