हार्नेबेला टिकट पाएकाहरू भन्छन्- राजनीतिमा कहिलेकाहीँ अप्ठेरोमा परिन्छ, पराजयमा पनि पीडा हुँदैन

हार्नेबेला टिकट पाएकाहरू भन्छन्- राजनीतिमा कहिलेकाहीँ अप्ठेरोमा परिन्छ, पराजयमा पनि पीडा हुँदैन

गण्डकीबाट राष्ट्रियसभामा उम्मेदवार बनेका एमाले उम्मेदवारहरू क्रमश बायाँबाटः हिमेन्द्र, सम्झना र चक्रबहादुर । तस्वीरः अनुप पौडेल/शिलापत्र

A+ A A-

पार्टी केन्द्रीय कमिटीमा नाम सिफारिस गर्ने दिन १८ पुससम्म नेकपा (एमाले) गण्डकीको कार्यालयमा खासै भीड थिएन । नेपाली कांग्रेसमा उम्मेदवार बन्न चाहनेको मारामार हुँदा एमालेमा जित्ने अवस्था नभएपछि आकांक्षी औँलामा गन्न मिल्ने थिए ।

२० जना जति आकांक्षीमध्ये पार्टीको केन्द्रीय कमिटीमा तीन वटा क्लष्टरमा ९ जनाको नाम पठाइएकोमा तीन जना उम्मेदवार बनेका छन् । अन्य क्लस्टरमा चक्रबहादुर पराजुली (स्याङ्जा), अल्पसंख्यक/अपांगमा हेमन्द्र शेरचन (मुस्ताङ) र महिलातर्फ सम्झना देवकोटा (गोरखा) एमालेका उम्मेदवार छन् । कुनै उम्मेदवारको उम्मेदवारी खारेज हुनेबाहेक यी तीन उम्मेदवार राष्ट्रियसभा छिर्ने परिस्थिति छैन । एमालेभन्दा सत्ता गठबन्धन १ हजार ३६९ मतले अगाडि छ ।

एमालेबाट उम्मेदवार बनेका चक्रबहादुर पुराना कम्युनिष्ट नेता हुन् । २०२८ सालदेखि कम्युनिष्ट आन्दोलनमा होमिएका उनी २०६४ सालमा कांग्रेसका गोपालमान श्रेष्ठसँग पराजित भएका थिए । त्यसपछिका चुनावमा उनले अवसर पाएनन् । पाँच दशक लामो राजनीतिक जीवनमा उनलाई संसदीय चुनावको दोस्रो टिकट हात परेको छ । अघिल्लोपटक जनताबाट अनुमोदित हुन नसकेका चक्रबहादुर यसपटक पनि मतदाताबाट अनुमोदित नहुने पक्काजस्तै छ ।

अंकगणित आफूअनुकूल नभए पनि क्रस मत ल्याउने उनको जिकिर छ । त्यही मतमार्फत चुनाव जित्ने चक्रको जिकिर छ जुन परिस्थिति हेर्दा अनुकूल छैन । उनी भन्छन्, ‘मैले धेरै निर्वाचन हाँकेर आएको छु । धेरै जनालाई विजयी गराएको स्थिति हो । अंकगणित मात्र सधैँ सही हुँदैन । मान्छेको मन परिवर्तन हुन्छ । त्यसैले पनि क्रस मत आउँछ भन्ने विश्वास छ ।’

उनले २०५० सालयता २८ वर्ष अध्यक्ष र सचिव भएर एमाले हाँकेका छन् । दुई कार्यकाल पार्टीको महाधिवेशनमार्फत अनुशासन आयोग सदस्य चुनिएका थिए । उनी अहिले केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद् सदस्य छन् । उनीसँग राष्ट्रिय सहकारी विकास बोर्डको सदस्य सचिव भएर एक कार्यकाल र केही महिना सुकुम्बासी समस्या समाधान आयोगमा पनि काम गरेको अनुभव छ ।

गोरखामा नेकपा एमालेको जनाधार र संगठन निकै कमजोर छ । त्यही भूगोलमा २०३८ सालयता निरन्तर क्रियाशील सम्झनाले यसपटक संसदको टिकट पाएकी छन् । उनले २०७४ सालमा गोरखा नगरपालिकाको उपमेयर र २०७९ सालमा मेयरको टिकट पाइन् । त्यतिबेला चुनाव जित्न नसकेकी सम्झनालाई पार्टीले आफू अनुकूल अंकगणित नहुँदा फेरि उम्मेदवार बनाएको छ ।

