ट्रमा सेन्टरमा आएकामध्ये ८० प्रतिशत बिरामीको अप्रेसन गर्नुपर्ने

A+ A A-

राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरमा उपचारका लागि आएकामध्ये ८० प्रतिशत बिरामीको अप्रेसन हुने गरेको छ । ट्रमा सेन्टरका निर्देशक डा. बद्री रिजालले अस्पतालमा दैनिक करिब ४ सय ५० देखि ५ सय जनाको हाराहारीमा बिरामी आउने गरेको र त्यसमध्ये ८० प्रतिशतको अप्रेसन गर्नुपर्ने जानकारी दिए ।

हाल अस्पतालमा दैनिक २५ देखि ३० जनाको अप्रेसन हुँदै आएको छ । उनले अस्पतालमा बिरामीको चाप हुने गरेकाले २ सय १८ शय्या सञ्चालनमा रहेको जानकारी दिए । डा. रिजालले सेवा प्रवाहलाई चुुस्त दुरुस्त बनाउन जनशक्ति अभाव भएको बताए ।

झण्डै ३ सय जनाको हाराहारीमा स्थायी दरबन्दी र आन्तरिक स्रोतलगायतबाट झण्डै ३ सय गरी ६ सय जना कर्मचारी कार्यरत रहेको डा. रिजालको भनाइ छ । दरबन्दी पर्याप्त नहुँदा एक जना चिकित्सकले तीनदेखि चार जना बिरामीलाई हेर्नुपर्ने बाध्यता रहेको उनले बताए ।

डा. रिजालका अनुसार, अस्पतालमा १ सय जना चिकित्सक र २ सय ५० जना नर्स कार्यरत छन् । अस्पतालभित्रै सबैजसो औषधि उपलब्ध हुने गरी व्यवस्थापन गरिएको उनले जानकारी दिए । आफू वार्डहरूको स्तरोन्नति गर्नेतर्फ लागिरहेको तथा अहिले अस्पतालबाट अनलाइन टिकट लिने व्यवस्था मिलाइएको उनले बताए ।

डा. रिजालले भने, 'अहिले बिहान ८ बजेदेखि नै अस्पतालको सेवा प्रवाह हुँदै आएको छ । १० वटा आईसीयू बेड रहेकोमा १ थप गरी ११ वटा बनाइएको र ८ वटा एचडीयू बेड थप गरी १९ वटा बनाएर आईसीयूबराबरको सेवा सञ्चालन भइरहेको छ । वार्डहरूको स्तरोन्नति गर्नेतर्फ लागिरहेका छौँ । अहिले तीन ठाउँमा लगभग सबैजसो औषधि उपलब्ध हुनेगरी फार्मेसी सञ्चालनमा छन् । फार्मेसीको पनि स्तरोन्नति गरिरहेका छौँ ।'

उनले थपे, 'ट्रमा भएर आइसकेपछि रेनर फेलरतर्फ जान थाल्यो भने केही बिरामीलाई डायलाइसिस गर्नुपर्ने हुन्छ आईसीयूमै हुँदा अप्रेसन गर्नुभन्दा अगाडि । त्यस्तोका लागि इमर्जेन्सीका लागि आईसीयूमा एउटा बेडमा एउटा डायलाइसिस मेसिन जोड्दैछौँ ।'

ट्रमा सेन्टरमा दैनिक साढे ३ सय जना ओपीडीमा र इमर्जेन्सीमा १ सयदेखि १ सय ५० जना गरी लगभग ४ सय ५० देखि ५ सय बिरामीहरू अस्पतालले हेरिरहेको डा. रिजालले जानकारी दिए । उनलेे बिरामीको लोड बढेकाले अहिले २१८ बेड सञ्चालन गरिएको र त्यसो गर्दैगर्दा ट्रमामा आएकामध्ये ८० प्रतिशतलाई अप्रेसन गर्नुपर्ने जानकारी दिए ।

