महाजात्रा हेरेर फर्केपछि...

A+ A A-

यसअघि ‘जात्रा’ र ‘जात्रैजात्रा’ को रमाइलो सम्झेर ‘महाजात्रा’ रिलिज भएकै दिन चुच्चुेपाटीको केएल टावर छिरियो । २ घण्टा ४० मिनेटको फिल्म हेरिसकेपछि आफूलाई लागेको कुरा यसमा लेखेको छु ।

गरिबी, बाध्यतासँगै भ्रष्ट राजनीतिज्ञले पेट-परिवार पाल्न संघर्षरत साधारण मान्छेको कथा कसरी बदलिदिन्छ ? प्रदीप भट्टराईनिर्देशित फिल्म ‘महाजात्रा’ले फणीन्द्र, जोयस र मुन्नामार्फत बदलिएको त्यही कथा देखाउन खोजेको छ । जागिर खोज्दाखोज्दै एक गाडी पैसा लुकाउन तीन भाइलाई आइलागेको बाध्यता र त्यसले निम्त्याएको द्वन्द्व नै फिल्मको मुख्य कथा हो ।

‘जात्रा’ र ‘जात्रैजात्रा’को तेस्रो सिक्वेलले रमाइलो तरिकाले गम्भीर विषय पस्केको छ । शुक्रबार रिलिज भएको ‘महाजात्रा’ अघिल्ला शृङ्खलाकै स्वादमा छ । तर, ती दुई फिल्मजति स्वादिलोचाहिँ छैन । केही पात्रको डिटेलिङमा ध्यान नदिनु र राजनीतिलाई कथा वा पात्रसँग असरदार तरिकाले उन्न नसक्नु फिल्मको कमजोरी हो । त्यसैले कतिपय पात्र र दृश्य उति ‘कन्भिन्सिङ’ लाग्दैन । यी कमजोरीका बाबजुद फिल्मले दर्शकलाई ‘पैसा खेर गएको’ भान हुन दिँदैन । किनकि, सुरुदेखि यसले अन्तिमसम्मै हसाउँछ । बीचबीचमा दर्शकलाई रुवाउने ‘असफल’ प्रयास पनि फिल्मले गरेको छ ।

mahajatra semi1711339051.jpg

७ वर्षअघिको ‘जात्रा’ र तीन वर्षअघिको ‘जात्रैजात्रा’ का तीन प्रमुख पात्रहरू फणीन्द्र (विपिन कार्की), जोयस (रवीन्द्रसिंह बानियाँ) र मुन्ना (रवीन्द्र झा) नै ‘महाजात्रा’मा दर्शकका आकर्षण हुन् । यसपल्टको फिल्मले भ्रष्ट राजनीतिज्ञले नागरिकलाई चंगुलमा पारेर आफ्नो फाइदा कसरी लुट्छन् भन्ने पनि देखाउन खोजेको छ ।

पहिलो फिल्ममा फणीन्द्र, जोयस र मुन्नाले इन्द्रचोकबाट लुटिएको ३ करोड फेला पारेका हुन्छन् । काठमाडौंमा सामान्य जीवनयापन गरिरहेका उनीहरूलाई त्यो पैसा लुकाउन निकै गाह्रो पर्छ । पुलिस, आफन्तसँग छेलिँदै पैसा लुकाउन उनीहरूले गरेको संघर्षले दर्शकलाई खुब उकुसमुकुस पारेको थियो । कसैगरी पनि नसक्ने भएपछि त्यो पैसा सरकारलाई बुझाएर उनीहरू ‘हिरो’ कहलिन्छन् । उनीहरूको अबिरमाला हुन्छ । तर, पैसा नक्कली निस्केपछि त्यही अबिर जात्राबाट उनीहरूलाई समातेर जेल हालिन्छ ।

जात्रा रिलिज भएको ठ्याक्कै तीन वर्षपछि २०७६ सालमा ‘जात्रैजात्रा’ले फणीन्द्र, जोयस र मुन्नालाई जेलबाट निकाल्छ । र, फेरि सामान्य जीवनयापनको मौका दिन्छ । खासमा उनीहरूले अदालतबाट सफाइ पाएका हुन्छन् । जेलबाट निस्केपछि फणीन्द्र ट्याक्सी, जोयसले कपडा पसल र मुन्नाले सैलुन चलाउन थाल्छन् ।

एक दिन फेरि यिनीहरूको जीवनमा अर्को नौवत आइलाग्छ । ट्याक्सी चलाउने क्रममा फणीन्द्रले १० किलो सुन भेट्छ । यही सुन लुकाउन उनीहरूले गर्नुपरेको संघर्ष नै ‘जात्रैजात्रा’ को आत्मा थियो ।

