कर्णालीमा माओवादीकाे 'बाघचाल'ले एमालेलाई धर्मसंकट

A+ A A-

सत्ता गठबन्धनमा प्रदेश भागवण्डा नटुङ्गिएपछि कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री राजकुमार शर्माले विश्वासको मत लिने भएका छन् । गठबन्धनमा रहेकाे दल नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष एवं प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डबीच प्रदेश भागवण्डाका लागि प्रारम्भिक छलफल भए पनि निर्णायक सहमति जुट्न सकेको छैन, जसका कारण कर्णालीका तीन मन्त्रालय एक महिनादेखि मन्त्रीविहीन छन् ।

केन्द्रीय सत्ता समीकरणमा आएको फेरबदलसँगै कांग्रेस सरकारबाट बाहिरिएपछि मुख्यमन्त्री शर्माले विश्वासको मत लिने प्रयोजनका लागि प्रदेशसभा सचिवालयमा पत्रसमेत दर्ता गराइसकेका छन् । शर्माले सचिवालयमा पेस गरेको पत्रमा मंगलबार विश्वासको मत लिन लागेको जानकारी गराइएको छ ।

गठबन्धनका शीर्ष नेता ओली र प्रचण्डबीच कर्णालीको नेतृत्व एमालेले गर्ने गरी तयारी भएको बताइए पनि अन्तिम निष्कर्ष निस्कने छाँट नेखिएपछि शर्माले आफ्नो दाबी पेस गर्दै विश्वासको मत लिन लागेका हुन् । माओवादीले कर्णालीमा आफ्नो सरकारले निरन्तरता पाउनुपर्ने दाबी सुरुवाती चरणबाटै केन्द्रीय नेतृत्वसँग गरिरहेको छ ।

नेताद्वय ओली र प्रचण्डबीच लुम्बिनी प्रदेश माओवादीले लिने र कर्णाली एमालेले लिने गरी सहमति भएको खबर बाहिरिएपछि कर्णालीमा माओवादी राजनीतिमा प्रभावशाली मानिएका माओवादी उपमहासचिव जनार्दन शर्माले केही दिनअघि पदाधिकारी बैठकमा कर्णालीमा माओवादीले नै सरकारको नेतृत्व लिनुपर्ने धारणा राखेका थिए ।

कर्णाली माओवादीको आधार केन्द्र भएकाले पार्टीको नेतृत्वको सन्दर्भमा विकल्प नखोज्न प्रचण्डलाई शर्माले नैतिक दबाबमा पारिरहेको माओवादीको उच्च स्रोत दाबी गर्छ । ‘पार्टी अध्यक्षलाई हामीले बारम्बार कर्णालीको नेतृत्वबाट पार्टी बाहिरिनु हुँदैन भनेर दाबी पेस गरिरहेका छौँ,’ माओवादीका एक नेताले भने, ‘हामी अन्तिमसम्म पनि कर्णालीको नेतृत्व छोड्नु हुँदैन भन्ने पक्षमा छौँ, यसमा पार्टी अध्यक्षज्यूले पनि बुझ्नुहुन्छ भन्ने हाम्रो विश्वास हो ।’

शर्माले काम देखाउन नसकेको पार्टी केन्द्रलाई रिपोर्टिङ भइरहँदा माओवादी उपमहासचिव शर्माको सक्रियताले कर्णालीमा एमालेलाई धर्मसंकट परेको छ । मुख्यमन्त्री शर्माले विश्वासको मत लिनुभन्दा पहिले एमाले संसदीय दलका नेता यामलाल कँडेलसँग सामान्य छलफल गरेको बताइएको छ । तर, शर्मासँग भएको छलफलमा अहिलेकै अवस्थामा विश्वासको मत दिने वा नदिने भन्नेबारेमा भने कुनै छलफल नभएको एमाले सचेतक टेकराज पछाई बताउँछन् ।

