सिनेटर बन्छु भन्दा श्रीमती मिसेलले ओबामालाई भनेकी थिइन्– तिम्रा हावादारी योजना धेरै भए

सिनेटर बन्छु भन्दा श्रीमती मिसेलले ओबामालाई भनेकी थिइन्– तिम्रा हावादारी योजना धेरै भए

तस्वीर सौजन्यः मिसेल ओबामाको ट्विटर

A+ A A-

विश्व महाशक्ति राष्ट्र अमेरिकाले आफ्नो इतिहासमा आजकै दिन पहिलो अश्वेत राष्ट्रपति पाएको थियो । २० जनवरी २००८ मा शपथ लिएका बाराक ओबामा अमेरिकामा काला जातिका तर्फबाट राष्ट्रपति बन्ने पहिलो नेता हुन् ।

४४औँ राष्ट्रपतिमा निर्वाचित उनले सन् २००८ देखि २०१७ सम्म लगातार दुईपटक अमेरिकाको नेतृत्व गरेका थिए । ओबामालाई शान्तिका लागि कूटनीतिक प्रयास गरेको भन्दै सन् २००९ को नोबेल शान्ति पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो । यद्यपि, यो विवादरहितचाहिँ होइन ।

क्रियाशील, बौद्धिक र शालीन मानिने ओबामा अमेरिकामा लामो समयसम्म बाहिरियाजस्तो व्यवहार खेप्नुपरेपछि क्रान्तिको दियो लिएर राजनीतिमा होमिएका थिए । आफ्नो जीवनशैलीबारे चासो राख्नेहरूका लागि पुस्तक अ प्रोमिस्ड ल्यान्डमा उनले राजनीतिक यात्राबारे चर्चा गरेका छन् ।

ओबामाको विगत

ओबामाको पूरा नाम बाराक हुसेन ओबामा हो । उनी परिवर्तनको नारासहित राजनीतिमा होमिएका थिए । राष्ट्रपति हुनुभन्दा अगाडि ओबामा सांसद र प्राध्यापक थिए । सन् १९६१ अगस्टमा जन्मेका उनी २००४ मा डेमोक्रेटिक नेसनल कन्भेन्सनमा दिएको भाषणका कारण अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा समेत चिनिए ।

केन्याली मूलका उनका बुबा सुरुमा भेडा चराउँथे । पछि स्कलरसिप हासिल गरी पढ्न अमेरिकाको हवाई पुगे ।

ओबामाकी आमा अमेरिकाको कान्सास प्रान्तकी थिइन् । सानो हुँदा नै ओबामाका बुबाआमाले सम्बन्धविच्छेद गरे । आमाले एक इन्डोनेसियाली युवकसँग विवाह गर्दा ओबामा ६ वर्षका थिए । त्यसपछि उनले चार वर्ष आमासित इन्डोनेसियामा बिताए ।

केही वर्षपछि उनी आफ्ना बाजेबजूसँग बस्न हवाई फर्किए र पढाइलाई निरन्तरता दिए । उनकी हजुरआमा एक बैंकर थिइन् भने हजुरबुबा बीमा कम्पनीमा काम गर्थे ।

ओबामाले आफ्नो पढाइ ऋण र स्कलरसिपबाट पूरा गरेका हुन् । उनले कोलम्बिया विश्वविद्यालयबाट राजनीतिशास्त्रको पढाइ गरे । सन् १९८८ मा हार्वर्ड ल स्कुलमा पढ्न गए । त्यहाँ उनी हार्वड ल रिभ्युका पहिलो अफ्रिकी-अमेरिकी अध्यक्ष बनेका थिए ।

पछि सिकागो युनिभर्सिटीमा उनले संवैधानिक कानुन पनि पढाए । ओबामाकी श्रीमती मिसेल पनि पेसाले वकिल हुन्, उनका दुई छोरी छन् । मिसेल आफ्नो श्रीमान्‌की उत्साही समर्थक हुन् ।

