प्रसाईं प्रदर्शनको सन्देशः प्रमुख दलहरू अब ढिला नगर

A+ A A-

मुलधारका सञ्चारमाध्यमले अघोषित रुपमा पन्छाएका पात्र हुन्, दुर्गा प्रसाईं । प्रसाईको नैतिक धरातल, प्रवृत्ति र शैलीका कारण समाजका महत्वपूर्ण विषय उठाए पनि आमवृत्तमा प्रशांसाभन्दा धेरै प्रश्न छन् उनीमाथि । त्यसैले, बुद्धिजीवीको एउटा पंक्ति पनि प्रसाईंका अभिव्यक्तिलाई अस्वीकार गर्छ। त्यसकाे बदलामा प्रसाईले सामाजिक सञ्जालको अधिकतम उपयोगबाट सामर्थ्य आर्जन गरेका छन् । त्यसरी आर्जित र विस्तारित सामर्थ्यले अहिले प्रसाईंलाई अस्वीकार गर्न नसकिने पात्रको रुपमा उभ्याइदिएको छ । त्यही सामर्थ्यको जगमा बिहीबार बल्खुमा जनप्रदर्शन गरे ।

बल्खुमा प्रसाईंको सामर्थ्य प्रदर्शन हुँदै गर्दा तीनकुनेमा एमालेको भ्रातृ संगठन युवा संघ र अनेरास्ववियुले काउन्टर शक्ति प्रदर्शन गर्‍यो । अर्थात, अराजक अभिव्यक्तिसँगै शक्ति आर्जन गरेका प्रसाईंलाई काउन्टर गर्न व्यवस्थित र सरकार सञ्चालनको अवसर पटकपटक पाएको सिंगाे एमाले आउनुले पनि प्रसाईलाई स्थापित गर्न सहयाेगी बन्न थालेकाे थियाे ।

प्रसाईंले सहकारी, लघुवित्त र बैंक तथा वित्तीय संस्थाको ऋणको पासोमा परेका नागरिक पंक्तिको आवाज उठाएका थिए । त्यही आवाजलाई काउन्टर गर्ने प्रयास एमालेबाट भएको प्रश्न पनि उठेको थियो । त्यसैले ,एमालेको उल्टो मति भनेर आलोचना भइरहेका बेलामा त्यही किसान र मजदुर वर्ग जो एमाले र माओवादी केन्द्रको भोट बैंक थियो, त्यसलाई काउन्टर गर्ने एमालेको प्रयासका कारण बल्खुको प्रसाईंको प्रदर्शनले चाहिँ विशेष सन्देश दिन खोजेको छ । खासमा प्रमुख दल र तिनका शीर्ष नेताहरूप्रतिको वितृष्णाले जन्माएको आक्रोश, प्रतिशोध र निराशाको प्रतिबम्ब बल्खुमा पोखिएको हो । त्यसैले, गणतन्त्रविरुद्ध लगातार आक्रोश पोखिरहेका दुर्गा प्रसाईंको आह्वानमा भएको बल्खु शक्ति प्रदर्शनलाई चानचुने बुझ्नु घातक हुन्छ ।

२०६५ को जेठ १५ मा राति राजतन्त्रको अन्त्य गर्दै देशमा जब गणतन्त्र घोषणा तत्कालीन संविधानसभाबाट भयो सो सभामा रहेका राप्रपाका चार जना सांसदबाहेक अन्य सबैले ताली बजाए । देशभर दीपावली भयो । २०७२ मा संविधाानसभाले गणतन्त्रात्मक संविधान जारी गरेपछि आंशिक बुँदामाबाहेक देशभर दीपावली भयो ।

देश संघीय गणतन्त्रमा गएपछि जनताले त्यसअघिका शासन व्यवस्थामा उपयोग गर्न नपाएको विकासको अवसरको उपयोग गर्ने विश्वास थियो, छ । संविधान जारीपछि दुईपटक आम निर्वाचन भई संघीय गणतन्त्र अहिले अभ्यासमा छ । तर, यो १५ वर्ष जनतामा आशाभन्दा आक्रोश र निराशा बढेको स्पष्ट देखिएको छ । गणतन्त्र ल्याउन अगुवाइ गरेका दलहरूले पालैपालो देशको बागडोर हातमा लिएका बेला जनतामा आशाभन्दा आक्रोश बढ्नुको कारण खोजी भएको छैन ।

नागरिकमा शीर्ष नेताप्रति निराशा, आक्रोश र वितृष्णा पोखिरहेको संकेत गत चुनावमा कांग्रेस, एमाले, माओवादी केन्द्रले पाइसकेका छन् । त्यसको कारण पहिचान गर्ने र सम्बोधनको प्रयास गरेका छैनन् । बरु यी दलहरूका गतिविधि नागरिकबाट झन् टाढा हुँदै गएका छन् । यी दलहरूले नेतृत्व गरेका सरकारका गतिविधिले नागरिकमा आशाको सञ्चार गराउन नसक्नु नै आज दुर्गा प्रसाईं प्रदर्शनको मुख्य कारण बनेको छ। प्रसाईंले यो व्यस्था फाल्नुपर्ने भन्दै बिहीबार काठमाडौंमा मानिसहरूलाई सडकमा उतारे । र उनले आह्वान गरेको यो प्रदर्शनमा अपेक्षित मास पनि देखियो । एक जना व्यक्तिले असंगठित रुपमा आह्वान गरेको आन्दोलनमा जुन उपस्थिति देखियो ,त्यो उपस्थिति सरकार र प्रमुख दलहरूलाई गम्भीर धक्का हो ।

प्रसाईंले गणतन्त्र फाल्ने भनेर आन्दोलन गर्दा उनले उठाएका सहायक मुद्दा झन महत्वपूर्ण छन् । उनले उठाएका सहायक मुद्दाले नै उनले समर्थन पाउँदै गएका हुन् । गणतन्त्र फालेर राजतन्त्र पुनःस्थापनाका लागि भन्दा पनि बिहीबार काठमाडौंमा उर्लिएकाहरू जनजीविकासँग जोडिएका सहायक मुद्दाहरूबाट आर्कषित भएर आएका हुन् ।

रोजगारी, सहकारी पीडित, लघुवित्त ऋणीका विषयलाई प्रसाईंले सहायक मुद्दाका रुपमा उठाएर मुख्य माग पूरा गराउने अस्त्र बनाउन खोजेको देखिन्छ । यिनै जनजीविकासँग जोडिएका मुद्दामा अहिलेका प्रमुख दल र सरकारले समाधान गर्न ढिलाइ गर्न नहुने घण्टी प्रसाईंले बजाइदिएका छन् । गणतन्त्रको १५ वर्षको अवधिमा पहिलोपटक यो व्यवस्थाका विरुद्ध मानिसहरू सडकमा आएका छन् । यसलाई हल्का रुपमा लिँदा यसको आयतन झन बढ्ने निश्चित छ । त्यस्तो बेला गणतन्त्रमाथि नै संकट आउन सक्छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, मंसिर ७, २०८० २०:३८