‘मुख्यमन्त्रीज्यूले विश्वासको मत लिनका लागि संसदलाई जानकारी गराउनुभएको छ भन्ने छ, यसमा एमालेले हालसम्म कुनै धारणा बनाइसकेको छैन,’ पछाई भन्छन्, ‘पार्टी केन्द्रबाट पनि कुनै आधिकारिक निर्णय आएको छैन, हाम्रो दलका नेतासँग मुख्यमन्त्रीज्यूले भेट गरे पनि यो परिस्थितिमा कसरी अगाडि जाने भन्ने विषयमा केही भएको छैन ।’

मुख्यमन्त्री शर्माले आफूलाई पहिलोपटक आधाआधा कार्यकालको नेतृत्व गर्ने गरी मुख्यमन्त्री एमालेले नै बनाएको भन्दै सोही आधारमा विश्वासको मत दिने दाबी गर्दै आएका छन् ।

नेतृत्वका विषयमा पार्टी केन्द्रको निर्णयमा भर परेका नेता कँडेलले हालसम्म सरकारका विषयमा कुनै प्रतिक्रिया दिएका छैनन् । सुरुमा गठबन्धन तथा कर्णाली सरकारका विषयमा चुप बस्दै आएका माओवादी उपमहासचिव शर्माले अन्तिममा आएर कुनै पनि हालतमा कर्णाली छोड्न नसकिने अडान प्रस्तुत गरेपछि मुख्यमन्त्री शर्मालाई थप बल पुगेको छ ।

पार्टीमा एक्लिँदै गएका शर्माको अडानका कारण विद्रोह हुन सक्ने डर गठबन्धनमा छ । सके सहमतिका आधारमा जाने, नभए विद्रोह गर्ने भन्दै आएका शर्माले बहुमत सांसद लिएर विद्रोह गर्ने रणनीति अपनाउन सक्ने राजनीतिक वित्तमा चर्चासमेत भइरहेको छ ।

पछिल्लो समय एमालेले पनि कर्णालीको नेतृत्व पाउनुपर्ने दबाब गठबन्धनमा दिँदै आएको छ । एमाले महासचिव शंकर पोखरेलले सार्वजनिक रूपमै कर्णालीको नेतृत्व एमालेले पाउनुपर्ने भन्दै माओवादीले सहज रूपमा स्वीकार्नुपर्ने धारणा राख्दै आएका छन् ।

कर्णालीको बदलामा लुम्बिनीको नेतृत्व माओवादीलाई दिने गरी कोर्स अगाडि बढिसकेको संकेत पोखरेलले गर्दै आएका छन् । यद्यपि मुख्यमन्त्री शर्माले संसदमा विश्वासको मत लिन पत्र दर्ता गराएपछि भने यो विषय थप पेचिलो बनेको छ । नेतृत्वको दाबी गरिरहेको सन्दर्भमा भागवण्डाको विषयमा टुङ्गो नलाग्दा शर्मालाई विश्वासको मत कुन आधारमा दिने भन्ने विषयमा एमालेमा अन्याैल छाएको छ ।

शर्मालाई एमालेले विश्वासको मत नदिएको खण्डमा कर्णालीमा विकास हुने नयाँ राजनीतिक कोर्सले वाम गठबन्धनमै गडबड हुन सक्ने आशंका गठबन्धनमा छ । एमालेले सरकारलाई विश्वासको मत नदिएको खण्डमा शर्मा अल्पमतमा पर्नेछन् । कर्णालीमा सरकार बनाउन आवश्यक सांसद संख्या २१ हो ।

शर्माको सरकार जोगिनका लागि एमाले वा कांग्रेसमध्ये एउटा दलले विश्वासकाे मत दिनुपर्ने हुन्छ । यद्यपि कांग्रेसले पनि अहिलेसम्म समर्थन दिने वा नदिने भन्ने विषयमा कुनै प्रतिक्रिया जनाइसकेको छैन । गठबन्धनमा रहेका दल माओवादीका १३, एमालेका १० र एकीकृत समाजवादीको एक गरी २४ जना छन् । योसहित मुख्यमन्त्री शर्माले तीनपटक विश्वासको मत लिनेछन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, चैत १८, २०८० २०:३६