रोकिएन पुटिनको विरोध गर्नेहरूको रहस्यमयी मृत्युको शृंखला (भिडियो)

A+ A A-

रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनका सबैभन्दा कट्टर आलोचक एलेक्सी नभाल्नीको गत शुक्रबार जेलमै मृत्यु भयो । आगामी मार्च महिनामा रुसमा राष्ट्रपतिको निर्वाचन हुँदै छ । निर्वाचनको एक महिनाअघि रुसका विपक्षी नेता नभाल्नीको मृत्यु भएको हो ।

पुटिनले चुनाव लड्ने चर्चाबीच मात्र उनलाई मस्को नजिकैको जेलबाट सबैभन्दा खतरनाक जेलमा सारिएको थियो । सोभियतकालीन कठोर जेल पोलर वुल्फ आर्किटिक क्षेत्रमा पर्छ, त्यहाँको तापक्रम माइनस २८ डिग्री सेल्सियससम्म पुग्छ ।

रुसको उत्तर-पूर्वी इलाका खार्पमा रहेको जेल राजधानी मस्कोभन्दा १९ सय किलोमिटर टाढा छ । नभाल्नीलाई राजधानीबाट टाढा नराखे जेलबाटै पुटिन विरोधी अभियान चलाउन सक्ने आशंकाबीच कठोर जेलमा सारिएको आशंका थियो ।

यसबीचमा उनको मृत्युको खबर बाहिरिएको हो, जसले गम्भीर शंका र प्रश्न उब्जाएको छ । अचानक बिरामी भएर नभाल्नीको मृत्यु भएको तास समाचार संस्थाले जनाएको छ, त्यसबाहेक केही जानकारी बाहिरिएको छैन ।

पुटिनलाई भ्रष्टाचारी र हत्यारा भन्ने नभाल्नीलाई रुस सरकारले चरमपन्थी समूह खडा गरेको, भ्रष्टाचार गरेको र देशलाई धोका दिएको आरोपमा विभिन्न पटक गरेर १९ वर्षको जेल सजाय सुनाइएको थियो । उनीमाथि हत्याको प्रयास पनि भएको थियो ।

(भिडियो)

सन् २०२० मा उनलाई सोभियतकालीन विष नोभिचोक नर्भ एजेन्ट दिएर मार्न नै खोजिएको थियो । तर, युरोपेली अस्पतालमा उपचार पाएपछि उनको ज्यान बच्यो । उनले पुटिनले नै आफ्नो हत्या गर्न खोजेको आरोप लगाएका थिए ।

वास्तवमा पुटिनको विरोध गर्नेहरूको रहस्यमयी मृत्युको श्रृंखला निरन्तर बढिरहेको छ । पुटिन आफैँ यी हत्यामा संलग्न भएको पश्चिमा राष्ट्रको आरोप छ तर त्यस्ता आरोप आधारहीन भएको रुसको प्रतिक्रिया हुन्छ ।

नभाल्नीको मृत्युपछि अमेरिकाले नभाल्नीको मृत्युको नतिजा विनाशकारी हुने बताएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले उनको मृत्युमा पुटिन नै जिम्मेवार भएको र यो घटना पुटिनको क्रूरताको प्रमाण भएको बताएका छन् । यस्तै, क्यानडाका राष्ट्रपति जस्टिन ट्रुडोले पनि नभाल्नीको मृत्युमा पुटिनलाई नै जिम्मेवार ठहर्‍याउँदै पुटिनलाई राक्षससँग तुलना गरेका छन् ।

नभाल्नीलाई श्रद्धाञ्जली दिन जेल नै पुगेका २७० जना उनका समर्थकलाई प्रहरीले हिरासतमा लिएको खबर पनि बाहिरिएको छ । साथै आफ्ना पतिको शव हेर्न पनि नदिइएको पनि नभाल्नीकी श्रीमती युलिया नवलनयाले बताएकी छिन् । उनले पुटिनले आफ्ना श्रीमानको हत्या गरेको र त्यसका लागि आफूले पुटिनलाई कहिल्यै माफी नदिने बताएकी छिन् ।

पुटिनका कट्टर आलोचकको रहस्यमयी मृत्यु भएको यो पहिलोपटक भने होइन । गत वर्षको अगष्ट महिनामा मात्र रुसी भाडाका लडाकु समूह वाग्नरका प्रमुख यभगेनी प्रिगोजिनको विमान दुर्घटनामा मृत्यु भएको थियो । जुन महिनामा मात्र प्रिगोजिनले पुटिनविरुद्ध विद्रोह गरेका थिए । त्यसको दुई महिनामै उडिरहेको विमान विस्फोट हुँदा प्रिगोजिनको मृत्यु भएको थियो । पश्चिमाहरू पुटिनले प्रिगोजिनको विमानमा क्षेप्यास्त्र हानेको आशंका गर्छन् ।

त्यसअघि सन् २०१५ मा रुसी पूर्वकार्यकारी प्रधानमन्त्री बोरिस नेम्तसोभको गोली हानी हत्या भएको थियो । पुटिनका कटु आलोचक बोरिसले त्यसबेला युक्रेनमा रुसी आक्रमणको विरोध गरेका थिए । उनले आफ्ना समर्थकसहित पुटिनविरुद्ध प्रदर्शन गर्ने भनिएको केही दिनअगाडि मात्र उनको शीरमा चारपटक गोली हानिएको थियो ।

यस्तै सन् २००६ मा अलेक्जेन्डर लितभिनेन्कोलाई लन्डनमा विष दिएर हत्या गरिएको थियो । मृत्युअघि उनले पुटिनको नाम लिएका थिए, पुटिनको विरोध जनाएका थिए । त्यस्तै, रुसले सन् २०२२ को फेब्रुअरीदेखि युक्रेनमा आक्रमण गरिरहेको छ, त्यसयता रुसका दर्जनौँ व्यापारीहरू बेपत्ता छन् अथवा मृत भेटिएका छन् ।

उनीहरू सबैले युक्रेनमा आक्रमणको निन्दा गरेका थिए । ती व्यापारीहरू कोही ठूलो भवनको झ्यालबाट खसेका थिए त कोही घरमै मृत भेटिएका थिए । यसरी रुसमा पुटिनको आलोचना गर्नेहरूको शंकास्पद मृत्यु हुनुलाई कतै रुसी सरकार नै यी हत्यामा संलग्न त छैन भन्ने आशंकालाई बलियो बनाउने विश्लेषकहरू बताउँछन् । एजेन्सीको सहयोगमा

प्रकाशित मिति: आइतबार, फागुन ६, २०८० १३:४८