के हाे माओवादी सुदूरपश्चिममा देखिएकाे विवाद ? मन्त्रीदेखि दलको नेता फेर्नेसम्मकाे कसरत

के हाे माओवादी सुदूरपश्चिममा देखिएकाे विवाद ? मन्त्रीदेखि दलको नेता फेर्नेसम्मकाे कसरत

A+ A A-

सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट राष्ट्रियसभामा बैतडीकी रेणु चन्द उम्मेदवार बनायो माओवादी केन्द्रले । उनलाई उम्मेदवार बनाएपछि केन्द्रीय सदस्य देवराज रेग्मीले सामाजिक सञ्जालमा 'स्थानीय इलेक्सनको नम्स जुन पार्टीले जहाँ प्रतिनिधित्व गरेको छ, त्यो यथावत् रहने र बाँकीलाई भागवण्डा गर्ने भन्ने मान्यताअनुसार नभएर, आज आफ्नो इच्छा स्वार्थनुरुप राष्ट्रियसभा सदस्यको भागवण्डामा ल्याप्चे गरेको देख्दा नेतृत्वले आफ्नो अदृश्य स्वार्थको झलक दिने गरी गरिएको,' लेखेर सत्ता गठबन्धनमा भागवण्डाप्रति आपत्ति जनाएका छन् ।

उनले लेखेका छन्, ‘एकातिर अस्तित्व सुरक्षार्थ गरिएको नेपाली कांग्रेससँगको आत्मसमर्पण र अर्कोतिर आफ्नै पार्टीका नेता कार्यकर्ताको अवसरको हत्या हास्यास्पद प्रहसनको पर्दाभित्रै देख्दा लाजलाई पनि लज्जास्पदको बोध न होला र !’

रेग्मी पनि राष्ट्रियसभाको उम्मेदवारका आकांक्षी थिए । उनले टिकट पाएनन् । उनले पद्धतिको विरोध सामाजिक सञ्जालमा गरे । जब कि चन्द र रेग्मी दुवै जना २०६४ सालमा संविधानसभामा टिकट पाउनेमा पर्छन् । त्यतिबेला चन्दले जितिन् भने रेग्मीले हारे । २०७० सालमा दुवै जनाले टिकट पाए तर दुवै हारे । चन्दले अहिले राष्ट्रियसभाको टिकट पाइन् ।

पार्टीको सुदूरपश्चिम प्रदेश कमिटीमा कति विवाद छ भन्ने यो सानो उदाहरण हो ।

राष्ट्रियसभामा तीन जना सशस्त्र द्वन्द्वका घाइतेको नाम सिफारिस हुँदा पनि नेतृत्वको असक्षमताका कारण सुदूरपश्चिममा एक सिट मात्र त्यो पनि महिला कोटा लिएर घाइतेलाई अन्याय गरेको एक जना सशस्त्र द्वन्द्वका घाइते नेता बताउँछन् । ती नेताले भने, ‘सुदूरपश्चिममा घाइतेको विषय ठूलो थियो । तर खगराज कमरेडले एक सिट घाइतेको लिनुको सट्टा महिलाको सिट लिनुभयो । कांग्रेसका नारायण दत्त भट्टलाई घाइते कोटा दिलाउन भूमिका खेलेको भन्ने सुनेका छौँ । जुन राम्रो भएन ।’

सुदूरपश्चिममा घाइतेमा कञ्चनपुरका अजितले पाए ठीक हुने र उनले नपाउने भएपछि क्लस्टर नै परिवर्तन गर्ने गरी प्रदेश अध्यक्ष हरि चौधरीले लविङ गरेको अर्का सशस्त्र द्वन्द्वका घाइते बताउँछन् । उनले भने, ‘पार्टीको प्रदेश अध्यक्षले अजित भए घाइते क्लस्टर लिने, नपाउने जस्ताे भए क्लस्टर नै चेन्ज गर्नुपर्छ भनेर लविङ गरेको सुन्नमा आयो । नेतृत्वबाट नै यस्तो भएपछि कसरी न्याय हुन्छ ?’

