पोखराका मेयरको उल्टो बाटो : शहरमा पार्किङको हरिबिजोग, खाली ठाउँमा झण्डा पार्क !

पोखराका मेयरको उल्टो बाटो : शहरमा पार्किङको हरिबिजोग, खाली ठाउँमा झण्डा पार्क !

A+ A A-

पोखराको चिप्लेढुंगा, महेन्द्रपुलमा सडकमै तीन लाइनसम्म पार्किङ हुन्छ । यही व्यस्त ठाउँमा पोखराका मेयरको ‘संस्थागत स्वार्थ’को आधारमा एउटा पार्क तयार भएको छ ।

‘अन्तर्राष्ट्रिय झण्डा पार्क’ नाम दिइएको यो ठाउँमा विश्वभरका १९३ वटा देशका झण्डा राखिएको छ । त्यसबाहेक संयुक्त राष्ट्रसंघ, लायन्स इन्टरनेसनल, पोखरा महानगरपालिका र एनआरएनएको गरेर १९७ वटा झण्डा पार्कमा छन् । यो पार्कको मुख्य उद्देश्य ‘पर्यटन प्रवद्र्धन’ भनिएको छ । सेती नदीको डिलमा करिब २ रोपनी क्षेत्रफलमा लायन्स क्लब अन्तर्राष्ट्रिय डिष्ट्रिकको करिब ७० लाख रूपैयाँ लगानीमा यो पार्क बनेको हो ।

लायन्स क्लब इन्टरनेसनलका निर्देशक बालकृष्ण बुर्लाकोटीले झण्डा पार्क सोमबार पोखरा महानगरपालिकाका मेयर धनराज आचार्यलाई हस्तानतरण गरे । पार्कमा झण्डासँगै देशको नाम, संयुक्त राष्ट्रसंघ (युएन) बाट सदस्यता पाएको मिति र देश कुन महादेशमा पर्छ भन्ने खुलाइएको छ ।

पार्कमा महानगरपालिकाको लगानीमा पाठकले पत्रपत्रिका पढ्न पाउने व्यवस्था र डिजिटल मिडियाका खबर पढ्न निःशुल्क इन्टरनेटसहितको मोनिटर पनि महानगरले जोडेको छ । पुस्तकालयको पारिपट्टि पोखरा आर्ट ग्यालरीको भवन भत्काएको ठाउँमा पोखरा महानगरपालिका र गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए)को लागत साझेदारीमा चार महिनाअघि एक करोड रूपैयाँ लगानीमा शौचालय बनेर उद्घाटन भएको थियो । त्यो शौचालय दुई हप्तादेखि बन्द छ । बायोग्यास प्लान्ट बनाउन शौचालय बन्द गरिएको र छिट्टै खुल्ने महानगरको दाबी छ ।

‘पृथ्वीचोकमा आर्ट ग्यालरी र पुस्तकालय हुँदैन’

झण्डा पार्क बनाइएको ठाउँमा गत वर्ष २३ भदौसम्म पुस्तकालय थियो । यो समयमा काठमाडौंका मेयर बालेन्द्र शाहले मापदण्डविपरीतका संरचना डोजर लगाएर भत्काइरहेका थिए । ठ्याक्कै त्यही शैली पछ्याएर मेयर आचार्यको निर्देशनमा महेन्द्रपुलको पुस्तकालय र आर्ट ग्यालरी भत्काइयो ।