ओबामाले लेखेकाअडेसिटी अफ होप, डिमाइस अफ माइ फादर र अ प्रोमिस्ड ल्यान्ड नामक पुस्तकहरू निकै लोकप्रिय छन् ।

जन्मविवाद

राष्ट्रपति उम्मेदवार हुने बेला उनको जन्मस्थानलाई लिएर ठूलो बहस भएको थियो । बुबा केन्याली मूलका भएकाले ओबामा केन्यामै जन्मेको वा इन्डोनेसियामा जन्मेको तर्क रिपब्लिकनहरूले गरेका थिए । किनकि उनको बाल्यकाल इन्डोनेसियामै बितेको थियो । उनी अमेरिकाभन्दा बाहिर जन्मेको भए राष्ट्रपति उम्मेदवार हुन नपाउने भएकाले विपक्षीले यस्तो पुष्टि गराउन खोजेका थिए ।

तर, ओबामाले आफू दक्षिणी अमेरिकाको हवाईमा जन्मेको दाबी गर्दै आएका थिए । यो विवादमा पछि ह्वाइट हाउसले ओबामाको जन्म हवाईमा भएको भन्दै प्रमाणपत्र नै जारी गर्नुपरेको थियो ।

हालका राष्ट्रपति जो बाइडेन बाराक ओबामाको दुवै कार्यकालमा उपराष्ट्रपति भएर काम गरेका थिए । उनलाई राष्ट्रपति बनाउन ओबामा निकै खटेका थिए ।

राजनीतिमा थिएन चासो

तपाईंलाई अचम्म लाग्न सक्छ, किशोर उमेर काट्दासम्म ओबामालाई राजनीतिप्रति कुनै चासो थिएन । उनको पारिवारिक पृष्ठभूमि पनि गैरराजनीतिक थियो । तर, नैतिक र राजनीतिक चेत भने उनले आफ्नी आमाबाट सिकेका थिए । उनकी आमा स्वावलम्बी र तर्कखुबी भएकी महिला थिइन् ।

आफूलाई प्रजातान्त्रिक भन्ने अमेरिकामा ओबामाले भेदभावपूर्ण किशोरकाल गुजारे । स्कुलमा गोराका छोराछोरीबाट अपमान झेले । समाजलाई बुझ्ने हुँदासम्म उनले आफूसँगै आफ्नो समुदायमाथि भइरहेको भेदभाव देखे ।

आफ्नो पुस्तक अ प्रोमिस्ड ल्यान्डमा ओबामा लेख्छन्, ‘हार्वर्ड छिरेपछि २२ वर्षको उमेरमा मैले महसुस गरेँ, राजनीतिमा नगई परिवर्तन गर्न कठिन छ ।’

देशलाई सही दिशामा ल्याउन उनले राजनीतिमा लाग्ने सोच बनाए । उनकी आमाले भनेकी थिइन् रे, ‘कुनै संस्थालाई बनाउनु छ भने बाहिरबाट होइन, भित्रै छिर्न आवश्यक हुन्छ ।’

सन् १९९२ मा उनले मिसेलसित विवाह गरेका थिए । उनीहरूका दुई छोरी जन्मिसकेकाले ओबामामाथि पारिवारिक जिम्मेवारी पनि थियो । आयआर्जनको मुख्य स्रोत भनेकै ओबामा थिए । उनको पहिलो पुस्तकबाट आएको पैसाले जसोतसो घर चल्दै थियो । अब उनले राजनीतिमा जान कम्मर कसेकाले मिसेललाई निकै चिन्तित बनाएको थियो । उनी पनि बाराक राजनीतिमा जाऊन् भन्ने चाहँदिनथिइन् ।

मिसेलको असहमतिका बीच चुनावमा होमिएका ओबामा हाउस अफ रिप्रेजिन्टेटिभको सिट हात पार्न असफल रहे । त्यसपछि घरमा झन् धेरै चिन्ता थपिएको उनले आफ्नो पुस्तकमा उल्लेख गरेका छन् । आफू दोस्रो प्रयासमा लागेको थाहा पाएपछि मिसेलले ओबामासित आक्रोश पोखेकी थिइन् । छोराछोरीको भविष्य, घरको खर्च जुगाड गर्न मुस्किल परिरहेको बेला राजनीतिमा लागेर केही नहुने उनी बताउँथिन् ।