संसदीय दलको नेता फेर्न काठमाडौंमा

दुई दिन पहिला सुदूरपश्चिम प्रदेशसभाका सभामुखसहित माओवादी केन्द्रका ६ जना प्रदेशसभा सांसद प्रधानमन्त्री भेट्न बालुवाटार पुगे ।

बालुवाटरमा पुग्नुको प्रमुख कारण थियो संसदीय दलको नेता र माओवादीका प्रदेश मन्त्री फेर्नुपर्ने विषय । दलका नेताको स्वच्छाचारी कम नभएकाले, उनी अझै पनि रुपान्तरण नहुने हो भने संसदीय दलको नेता फेर्नेबारेमा प्रधानमन्त्री तथा माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई भेटेको प्रदेशसभाका सांसद अक्कल रावलले जानकारी दिए ।

उनले भने, ‘संसदीय दलको नेताको स्वच्छाचारिता छ । दल अकर्मण्यताको सिकार बनेको छ । मन्त्रीहरू एक दुई जनाले भनेको बाहेक अरुको भनेको मान्दैनन् । सेटिङमा योजना हाल्छन् । जुन कुरा हामीले प्रधानमन्त्रीसँग राखेका छौँ । उहाँले पार्टीमा छलफल गरेर निर्णय लिने भन्नुभएको छ ।’

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा माओवादी, कांग्रेस, नेकपा एस र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीकाे गठबन्धनको सरकार छ । गठबन्धनमा दोस्रो ठूलो दल माओवादीको भूमिका प्रभावहीन भएको भन्दै ११ जनामा सभामुखसहित ७ जना सांसद प्रधानमन्त्री भेट्न गएको रावल बताउँछन् ।

दोस्रो ठूलो दल माओवादी केन्द्रमा सरकार बन्दा नै विवाद देखिएको थियो । मन्त्री हुने चाहना राखेका अक्कल रावल र ओमविक्रम भाटलाई संसदीय दलका नेता खगराज भट्टले रोकेपछि विवाद छताछुल्ल भएको एक प्रदेश सांसद बताउँछन् । ती सांसदले भने, ‘सुरुमा अक्कलजी र सरलजी मन्त्री हुन खोज्नुभएको थियो । संसदीय दलको नेता खगराजजीले अरुलाई मन्त्रीमा सिफारिस गर्नुभयो । विवाद अहिलेसम्म त्यही हो । यहाँ राम्रो बनाउनेभन्दा पनि मन्त्री हुन पाइएन भनेर हो ।’

मन्त्री हुन नपाएको भएर आफूविरुद्ध केही नेताहरू लागेकाे संसदीय दलका नेता भट्ट बताउँछन् । उनले भने, ‘शक्तिशालीहरूलाई मन्त्री चाहिएको छ । मेरा विरुद्ध पद बाँड्दै बहुमत जुटाउने खेलमा लाग्नुभएको छ । अरु केही छैन ।’

केन्द्रमा गठबन्धन भइरहँदा पनि सुदूरपश्चिममा भने भट्टले बैठक नै राख्न नसकेकाे आरोप सांसदहरूले लगाउने गरेका छन् ।

‘गठबन्धनमा दोस्रो ठूलो दलका मन्त्री मर्यादाक्रममा पाँचौँ नम्बरमा छन् । चार सिट भएको समाजवादीको मन्त्रीको मर्यादाक्रम तेस्रो छ । बजेट कार्यान्वयनको विषयमा समिति बनेको थियो खगराजजीको नेतृत्वमा । अहिलेसम्म केही काम भएन । कांग्रेसका सामु नतमस्तक हुने गरेर पार्टीको भूमिका शून्य भयो । उहाँलाई दलको नेताबाट हटाउनुपर्नेछ,’ प्रदेश सांसद शिवसिंह वलीले भने, ‘उहाँलाई दलको नेताबाट हटाउनेबारेमा छलफल भइरहेको छ । उहाँले पार्टी भूमिका सरकारमा, प्रदेशसभामा देखाउन सक्नु भएन । बजेट पारित हुँदा भएको सम्झौता कार्यान्वयन गर्न सक्नु भएन ।’

