माधव प्रसाद बरालको पुस्तक भूमि चिन्तनमाथि समीक्षा

A+ A A-

माधव प्रसाद बरालको पुस्तक भूमि चिन्तनमाथि शनिबार समीक्षा गरिएको छ । प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा शनिबार आयोजित कार्यक्रममा पूर्वप्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भटराई, नेपाल सरकारका पूर्व सचिवद्वय डा. कृष्ण चन्द्र पौडेल र ई. किशोर थापाले यस पुस्तकबारे विवेचना गरे ।

सो क्रममा डा. भटराईले यस कृतिले उठाएको प्रश्नहरूको संन्दर्भमा खुसी अभिव्यक्त गरे । यसको उत्तरका लागि ढिला गर्न नहुने र राज्यले उत्कृष्ट भूमि नीति तयार गर्नुपर्नेमा उनले जोड दिए । पुस्तकले देश विकासको सन्दर्भमा एउटा महत्वपूर्ण प्रश्न उठाएर समस्याको समाधान गर्ने चिन्तनका लागि भूमिका खेल्ने उनको भनाइ छ । उनले सर्जक माधव प्रसाद बराललाई विचारको मन्थनको शुरुवात गर्ने पात्रको संज्ञा दिए ।

राष्ट्रियता एउटा सापेक्ष कन्सेप्ट भएको उल्लेख गर्दै डा भट्टराईले सो समयअनुसार परिवर्तन हुने उल्लेख गर्दै भूमि र भूसंरक्षणको सम्बन्धबारे प्रकाश पारे । औद्योगीककरणका लागि पनि भूमिको व्यवस्थापन गर्नु जरुरी भएको उनको भनाइ छ । अझै पनि नेपालमा कृषि क्रान्तिबाट मात्र संबृद्धि पाउन सकिने र त्यसका लागि भूमि व्यवस्थापन गर्नुपर्ने कुरामा उनले जोड दिए ।

कार्यक्रममा डा. पौडेलले पुस्तक अहिलेको वर्तवान राजनीतिक र भूसंरक्षणबारे खोजमुलक रहेको बताए । नेपाल सरकारबाट निवृत्त वन संरक्षणकर्मी तथा अनुसन्धानात्मक खोज गरेका लेखक बरालले यस कृतिबाट राष्ट्रलाई ठूलो योगदान र वहसका लागि खुला गरेको उनको भनाइ छ ।

ई. थापाले भूमि र पूर्वाधार विकासका अन्तरसम्बन्ध र विकास निर्माणमा भूमि व्यवस्थापनको महत्वको बारेमा प्रकाश पारे । देशको भूमि नीति स्पष्ट र विकासमैत्री नभएको कारण देशमा हुने विकास परियोजनाहरूले विभिन्न समस्या भोगेको उनको भनाइ थियो । उनले सो किताबमा उठाइएको भूमिको स्वामित्वप्रतिको प्रश्न जायज रहेको र सो प्रश्नको उत्तर खोज्नु अत्यन्त आवश्यक रहेको बताए ।