सम्झना राजनीतिमा सजिलो–अप्ठेरोमा परिने भएकाले आफू हार्ने अवस्थाका लागि पनि पूर्ण तयार रहेको सुनाउँछिन् । ‘राष्ट्रिय राजनीतिमा यस्ता अप्ठ्यारा आइरहन्छन् । कहिले सजिलोबेला परिन्छ, कहिले अप्ठेरोमा परिन्छ,’ उनी भन्छिन्, ‘राजनीति नै रोजेको मान्छेलाई विजयी हुन पनि आशावादी छौँ, पराजय हुँदा पनि नैतिक र मानसिक रूपमा पीडा हुँदैन ।’

उनले अप्ठेरो परिस्थितिमा पार्टीका लागि खटिनु नै आफ्नो पहिचान भएको बताइन् । ‘राजनीतिमा आरोह–अवरोह आइरहन्छ म यस्तै बुझ्छु । पार्टीले जिम्मेवारी प्रदान गरेको छ । यो अप्ठेरो परिस्थितिमा लड्नु नै मेरो पहिचान हो,’ सम्झनाले भनिन् । गोरखामा गैरसरकारी संस्था, सहकारीमा आबद्ध सम्झना एमाले केन्द्रीय सदस्य हुन् ।

एमालेले अल्पसंख्यक/अपांगता क्लष्टरमा उठाएका हेमेन्द्र माइक्रो बस सञ्चालक हुन् । उनी काठमाडौंमा बसुन्धरा माइक्रोबस संचालक समिति अध्यक्ष छन् । हेमेन्द्र त मतदानको अघिल्लो दिनसम्म परिस्थिति फेरिएर राष्ट्रियसभा छिर्ने आशमा छन् । ‘शीर्ष नेताबीच समझदारी हुन पनि सक्छ । हामीले आश गरेका छौँ,’ उनी भन्छन्, ‘राष्ट्रियसभामा बाइपास गरेर, प्रतिपक्षी भएन भने के हुन्छ भन्ने कुरा पनि विचार गर्नुपर्ने कुरा छ । माघ १० गतेसम्म केही हुने सम्भावना प्रबल देख्छु ।’

शेरचन पार्टीको गत असोजमा भएको प्रथम प्रदेश अधिवेशनबाट सदस्य निर्वाचित भएका थिए । उनी भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात विभाग इन्चार्ज पनि छन् । यसबाहेक उनी नेपाल लोकतान्त्रिक यातायात व्यवसायी संगठनको केन्द्रीय कार्यबहाक अध्यक्ष पनि हुन् ।

मतावस्था हेर्दा गठबन्धनको जित निश्चित नै छ । गठबन्धनबाट अन्यमा कांग्रेसका किरणबाबु श्रेष्ठ (गोरखा), अल्पसंख्यक/अपाङ्गतामा पदमबहादुर परियार (तनहुँ) र महिलामा माओवादी केन्द्रकी मनरुपा शर्मा (पर्वत) ले उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् । राप्रपाबाट अन्यमा रोमबहादुर भण्डारी (कास्की) र महिला क्लस्टरमा गौमाया श्रेष्ठ (तनहुँ) ले उम्मेदवारी दिएको निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले जनाएको छ ।

उम्मेदवारीउपर यही २४ पुसमा दाबीविरोध र उजुरी, २५ र २६ पुसमा जाँचबुझ गरी उम्मेदवारको नामावली प्रकाशन हुनेछ । २७ पुसमा नाम फिर्ता लिन पाइने छ र त्यही दिन उम्मेदवारको अन्तिम नामावली प्रकाशन हुनेछ । उम्मेदवारलाई निर्वाचन चिह्न २८ पुसमा प्रदान गरिने छ । मतदान ११ माघ बिहान ९ बजेदेखि दिउँसो ३ बजेसम्म हुनेछ ।

