बाइडेनसँगको वार्तामा सीले अमेरिकालाई के सन्देश दिए ? (भिडियो)

विश्व शक्ति संघर्षका प्रमुख खेलाडी हुन्- चीन र अमेरिका । पछिल्लो समयमा यी दुवै देश सम्बन्ध सुधारसँगै शक्तिको होडमा पनि अग्रसर छन् ।

तनाव वा सम्बन्ध सुधारले विश्वलाई नै प्रभावित पार्ने यी दुई देशका राष्ट्रपतिबीच क्यालिफोर्नियामा एसिया प्रशान्त आर्थिक सहकार्य सम्मेलनका क्रममा भेटवार्ता भयो । यो कुराकानीको उद्देश्य दुई देशबीचको जारी तनाव कम गर्नु थियो । चीन र अमेरिका दुवै देश एक अर्कासँग सम्बन्ध सुधार गर्न चाहन्छन् । तर त्यसका लागि सहमतिको बिन्दु भने भेटिसकेको छैन ।

चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले यो वर्ष तीन वटा देशको मात्रै भ्रमण गरे । यसबाट पनि उनको अमेरिका भ्रमण कति महत्त्वपूर्ण छ भनेर अनुमान गर्न सकिन्छ । छलफलपछि चीन र अमेरिका पुनः सैन्य सञ्चार सुरु गर्न सहमत भएका छन् । तर, लगत्तै उनीहरूको मतभेद पनि प्रष्ट देखिएको छ । द्विपक्षीय भेटका क्रममा सीले ताइवानलाई हतियार दिन बन्द गर्न आग्रह गरे र ताइवानलाई चीनमा मिलाइरै छाड्ने दृढता व्यक्त गरे । विश्वमा शक्ति विस्तारको होडमा रहेको चीनले अमेरिकालाई पछारेर उसको स्थान लिन नखोजेको तर चीनलाई दबाउन बन्द गर्नुपर्ने बताएको छ ।

सीले पृथ्वीमा दुई महाशक्ति अट्न सक्ने भन्दै अमेरिकासँग आफ्नो बराबरी हैसियत भएको सन्देश दिन खोजे । उनले दुई देशबीचको टकराबले खतरनाक परिणाम दिने पनि चेतावनी दिएका छन् । सीले चीनको निर्यातमा नियन्त्रण र एकतर्फी प्रतिबन्ध लगाएर अमेरिकाले चीनको हितमा नोक्सान पुर्‍याएको, विज्ञान र प्रविधिलाई दबाएर विकासलाई रोक्न खोजेको टिप्पणी गरे ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले आफूहरू एक चीन नीतिको पक्षमा रहेको र यो परिवर्तन नहुने स्पष्ट पारे । उनले चीन र अमेरिकाको प्रतिस्पर्धा संघर्षमा बदलिन नहुने समेत बताए । सीसँगको भेट लगत्तैको पत्रकार सम्मेलनमा भने अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले सीलाई एक तानशाहको रूपमा चित्रण गरे । जुन विषयको चीनले कडा प्रतिवाद गरेको छ ।

सबैभन्दा धेरै कार्बन उत्सर्जन गर्ने यी दुई देशबीच जलवायु परिवर्तनको सामना गर्न थप उपाय अपनाउन सहमति भएको छ । शक्तिशाली हरितगृह ग्यास मिथेनको उत्सर्जनको गति कम गर्न र २०३० भित्र नवीकरणीय ऊर्जा प्रयोग तेब्बर बनाउन सहमत भएका छन् ।

यस्तै गैरकानुनी औषधिको ओसारपसार कम गर्न सहकार्य गर्ने सहमति भएको छ । विशेषतः अमेरिकामा गैरकानुनी तरिकाले फेन्टनिलको आपूर्ति रोक्न रासायनिक कम्पनीहरूको नियन्त्रण गर्न चीन तयार भएको छ । दुखाई कम गर्ने यो औषधिको अत्यधिक प्रयोगले अमेरिकामा ओभरडोजका कारण मृत्यु हुनेको संख्या बढेको छ ।

एक अर्का देशसँगको सम्बन्ध सुधारमा केन्द्रित भनिएको यो भेट केही सहमति भए पनि विरोधाभापूर्ण कुराकानीमा सकिएको छ । पछिल्ला वर्षमा देखिएको व्यापारिक तनावदेखि ताइवान, एसिया–प्रशान्त क्षेत्रको संघर्षजस्ता विषय कसरी हल गरिन्छन् भन्ने कुराले दुई देशको सम्बन्धको भविष्य निर्धारण गर्नेछ ।