महाजात्राको कथा त्यस्तै छ । कथा लेखकसमेत रहेका निर्देशक प्रदीप भट्टराईले सुनको ठाउँमा एक गाडी ब्ल्याक मनी ल्याएर तीन भाइलाई थमाइदिएका छन् । यो पैसासहितको गाडी उनीहरूले एक सातासम्म लुकाइराख्नुपर्नेछ । यसको पछि लागेको छ, भाइरल इन्स्पेक्टर खत्री, जो कुनै हालतमा यो तस्करीको मुखियासम्म पुग्न प्रयासरत छ ।

सामान्य जागिर खोजिरहेका फणीन्द्र, हिरो हुने सपना देखिरहेका जोयस र विदेश जाने प्रयासमा रहेका मुन्नालाई सुनियोजित तरिकाले भेट गराइएको छ । फिल्ममा दर्शकलाई मज्जासित हँसाउने दृश्य यी तीन भाइको संयोगान्त भेट पनि एक हो ।

‘जात्रा’पछि ‘जात्रैजात्रा’ले दर्शकलाई आफूमा कसेर राख्न नसकेको टिप्पणी समीक्षकले गरेका थिए । ‘महाजात्रा’ले पनि ‘जात्रैजात्रा’ले जति कसेर राख्न सकेको देखिएन । किनभने पैसा लुकाउन उनीहरूले गर्नुपरेको संघर्षमा दर्शकलाई पूर्णतः डुबाउन फिल्म चुकेको छ । जस्तो कि, जात्रामा तीन करोड पैसा लुकाउन गर्नुपरेको संघर्ष, त्यसपछि दश किलो सुन लुकाउन गर्नुपरेको द्वन्द्वजति महाजात्रामा एक गाडी पैसा लुकाउन तीन भाइले गर्नुपरेको संघर्षमा दर्शकले दबाब वा तनाव महसुस गर्दैनन् ।

haribansha acharya1711339071.jpg

कलाकार हरिवंश आचार्यलाई भ्रष्ट राजनीतिज्ञ पुण्यप्रसादका रूपमा फिल्ममा देखाइएको छ । तर, उनको चरित्रलाई पनि पूर्णतः स्थापित गर्न फिल्म चुकेको छ । मध्यान्तरसम्म फिल्म रमाइलो छ, खुब हसाउँछ । त्यसपछि थोरै बहकिएको जस्तो लाग्छ । किनभने यसले ब्ल्याक मनीसँग राजनीतिज्ञलाई जोड्छ । राजनीतिज्ञ र प्रहरीबीचको सतही द्वन्द्वतिर लैजान्छ । एक गाडी पैसा लुकाउने द्वन्द्वमा फसेका पात्रसँग अनेक अन्य पात्र जोडिन आइपुग्छन् । तर, उनिएका विषय र पात्रमा डिटेलिङको अभाव महसुस हुन्छ । जति पात्र थपिँदै जान्छन्, फिल्मले उति नै लय गुमाएजस्तो लाग्छ ।

भाइरल इन्स्पेक्टर खत्री (दिव्य देव) लाई दर्शकको मनमा नबस्दै समाप्त गरिएको छ । त्यसैले खत्रीको हत्या हुँदा दर्शकले जति क्षति महसुस गर्नुपर्ने हो, त्यति गर्दैनन् । पुण्यप्रसादको छोरालाई अनावश्यक रूपमा राखिएजस्तो लाग्छ, उनको आवश्यकता पनि कन्भिन्सिङ लाग्दैन । अन्तिममा उसैका कारण कथामा ट्विस्ट आएको छ, जबकि दर्शकको मनमा त्यो पात्रको ठाउँ बनिसकेकै हुँदैन । न त बाबुछोराबीचको भावनात्मक सम्बन्धलाई नै दर्शकको चित्त बुझ्ने गरी देखाइएको छ ।

फिल्ममा मुख्य पात्रको परिचयात्मक दृश्यलाई हाइलाइट गरिदिएको भए दर्शकबाट आउने ताली र सिट्टीले हलको माहौल तताउँथ्यो । जस्तो कि फणीन्द्रलाई कुनै सामान्य चरित्रजस्तो गरी देखाइएको छ । यसअघिका दुई शृङ्खला नहेरेकालाई त उनी मूल पात्र हुन् भन्ने महसुस नै हुँदैन । मूल पात्रलाई देखाउँदा जुन हाइलाइट दिनुपर्ने हो, त्यो पनि दिएको भए सुनमा सगुन्ध हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ ।

सारमा भन्दा हास्यप्रधान फिल्म भएकाले 'महाजात्रा' हेरेपछि हलबाट दर्शकले निराश भएर फर्किनु पर्दैन । तर, केही पात्र र कथाको बहकाइले भने थोरै खिन्नताचाहिँ महसुस गराउँछ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, चैत ११, २०८० १७:१२