पाकिस्तान चुनावः स्वतन्त्र जितेका इमरान खानका सांसदको भविश्य के हुन्छ ?

A+ A A-

पाकिस्तानमा ८ फेब्रुअरीमा भएको आम चुनावको नतिजा अन्तिम चरणमा पुगेको छ । चुनाव भएका २६५ सिटमध्ये केही सिटको मात्र नतिजा आउन बाँकी रहँदा संसदको तस्वीर भने स्पष्ट भएको छ ।

पाकिस्तानको नेसनल एसेम्बली ३३६ सदस्यीय छ । त्यसमध्ये २६६ प्रत्यक्ष चुनावबाट आउँछन् भने ७० सिट आरक्षित छ । जो प्रत्यक्षमा निर्वाचित भएको अनुपातका आधारमा वितरण गरिन्छ । यसमा ६० सिट महिलाका लागि र १० सिट अल्पसंख्यकका लागि आरक्षित गरिएको छ । ८ फेब्रुअरीमा एक क्षेत्रको चुनाव स्थगित भएकाले २६५ क्षेत्र र चार प्रान्तको प्रान्तीयसभाका लागि मतदान भएको थियो ।

पछिल्लो मतगणना परिणामअनुसार कुनै दलभन्दा स्वतन्त्र सांसद धेरै निर्वाचित भएका छन् । यसको मुख्य कारण हो पूर्वप्रधानमन्त्री इमरान खानको पाकिस्तान तहरिक ए इन्साफ (पीटीआई) को चुनाव चिह्न चुनावभन्दा ठीक अगाडि स्थगित गरिनु । पार्टीको चुनाव चिह्न निर्वाचन आयोगले स्थगित गरेपछि जेलमा बन्द गरिएका इमरान खानले पीटीआईको समर्थनमा स्वतन्त्र उम्मेदवारलाई चुनावी मैदानमा उतारेका थिए ।

यसरी पीटीआईको समर्थनमा स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेका ९६ जना निर्वाचित भएका छन् । यस्तै पूर्वप्रधानमन्त्री नवाज शरीफको पाकिस्तानी मुस्लिम लिग (नवाज) ले ७४ सिट जितेको छ भने आसिफ अली जर्दारीको पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी (पीपीपी)ले ५३ सिट जितेको छ ।

सरकार बनाउन १३४ सिट आवश्यक पर्ने भएकाले पाकिस्तानमा नयाँ सरकार कसरी बन्छ भन्ने पनि अनुमान गर्न कठिन भएको छ । त्यसमाथि अब पीटीआई समर्थक स्वतन्त्र सांसदको भविश्य के हुन्छ भन्ने अन्योल छ । पाकिस्तानी चुनाव कानुनअनुसार कुनै स्वतन्त्र सांसदले तीन दिनभित्र कुनै दल नराेजे उनीहरू पाँचै वर्ष स्वतन्त्र हुनुपर्छ । र यसरी कुनै दल रोज्दा सो दल निर्वाचन आयोगमा दर्ता भएको र मतपत्रमा चुनाव चिह्न भएका हुनुपर्छ ।

यस्तो कानुनी व्यवस्थाका कारण ती स्वतन्त्र सांसद पीटीआईमा प्रवेश गर्न सक्दैनन् । त्यसैले अब उनीहरूले कुनै एक सानो दलमा सामूहिक प्रवेश गर्ने चर्चा चलेको छ । तर, मुस्लिम लिग र पीपीपीबीच सरकार बनाउन कसर सुरु भइसकेको छ । चुनावको अन्तिम परिणाम आउनुअघि नै मुस्लिम लिगक नेता नवाज शरीफले मतदातालाई सम्बोधन गर्दै आफ्नो पार्टी सबैभन्दा ठूलो पार्टी बनेको तर बहुमत नआएको भन्दै अन्य पार्टीलाई गठबन्धनमा आउन आह्वान गरिसकेका छन् । उनले अन्य दलसँग वार्ताका लागि आफ्ना भाई पूर्वप्रधानमन्त्री शहवाज शरीफलाई जिम्मा दिएका छन् ।

यस्तै पीपीपी मुखिया आसिफल अली जर्दारीले पनि आफ्ना छोरा विलवाल भुट्टो जर्दारीलाई प्रधानमन्त्री बनाउने गरी कसर सुरु गरेका छन् । विलवाल पूर्वप्रधानमन्त्री बेनजिर भुट्टोका छोरा हुन् ।

यी दुवै पार्टीले स्वतन्त्र सांसदसँग सम्पर्क बढाएको बताइएको छ । पीटीआईको समर्थनमा निर्वाचित भएका स्वतन्त्र सांसदलाई यी दुई पार्टीबाट लालचको अर्फर हुन सक्ने सम्भावनासमेत रहेको चर्चा अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूमा चलिरहेको छ ।

त्यसो त यो चुनावमा मुस्लिम लिगले जित्ने चर्चा थियो । किनकी पीटीआईका प्रमुख इमरान खानसहित मुख्य नेताहरू जेलमा बन्द थिए । पीटीआईको चुनाव चिह्न स्थगित गरिएको थियो । पीटीआई समर्थक उम्मेदवारले स्वतन्त्र रुपमा प्रचारसमेत गर्न पाएका थिएनन् । पाकिस्तानी सेना पनि मुस्लिम लिगको समर्थनमा रहेको चर्चा थियो ।

तर, जेलबाटै चुनावी अभियानको नेतृत्व गरेका इमरान खानले आधुनिक सूचना प्रविधिको भने निकै प्रयोग गरे । पीटीआईले एआई (आर्टिफिसिएल इन्टेलिजेन्स) को प्रयोग गरी इराम खानका भाषणहरू सामाजिक सञ्जालमा प्रसार गरिरह्यो । सामाजिक सञ्जालमा पीटीआईको प्रचार निकै आक्रामक थियो । टिकटक, फेसबुकलगायतका सामाजिक सञ्जालको उपयोग गर्दै पीटीआईले आफ्ना समर्थकलाई जितायो ।

त्यसो त पीटीआईका अन्य उम्मेदवारलाई धाँधली गरेर हराइएको चर्चासमेत छ । पाकिस्तानी केही पत्रकारहरूले यो विषयमा अदालतमा जाने समेत बताइरहेका छन् । एजेन्सीहरूकाे सहयाेगमा

प्रकाशित मिति: शनिबार, माघ २७, २०८० १७:५१