पुस्तकालय पोखराको पृथ्वीचोकमा ‘पोखरा घर’ बनाएर त्यहाँ राख्ने भनिएको थियो । तर, ‘पोखरा घर’ बन्न सकेको छैन र अलपत्र छ । पुस्तकालय पोखरा नयाँबजारको क्षेत्री समाज, नेपालको भवनमा राखिएको छ । यो अस्थायी ठाउँ हो । मेयर आचार्यले पुस्तकालय सारेपछि त्यो ठाउँमा लायन्स क्लबलाई झण्डा पार्क बनाउने जिम्मा सुम्पिए । यसमा मेयरको ‘संस्थागत स्वार्थ’ झल्किन्छ । मेयर हुनुअघि आचार्य लायन्स क्लब अन्तर्राष्ट्रिय डिस्ट्रिक ३२५ बी–१ को गर्भनर थिए । ‘लायन्स मेयर’को परिचय कमाएका आचार्यले खाली जमिनको सदुपयोग गर्नुको सट्टा त्यहाँ पार्क बनाएका छन् । पार्कमा पर्यटक आएको खण्डमा उनीहरू आएको सवारी नै कहाँ राख्ने अर्को समस्या छ ।

मेयरले पोहोर वारिपारिको पुस्तकालय र आर्ट ग्यालरी भत्काउँदा आर्ट प्रदर्शनी चलिरहेको थियो । मेयरले पृथ्वीचोकमा भवन बनाउने र त्यहाँ ठाउँ दिने आश्वासन दिए पनि त्यो पूरा भएको छैन । व्यस्त र होहल्ला हुने ठाउँमा पुस्तकालय र आर्ट ग्यालरी उचित नहुने कलाकार बताउँछन् । सिर्जनशील कलाकार समूहका सचिव अमृत कार्कीले भने, ‘त्यो व्यस्त र होहल्ला हुने ठाउँ हो । बसपार्कजस्तो ठाउँमा कसैलाई आएर पढ्ने र आर्ट हेर्न भ्याउँदैन ।’ महानगरले नै आफूहरूलाई कुनै आर्थिक भार नपर्ने गरेर अहिले ठाउँ दिएको कार्कीले बताए ।

पार्किङ व्यवस्थापन गर्न असफल मेयरले पोखराको मध्य शहरमा भएको खाली ठाउँमा अनावश्यक संरचना बनाएर जल्दोबल्दो समस्याको बेवास्ता गरेका छन् । आफू आबद्ध संस्था लायन्सप्रति न्याय गरे पनि उनको यो निर्णयले पोखरामा पार्किङको समस्या समाधान कसरी गर्छन् भन्ने अर्को प्रश्न उठाएको छ । ‘जसरी झण्डा बनाइएको छ त्यसलाई चाहिने स्पेस त्यति हो कि अझ ठूलो हुन सक्थ्यो !,’ कार्कीले थपे, ‘झण्डा पार्कले हाम्रो समाज र अन्तर्राष्ट्रिय हिसाबले कत्तिको अर्थ दिन्छ भन्ने मुख्य हो ।’

मेयर आचार्यले ‘झण्डा पार्क’लाई आफ्नो उपलब्धि मानेका छन् । यो पोखराको नयाँ डेस्टिनेसन बन्ने मेयर आचार्यको दाबी छ । उनले डेढ÷दुई घण्टासम्म पर्यटक भुल्ने जिकिर गरे । ‘पोखरा पर्यटनको राजधानी हो, हामी औपचारिक रुपमा घोषणा गर्दैछौं,’ उनले भने, ‘संसारभरका मान्छेहरु यहाँ आउँछन् उनीहरुलाई एउटा अपनत्व फिल पनि हुन्छ । सेती नदी खोंच हेर्ने गन्तव्य हुन्छ ।’ झण्डाको बारेमा प्रत्यक्ष अवलोकनमार्फत अध्ययन गर्न महानगरभित्रका विद्यालयले एक दिन सामाजिक विषयअन्तर्गत भ्रमण गर्नुपर्ने बाध्यकारी नियमसमेत बनाइएको उनले सुनाए ।

मेयर आचार्यका अनुसार पुस्तकालय, आर्ट ग्यालरी, घण्टा घर र सूचना केन्द्र हुने ‘पोखरा घर’ निर्माणकै प्रक्रियामा छ । ७ वटा कम्पनी प्राविधिक प्रस्तावमा सफल भएको र ती कम्पनीको आर्थिक प्रस्ताव आगामी १३ फागुनमा खोल्ने तयारी छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, फागुन ७, २०८० १९:५९