कांग्रेस एक्लै जित्थ्यो, अब झनै सजिलो

प्रदेशसभा सदस्यको मतभार ५३ र गाउँपालिका अध्यक्ष तथा उपाध्यक्ष र नगरपालिकाका प्रमुख तथा उपप्रमुखको मतभार १९ हुन्छ । राष्ट्रियसभाको निर्वाचनमा गण्डकीमा २ सय ३० मतदाता छन् । मतदाताको संख्या एउटै भए पनि यो निर्वाचनमा मतभार बढेको छ । २०७८ सालको जनगणनाअनुसार नेपालको जनसंख्या बढेसँगै निर्वाचन आयोगले मतभार बढाएको थियो । यसअघि सांसदको ५२ र स्थानीय तहका प्रमुख/उपप्रमुख र अध्यक्ष/उपाध्यक्षको मतभार १८ थियो ।

गण्डकीमा २ सय ३० मतदाताको मतभार ६ हजार ४१० हुन्छ । ६० जना प्रदेशसभा सदस्यको मतभार ३ हजार १८० हुन आउँछ । गण्डकीमा एक महानगरपालिका, २६ नगरपालिका र ५८ गाउँपालिका छन् । प्रमुख/उपप्रमुख र अध्यक्ष/उपाध्यक्ष गरेर १ सय ७० जनाको मतभार ३ हजार २३० हुन्छ ।

मतभारअनुसार गण्डकीमा कांग्रेस अरू दलभन्दा बलियो छ । गठबन्धन नभएको अवस्थामा एक्लै लड्दा पनि कांग्रेसले तीन वटै सिट जित्न सक्थ्यो । माओवादी केन्द्र, एकीकृत समाजवादी र जनमोर्चा साथमा हुँदा कांग्रेसले माओवादीको भागमा परेको एक सिट कम पाउने छ । बाँकी २ सिट जित्ने निश्चित छ । गण्डकीमा कांग्रेसका २७ सांसद छन् जसको मतभार १ हजार ४३१ हुन्छ । गत वर्ष वैशाखको चुनावबाट कांग्रेसले १५ नगरपालिका प्रमुख, ११ उपप्रमुख, २१ गाउँपालिका अध्यक्ष, २० उपाध्यक्ष जितेको छ । यिनीहरूको मतभार १ हजार २७३ हुन्छ । कांग्रेसको कुल मतभार २ हजार ७०४ छ ।

एमालेको गण्डकी प्रदेश सभामा २२ जना सदस्य छन् । उनीहरूको मतभार १ हजार १६६ हुन्छ । पोखरा महानगरपालिकाको उपप्रमुख, ८ नगरपालिका प्रमुख, ८ उपप्रमुख, २७ गाउँपालिका अध्यक्ष, २४ उपाध्यक्ष एमालेबाट निर्वाचित छन् । उनीहरूको मतभार १ हजार २९२ हुन्छ । यसरी एमालेसँग २ हजार ४५८ मत छ ।

माओवादी केन्द्रका ८ सांसद छन् । उनीहरूको मत ४ सय २४ छ । २ नगरपालिका प्रमुख, ७ उपप्रमुख, ९ गाउँपालिका अध्यक्ष र १२ उपाध्यक्ष माओवादीका छन् । उनीहरूको मत ५ सय ७० हुन्छ । यसरी माओवादी केन्द्रसँग ९ सय ९४ मत छ ।

राप्रपाका दुई जना सांसद छन् । राप्रपाको मत १०६ छ ।

नेकपा एकीकृत समाजवादीसँग एक जना प्रदेश सांसद र पोखरा महानगरपालिकाको प्रमुख गरेर दुई जना जनप्रतिनिधि छन् । सांसद एक जनाको ५३ र महानगर प्रमुखको १९ मतभार जोड्दा एकीकृत समाजवादीसँग ७२ मत छ ।

राष्ट्रिय जनमोर्चाले एक नगरपालिका प्रमुख, एक गाउँपालिका अध्यक्ष र एक उपाध्यक्ष जितेको थियो । तीन जना जनप्रतिनिधिको १९÷१९ मतभार जोड्दा जनमोर्चासँग ५७ मत छ । गत वर्षको निर्वाचनमा मनाङको ङिस्याङ गाउँपालिका उपाध्यक्षमा छिरिङ गुरूङ स्वतन्त्र निर्वाचित भएका थिए । उनीसँग १९ मत छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, पुस २३, २०८० २०:३१