उहिल्यै 'च्याप्टर क्लोज' भनिएको जबजबारे नेकपा एसमा फेरि विवाद

A+ A A-

जबजको च्याप्टर क्लोज भएको भन्दै नेकपा एमालेबाट विभाजन भई बनेको नेकपा एकीकृत समाजवादीमा अझै पनि जनताको बहुदलीय जनवाद राख्ने कि हटाउने भन्ने विवाद कायमै छ । जबज मान्ने कि हटाउने भन्नेमा नेताहरूबीच आरोपप्रत्यारोप सुरु भएको छ । यो विवाद आसन्न महाधिवेशनसम्मै लम्बिने संकेत देखिएको छ ।

पार्टी अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले जबजलाई मार्गदर्शक सिद्धान्त मानेर अघि बढ्नुपर्ने बताउन थालेका छन् भने सम्मानित नेता झलनाथ खनालले समाजवादलाई मार्गदर्शक सिद्धान्त बनाउनुपर्नेमा जोड दिइरहेका छन् । कमलादीस्थित प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा दुई दिनसम्म चलेको केन्द्रीय परिषद् बैठकमा जबज कि समाजवाद भन्नेमा नेताहरू दुई धारमा उभिए । बैठकमा सहभागी नेताका अनुसार, सम्मानित नेता खनालले जबजको सान्दर्भिकता सकिएको र अब समाजवादलाई नै अघि बढाउनुपर्ने बताएका थिए । बैठकमा खनालले भनेका थिए, 'जबजको अब सान्दर्भिकता छैन । जबजको ठूलो साहु एमाले हो । जबजलाई नै मान्ने हो भने एमालेमै गए भइहाल्यो नि !'

खनालले जबजको सान्दर्भिकता नभएको बताएपछि त्यसको प्रतिवादमा अध्यक्ष नेपाल उत्रिएका थिए । खनाललाई जवाफ दिँदै अध्यक्ष नेपालले भनेका थिए, 'जबजको प्याटेनराइट हामीसँग छ । यसको असली उत्तराधिकारी हामी हौँ ।’ जनताको बहुदलीय जनवादलाई मानेर जानुपर्ने अध्यक्ष नेपाल समूहका नेताहरू छन् । जबजले नेपाली क्रान्तिको मौलिक पहिचान दिएकाले अहिले नै छोड्न नहुने पक्षमा नेपाल समूहका नेताहरू छन् ।

सम्मानित नेता खनाल २०६२-६३ को जनआन्दोलन र २०७२ मा संविधान जारी भएपछि जबजको औचित्य सकिएको तर्क गर्छन् । 'अब समाजवादमा जानुपर्छ । जबज भनेर बस्ने होइन, जबजभन्दा अगाडि जानु छ, त्यो भनेको समाजवाद हो । नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनमा पुष्पलालदेखि अहिलेसम्मका सबैको योगदान छ । एउटै जबजको मात्र योगदान होइन,' खनालको भनाइ उद्धृत गर्दै नेता अशेष घिमिरेले भने ।

पार्टीको केन्द्रीय परिषद्‌को दोस्रो बैठक समापनमा खनालले जबजको प्रसंग कोट्याएपछि नेताहरू दुई धारमा उभिएको बैठकमा सहभागी एक नेताले बताए । ‘खनालले जबजको आवश्यकता नरहेको भनेपछि जबजले गर्दा कम्युनिस्ट आन्दोलन यहाँसम्म आइपुगेको हो भन्ने जवाफ अध्यक्ष नेपालले जवाफ दिनुभएको हो । नत्र यो कुरामा कुनै चर्चा भएको थिएन,’ ती नेताले भने ।

समापन सम्बोधनमा सम्मानित नेता खनालले प्रसंग निकालेपछि बहुदलीय प्रतिस्पर्धाबाट पनि कम्युनिस्टले जनता र संसदमा पुग्न सक्छन् भन्ने संसारभरका कम्युनिस्टलाई पनि सन्देश दिएकाले जबजको आवश्यकता नसकिएको अध्यक्ष नेपालले बैठकमा राखेको पोलिटब्युरो सदस्य दिलकुमारी पन्तले बताइन् । ‘जबजले कम्युनिस्ट आन्दोलनको कार्यदिशा नै परिवर्तन गरेको कुरा आत्मसात् गरेर जानुपर्ने धारणा अध्यक्ष नेपालले राख्नुभएको हो,' उनले भनिन् ।

जबजबारे अध्यक्ष नेपाल र सम्मानित नेता खनालबीच मतभिन्नता छ । एमालेको पाँचौँ महाधिवेशनमा मदन भण्डारीले जनताको बहुदलीय जनतवाद भनेर कार्यक्रमका रूपमा प्रस्तुत गरेका थिए । भण्डारीको निधनपछि एमालेको महासचिव बनेका नेपालले जबजलाई अघि बढाएका थिए । पछि एमालेले जबजलाई आफ्नो मार्गदर्शक सिद्धान्तका रूपमा अघि बढाएको थियो ।

'जबजको कार्यक्रम मदन भण्डारीले ल्याएको भए पनि त्यसको प्रयोग सबैभन्दा बढी एमालेले नेपालको कार्यकालमा गरेकाले पनि अध्यक्ष नेपालको जबजसँग भावनात्मक बन्नुभएको होला,' केन्द्रीय सदस्य घिमिरेले भने, ‘अध्यक्ष कमरेडमा जबजसँग इमोसनल अट्याचमेन्ट छ । त्यही भएर पनि अझै आवश्यकता छ भनिरहनुभएको हुन सक्छ । खनालले यसको औचित्य छैन अब समाजवादमा जानुपर्छ भन्नुभएको छ ।’

खनालनिकट केन्द्रीय सदस्य रामेश्वर श्रेष्ठ जबजको आवश्यकता अब नभएकाले बोकेर हिँड्न नहुने बताउँछन् । 'जबजको आवश्यकता हुँदा राम्रै प्रयोग गर्‍यौँ । अब यसले नेपालको समाजवादको यात्रालाई सहयोग गर्दैन । नेपाल जाने भनेको समाजवादमा हो । समाजवादमा जाने कार्यक्रम चाहिन्छ,' उनले भने, 'जबजले परिकल्पना गरेभन्दा धेरै माथि पुगिसकेका छौँ । अब जबजलाई धन्यवाद भनेर बिदा गर्नुपर्छ ।'

नेपाल र खनालबीच एमालेको पाँचौँ महाधिवेशनदेखि नै जबजबारे मतभिन्नता थियो । नेपालले जबजलाई समर्थन गरेर गए भने खनालले फरक मत राखेका थिए । कतिसम्म भने खनालले जबजलाई दक्ष प्रजापतिको टाउकोको संज्ञा समेत दिएका थिए ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ १८, २०८० २०:३२