प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बहुमत सांसद आएपछि पदाधिकारी बैठकमा यो विषयमा छलफल गरेर निर्णय गर्ने वचन दिएको रावलले बताए ।

राष्ट्रियसभाको निर्वाचनपछि सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारमा मन्त्री परिवर्तन हुन सक्ने बताइन्छ ।

अहिले प्रदेश सकारमा माओवादीका दुई मन्त्री र एक राज्यमन्त्री छन् । गठबन्धनमा माओवादीलाई कमजोर मन्त्रालय दिएको, मन्त्रीको फर्ममेन्स पनि राम्रो नभएको भन्दै प्रदेश पार्टी र दलमा आलोचना हुन थालेको छ ।

भट्ट भने केहीलाई मन्त्री हुने रहर लागेकाले अरुलाई पनि पद बाँड्दै हिँडेको बताउँछन् । ‘कसको पक्षमा बहुमत छ कसको पक्षमा छैन त्यो त समय आउँदा थाहा हुन्छ ,’ उनले भने, ‘नभएको पद बाँडेर आफूसँगै हिँडाएका छन् । विस्तारै कसको अवस्था कस्तो छ थाहा भइहाल्छ ।’

माओवादीका ११ जना सांसदमा एक जना सभामुख छन् । सभामुख नै प्रदेशसभाको संसदीय दलको नेता फेर्नुपर्छ भन्दै प्रधानमन्त्री भेट्न पुगेको टोलीसँगै गएका थिए । दलीय भूमिकाबाट टाढा रहनुपर्ने पदमा आसीन भए पनि सभामुख भीम भण्डारीले पदीय मर्यादा नाघेकाे भन्दै आलाेचना पनि भइरहेकाे छ । उनी आफ्नो दलको नेता फेर्ने टिममा राजधानी आएर सक्रिय भएका छन् ।

दलको नेता फेर्नुपर्छ भन्दै प्रधानमन्त्री , उपप्रधानमन्त्रीलगायत पार्टीका नेताहरूसँग भेटघाट गरिरहेकामा ओमविक्रम भाट, अक्कल रावल, मानबहादुर धामी, शिवसिंह वली, गीतादेवी माल, लक्ष्मी विक र सभामुख भीम भण्डारी रहेका छन् ।

उता दलका नेता रहेका भट्टको पक्षमा खगराज भट्ट, झपटबहादुर साउद, रमेश धामी, जानकीदेवी कुँवर रहेका छन् ।

सुदूरपश्चिममा अहिले भएका नेताहरूमा सबैभन्दा सिनियर भट्ट नै हुन् । माओवादीको स्थायी कमिटी सदस्य हुन् भट्ट । अरु सबै नेताहरू केन्द्रीय सदस्य हुन् । भट्ट सुदूरपश्चिमको वेटिङ मुख्यमन्त्री हुन् । एउटा टिम सुरुबाट नै उनलाई संसदीय दलको नेता हुनबाट रोक्न लागेको सुदूरपश्चिमका एक नेताले बताए । ती नेताले भने, ‘एउटा टिम सुरुबाट नै खगराजजीलाई दलको नेता हुन नदिने तयारीमा थियो । नेतृत्वले उनलाई नै दलको नेता बनाइयो । अहिले अनावश्यक बखेडा झिकेर दलको नेता फेर्ने भनिराख्नुभएको छ, जुन ठीक होइन । सिनियर नेता भट्ट नै हुन् । उहाँका कमी कमजोरी सुधारेर जाने कुरा हुन्छ ।’

माओवादीको सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पार्टीभित्र भएका दुई गुट र उपगुटको लडाइँ अहिले छताछुल्ल देखिएको प्रदेशका नेताहरू बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, पुस २३, २०८० १६:३५