राष्ट्रियसभाको चुनावमा एमालेलाई भाग दिने प्रचण्ड रणनीति, शून्यबाट जोगिन एमालेको ‘ग्रीन सिग्नल’

राष्ट्रियसभाको चुनावमा एमालेलाई भाग दिने प्रचण्ड रणनीति, शून्यबाट जोगिन एमालेको ‘ग्रीन सिग्नल’

A+ A A-

नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले आउँदो ११ माघमा हुने राष्ट्रियसभा चुनावमा एमालेलाई पनि समेटेर लैजाने संकेत गरेका छन् । राष्ट्रियसभामा रिक्त हुने १९ सिटमध्ये केही सिटमा एमालेलाई पनि समेट्ने प्रधानमन्त्री प्रचण्डको रणनीति छ ।

त्यसमा एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले पनि 'ग्रीन सिग्नल' दिएको माओवादी स्रोतको दाबी छ । सत्ता गठबन्धन मिलेर चुनावमा गए एमालेले अहिलेको ९ सिट गुमाउँदै १९ सिटमा कुनै पनि जित्ने अवस्था आउँदैन । ती सबै सिट गुमाउनुभन्दा सत्ता गठबन्धनसँग मिलेर केही सिट लिनु राम्रो हुने एमालेभित्र पनि चर्चा हुन थालेको छ ।

राष्ट्रियसभाका ९ सिट गुमाउँदै गरेको एमालेसँग कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, नेकपा एस, जसपा, जनमत र नागरिक उन्मुक्ति पार्टी मिलेर चुनाव लड्दा एमालेको अवस्था शून्य हुन्छ । यस्तो अवस्थामा मिलेर एमालेलाई पनि केही सिट दिएर सहमति गर्ने गरी छलफल चलिरहेको माओवादी केन्द्रका सचिव देवेन्द्र पौडेलले बताए । शिलापत्रसँगको कुराकानीमा पौडेलले भने, ‘ठ्याक्कै सहमति भएको छैन । प्रमुख प्रतिपक्षी दललाई पनि राष्ट्रियसभाको चुनावमा गठबन्धनसँगै भागवण्डा गरेर जाने कि भनेर छलफल सुरु भएको छ ।’

प्रधानमन्त्री प्रचण्डले एमालेलाई निकै पर धकेल्नेभन्दा पनि केही सिट दिएर नजिकमा राख्दा संक्रमणकालीन न्याय टुंगो लगाउन सहज हुने रणनीतिमा रहेको पनि माओवादी नेताहरूको भनाइ छ । उनीहरूका अनुसार एमालेलाई धेरै टाढा पुग्न नदिनकै लागि विगतमा संसदीय समितिका तीनवटा समिति सभापति दिएको र सर्वोच्च अदालतको न्यायाधीशमा एक जना एमालेनिकट वकिललाई सिफारिस गरिएको छ ।

त्यसो त, पछिल्ला दिनमा एमाले र माओवादी केन्द्रका नेताहरूबीच चर्को आलोचना पनि कम हुन थालेको छ । प्रचण्डका केही कदममा एमाले अध्यक्ष ओलीले मौन समर्थन गरेका छन् । तिहारको सम्मुखमा सामाजिक सञ्जाल टिकटक बन्द गर्ने सरकारको निर्णयमा ओलीले मौन समर्थन गरेका थिए । टीआरसी विधेयक अगाडि बढाउन अनौपचारिक रूपमा सहमति जनाएका छन् । साथै, ओलीले हालैको बालकुमारी घटनामा पनि सरकारको चर्को आलोचना गरेका छैनन् । यी सबै सन्दर्भलाई सत्ता गठबन्धनमा रहेका दलहरूसँग दूरी बढाउनेभन्दा पनि कम गरेर एमालेले साझेदारी लिन खोजेको अर्थमा बुझ्न थालिएको छ ।

यद्यपि, सत्ता गठबन्धनमा राष्ट्रियसभामा एमालेलाई पनि केही सिट दिएर उम्मेदवार टुंग्याउने तयारीबारे छलफल नभएको नेकपा एसका उपाध्यक्ष राजेन्द्र पाण्डे बताउँछन् । उनले भने, ‘यसबारेमा केही चर्चा र छलफल भएको छैन ।’

