हिमाल चढेर फुपाजुलाई मृत्युदण्ड दिएका किमले अब के गर्लान् ?

A+ A A-

संसारमा यस्ता केही नेता छन्, जसले महत्त्वपूर्ण निर्णय गर्नुअघि पूर्वसंकेत दिने गर्छन् । त्यस्तै नेतामा पर्छन्, उत्तर कोरियाली नेता किम जोङ–उन । उनले देशका विषयमा वा कूटनीतिक मामलामा कुनै महत्त्वपूर्ण कदम चाल्नुअघि चीन र उत्तर कोरियाको बीचमा रहेको माउन्ट पाक्टु चढ्ने गरेका छन् ।

नेता उनले देशको सबैभन्दा अग्लो यो हिमाल चढ्नु भनेको उत्तर कोरियाली राजनीतिमा कुनै नयाँ उथलपुथलकारी निर्णय आउन सक्छ भन्ने पनि हो । उत्तर कोरियाली समाचार एजेन्सी केसीएनएले हालै जारी गरेका ८ वटा तस्वीरमा किम पाक्टु हिमाल क्षेत्रमा सेतो घोडामा सवार भएको देखिन्छ ।

किमले २ हजार ७ सय ५० मिटर अग्लो सो हिमाल यसअघि केही पटक चढिसकेका छन् । हिमाल चढेपछि उनले कुनै न कुनै ठूलाे घोषणा गर्ने गर्छन् । किमका बाबुको जन्मस्थल मानिने पाक्टु हिमालको उत्तर कोरियामा ठूलो महत्त्व पनि छ ।

केसीएनएले भनेको छ, ‘पाक्टुको शिखरमा घोडामा बसेर उनले सो हिमालजत्तिकै बलियो विश्वास र इच्छाले सबैभन्दा शक्तिशाली देश निर्माण गर्ने महान् कार्यका लागि गरेको कठिन संघर्षलाई गहिरो भावले मनन गरेका छन् ।’

सन् २०१७ को डिसेम्बरमा उनले सो हिमाल आरोहरण गरेका थिए । यो आरोहरणपछि उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियासँगको कूटनीतिक सम्बन्धमा बदलाब ल्याएको थियो ।

त्यतिबेला उत्तर कोरियाले हाइड्रोजन बमको सफलतापूर्वक परीक्षण गरेको थियो भने एकपछि अर्को गर्दै अन्तरमहादेशीय ब्यालिस्टिक मिसाइल परीक्षण गरिरहेको थियो । जसका कारण दक्षिण कोरिया र अमेरिकासँगतीव्र तनावको अवस्था थियो ।

दुवैले एक अर्कालाई सबैभन्दा ठूलो दुश्मनको रूपमा लिन्थे र सार्वजनिक गाली गलौज समेत गर्ने गर्दथे । तर, यो हिमाल आरोहणलगत्तै सन् २०१८ को नयाँ वर्षको अवसरमा उनले दक्षिण कोरियासँग सम्बन्ध सुधार गर्ने घोषणा गरे ।

त्यसपछि विस्तारै अमेरिकासँग समेत सम्बन्ध सुधार भयो र २०१८ को १२ जुन र २०१९ को २७–२८ फेब्रुअरीमा गरी दुई चरणमा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पसँग शिखर वार्ता समेत भयो । सन् २०१८ किमले दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मुन जाए–इनसँगै यो हिमाल आरोहरण गरेका थिए ।

एउटा सक्रिय ज्वालामुखी पाक्टुमा ४ हजार वर्षभन्दा अगाडि पहिलो कोरिया अधिराज्यका संस्थापक ड्यांगुनको जन्म भएको मानिन्छ । उत्तर कोरियाली नेता किमले बेला बेला कोरियालाई एकीकरण गर्ने अभिव्यक्ति दिने गरेका छन् ।

सन् २०१३ को फेब्रुअरीमा पनि नेता किमले यो हिमालको यात्रा गरेका थिए । यो भ्रमणबाट नै उनका बाबु किम जोङ–इलको तीन वर्षे शोक अन्त्य गरेका थिए । यसैगरी नोभेम्बर २०१४ मा पनि उनले यो हिमाल आरोहण गरे ।

यो आरोहणपछि उनले उत्तर कोरियाली शासनमा आफूभन्दा पछि दुई नम्बरमा रहेका फुपाजु जाङ सङ–थेकलाई मृत्युदण्ड दिएका थिए ।

यो भ्रमणका क्रममा नेता किमले उत्तर कोरियामाथि अमेरिकाले लगाएको प्रतिबन्धको कडा विरोध जनाउँदै आलोचना गरेका छन् ।

उनले यस्तो समयमा यो भ्रमण गरेर अमेरिकाको आलोचना गरेका छन् कि परमाणु निशस्त्रीकरणका विषयमा प्योङयाङ र वासिंगटनबीच चलिरहेको वार्तामा अवरोध उत्पन्न भएको छ । अमेरिकासँगको वार्ता यतिबेला लगभग बन्द भएको अवस्था छ ।

नेता किमले यसअघि जस्तै पाक्टु हिमालको आरोहणपछि कुनै महत्वपूर्ण निर्णय लिँदा अमेरिकासँगको परमाणु वार्ता अन्त्य भएको वा दक्षिण कोरियासँग करिब २ वर्षदेखिको सहज सम्बन्धमा बदलावको घोषणा गरेमा त्यसले कोरियाली प्रायद्विपमा फेरि तवाव र संघर्षको कालो बादल मडारिने खतरा छ ।

उत्तर कोरियाले आफ्ना परमाणु हतियार निर्माण केन्द्रहरुलाई अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाका प्रतिनिधिसमेतलाई देखाएर नष्ट गरे पनि अमेरिकाले पूर्ण रुपमा उत्तर कोरियालाई हतियारविहीन बनाएर मात्रै प्रतिबन्ध फुकुवा गर्ने संकेत गर्‍यो । यसबाट यस क्षेत्रमा शान्ति स्थापनामा अमेरिकाको प्रयास इमानदार देखिएन ।

Related image अर्कोतर्फ उत्तर कोरियाली नेता किमको शासनमा अमेरिकासँगको वार्तामा महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाएकी आफ्नी बहिनी किम जो–योङले उत्तर कोरियाली सत्तामा आफ्नो पकड गुमाएको अनुमान गरिएको छ ।

केही वर्षदेखि उत्तर कोरियाली सत्ता सञ्चालनमा आफ्ना दाजुसँगै देखिने किम गत फेब्रुअरीदेखि सँगै देखिएकी छैनन् । केही महिनाअघि उनी एउटा सांगीतिक कार्यक्रममा दाजुसँगै मञ्चमा बसेको देखिएको थियो । त्यसयता उनी फेरि गुमनाम छिन् ।

अमेरिकासँगको दोस्रो चरणको शिखर वार्तापछि महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाएका एक उच्चस्तरीय अधिकारी गुमनाम छन् । अमेरिकासँगको वार्ता असफल भएसँगै उत्तर कोरियाले यस वर्ष मात्रै ११ वटा ब्यालिस्टिक मिसाइल परीक्षण गरिसकेको छ । यो असहज अवस्थामा किमले गरेको यो हिमाल आरोहणले फेरि कुनै गम्भीर निर्णयको संकेत गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, असोज ३०, २०७६ १४:५७