सिनेटर चुनावमा सहभागी नहुन मिसेलले बाराकलाई बारम्बार आग्रह गरेकी थिइन् । ओबामाचाहिँ सिनेटर बनेर राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्ने योजना मिसेललाई सुनाउँथे । उनको योजना श्रीमती मिसेललाई हावादारीजस्तो लाग्ने ओबामाले लेखेका छन् । मिसेलले भनेका कुरा पुस्तकमा उनले खुलाएका छन्, ‘ओहो ! बाराक, तिमीलाई तिम्रा हावादारी योजना अब त पर्याप्त भएनन् र ?’

ओबामाले प्रयास छोडेनन् र सन् २००४ मा सिनेटर बनिछाडे । पहिलोपल्ट उनी वासिङ्टन पुग्दा पत्रकारले उनलाई सोधेका थिए, ‘के तपाईं राष्ट्रपतिको रेसमा हुनुहुन्छ ?’ त्यो बेला ओबामा ४३ वर्षका थिए ।

ओबामाले हाँस्दै जवाफ दिए, ‘भर्खरै त म ल्यान्ड भएको छु, मलाई त वासरुम कहाँ छ भन्ने पनि थाहा छैन । राष्ट्रपतिसम्मको यात्राबारे अहिले म सोच्न सक्दिनँ ।’

हास्यचेत र सिलसिलाबद्ध प्रस्तुति ओबामाको विशेषता हो । भाषणमा उनी निकै माहिर थिए । प्रस्ट बोल्थे । उनको प्रेरणादायी भाषण र वाक्‌कलाका फ्यान धेरै छन् । इराक युद्धबारे दिएको एक भाषणपछि उनको चर्चा चुलियो र उनलाई भावी राष्ट्रपतिका रूपमा हेर्न थालियो । ओबामापत्नी मिसेलले पनि आत्मकथा लेखेकी छन् । उनको पुस्तक ‘बिकमिङ’ले संसारभर तहल्का पिटेको थियो ।

सन् २००८ मा भएको राष्ट्रपतीय चुनावमा उनले जोन म्याककेन र २०१२ मा मिट रोम्नीलाई पराजित गरेका थिए । राष्ट्रपति बनेको सुरुवाती दुुई वर्षभित्र ओबामाले स्वास्थ्यसम्बन्धी ओबामा केयर, उपभोक्ता संरक्षण ऐन, कर छुट, बेरोजगारी बीमा, रोजगारी सिर्जना ऐन २०१० जस्ता महत्त्वपूर्ण कानुन निर्माण गरेका थिए ।

आफ्नो आत्मकथा अ प्रमिस्ड ल्यान्डमा ओबामा भेदभावलाई कुनै ठाउँ नभएको संसार निर्माण गर्न युवाहरूलाई अपिल गर्छन् । पुस्तकमा उनले अमेरिकामा रंगभेदका आधारमा भएको ध्रुवीकरणको पनि चर्चा गरेका छन् ।

कम्प्युटरको युगमा पनि ओबामा हातले लेख्न मन मराउँछन् । पूर्वराष्ट्रपतिले त्यो भावुक क्षणको पनि उल्लेख गरेका छन्, जब उनको कार्यकाल सकिएपछि जनवरी २०१७ मा ह्वाइट हाउस छोड्नुपरेको थियो । त्यसपछि उनले श्रीमती मिसेल र परिवारलाई भरपूर समय दिए ।

ह्वाइट हाउसबाट बाहिरिएपछि उनी श्रीमती मिसेलसँग मिलेर फिल्म र टीभी शोका लागि कार्यक्रम उत्पादनमा लागेका छन् । उनीहरूले हाई क्वालिटी प्रोडक्सन हाउस खोलेका छन् । उनले नेटफ्लिक्ससँग मिलेर पनि काम गरिरहेका छन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, माघ ६, २०८० ०८:४५