राष्ट्रियसभाको चुनावमा पनि गठबन्धन र प्रधानमन्त्री प्रचण्डले यही रणनीति अपनाउने गरी छलफल भएको छ । हिउँदे अधिवेशनबाट टीआरसी पास गर्नुपर्ने गठबन्धनलाई बाध्यता छ । यसका लागि प्रमुख प्रतिपक्षी दलको साथ चाहिन्छ । त्यही भएर पनि गठबन्धनले एमालेलाई साथै लिएर जान चाहेको बताइन्छ ।

गठबन्धन दलहरूबीच सहमति भएमा एमालेलेलाई पनि केही सिट दिएर शून्य हुनबाट बचाउनेबारेमा छलफल चलेको माओवादीका अर्का नेताले बताए । ती नेताले भने, ‘देशभरको मतभार हेर्दा एमाले शून्य हुने अवस्था आएको छ । यस्तो हुन नदिनलाई प्रधानमन्त्रीले नै एमालेलाई पनि सँगै लिएर जान खोज्नुभएको बुझिन्छ ।’

तर, राष्ट्रियसभा चुनावमा सत्ता गठबन्धनमा आफ्नो पार्टी सहभागी हुने विषयमा कुनै पनि कुरा नभएको एमाले उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवाली बताउँछन् । 'यो विषयमा सत्तागठबन्धनसँग कुनै कुरा भएको छैन । यदि यस्तो कुरा बाहिर आएको भए त्यसमा सत्यता छैन,' उनले भने ।

सत्ता गठबन्धनका नेताहरू मंगलबारबाट औपचारिक रूपमा सिट बाँडफाँटको विषयमा प्रवेश गर्दै छन् । अनौपचारिक र शीर्ष नेताहरूबीच लामो समयदेखि छलफल भइरहेको भए पनि दलहरूले औपचारिक रूपमा छलफल गरेका छैनन् । १९ सिटमा कांग्रेसले आधा सिटमा दाबी गरेको छ । त्यसबाहेक साना दलहरू नागरिक उन्मुक्ति, लोकतान्त्रिक समाजवादी र जनमत पार्टीले पनि राष्ट्रियसभामा भाग खोज्न थालेपछि सत्ता गठबन्धनभित्र भाग पुर्‍याउन समस्या भइरहेको छ ।

राष्ट्रियसभामा आगामी फागुन २० बाट निर्वाचित १९ र मनोनीत एक गरी २० सांसदको समयावधि सकिँदै छ । राष्ट्रियसभामा पदावधि सकिन लागेका १९ सिटमध्ये बागमतीमा ४, गण्डकी, कर्णाली र सुदूरपश्चिममा ३-३, कोशी, मधेश र लुम्बिनी प्रदेशमा २-२ सिट छन् । पदावधि सकिने १९ जनामा अन्यमा पाँच जना, महिला सात जना, दलित दुई जना र अपाङ्गता भएका व्यक्ति वा अल्पसंख्यक समुदायबाट तीन जना छन् । अन्यमा गण्डकी, सुदूरपश्चिम, लुम्बिनी, मधेश र कोशी प्रदेशबाट एक-एक जनाको पदावधि सकिँदै छ ।

नेपाली कांग्रेसबाट अनिता देवकोटा, जितेन्द्रनारायण देव, प्रकाश पन्थ र रमेशजंग रायमाझीको पदावधि सकिँदै छ । एमालेबाट गणेश तिमिल्सिना, इन्दु कडरिया, दीपा गुरुङ, दिलकुमारी रावल, कुमार दसौँदी, नरपति लुवार, भैरवसुन्दर श्रेष्ठ र रामचन्द्र राई छन् ।

माओवादी केन्द्रबाट विना पोखरेल, महेशकुमार महरा र हरिराम चौधरीको छवर्षे कार्यकाल सकिँदै छ । नेकपा एसका नन्दा चपाईं र सिंगबहादुर विश्वकर्मा तथा जनता समाजवादी पार्टीकी प्रमिलाकुमारीको पदावधि सकिँदै छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, पुस १६, २०८० २०:३८