डा. रिजालले भने, 'त्यसका लागि हामीकहाँ पोष्टप बेडको पनि समस्या छ । अहिले एक दिनमा रेगुलर ओटी भन्छौँ, इमर्जेन्सी र नाइटको ईएचएस हुन्छ । त्यो गर्दाखेरी २५ देखि ३० जनाको अप्रेसन हुन्छ दिनमा । त्यो गर्दै गर्दा पोष्टप बेड सातवटा छन् । त्यो हुनाले हामीलाई कन्स्टेन्ट छ हामीलाई । त्यसका लागि एक्सपान्सन गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यो सँगसँगै आईसीयू र एचडीयु पनि एक्सपान्सन गर्नुपर्नेछ । दरबन्दीको कुरा गर्दा सरकारी दरबन्दीले नपुगेर यहीँको आन्तरिक स्रोतबाट कर्मचारी राखेर काम गर्नुपरिरहेको छ । दरबन्दीका लागि कुरा गरिरहेका छौँ । मन्त्रालय यसमा पोजेटिभ नै छ । ओएनएम सर्वे गरेर आवश्यक दरबन्दी नेपाल सरकारले नै दिनुपर्छ ।'

डा. रिजालका अनुसार अहिले अस्पतालमा ६ सय जना कर्मचारी छन् । त्यसमध्ये तीन सय जनाको हाराहारीमा स्थायी दरबन्दी छ भने अरु आउट सोर्सिङ गर्ने स्टाफ र आन्तरिक स्रोतबाट हो । जनशक्ति बढ्यो भने सेवा प्रवाहमा थप वृद्धि गर्न पनि सहज हुन्छ ।

डा. रिजालले ट्रमाका लागि अति आवश्यक मानिएको रिहाब सेन्टर सरकारी तवरबाट नहुँदा बिरामीहरू मर्कामा परेको बताए । उनले सरकारी तवरमा रिहाब सेन्टर नहुँदा निजीमा पठाउन बाध्य भएको भन्दै त्यसका लागि लविङ गरिरहेको जानकारी पनि उनले दिए । स्पाइन इन्जुरी, ढाडमा चोट लागेर खुट्टा, हात नचल्ने भएर आएका बिरामीहरू अप्रेसन गरिसकेपछि पुनःस्थापनाका लागि रिहाब सेन्टरमा जानुपर्ने उनले बताए । ट्रमा सेन्टरमा इन्जुरी भएका (स्पाइन, स्पोर्टस, घोडाको चोट, ढाडको चोट) हरूका लागि आवश्यक पर्ने एमआरआई मेसिन नहुँदा समस्या भएको र बिरामीलाई अन्यत्र महँगो शुल्क तिरेर सेवा लिनुपर्ने बाध्यता रहेको उनले बताए ।

उनले अस्पतालमा कार्यरत जनशक्तिको क्षमता अभिवृद्धिका लागि तालिम सञ्चालन गरिने बताए । डा. रिजालले ट्रमाका बिरामीलाई मध्यनजर गर्दै फिजियोथेरापि सेवा बिस्तार गर्ने योजना रहेको जानकारी दिए ।

उनले भने, ‘ट्रमाका लागि साइड बाई साइड चाहिने भनेको रिहाब सेन्टर हो । ट्रमा भएर प्यारालाइज्ड भइसकेका बिरामीहरू अप्रेसन गरिसकेपछि रिहाब सेन्टर जानुहुन्छ । अहिले प्राइभेटमा पठाइरहेको अवस्था छ । सरकारी लेभलमा छैन । त्यो भएको हुनाले कस्टको हिसाबले पनि र नेपाल सरकारले त्यो पनि सेवा दिनुपर्छ भन्ने हिसाबमा हामीले कुरा गरिरहेका छौँ ।'

उनले थपे, 'चोट लागेर अपाङ्गता भएका बिरामीलाई जस्तो उसले आफैँ ट्वालेट कसरी गर्ने ? र उसको साइकोलोजिकल थेरापी जस्तो हिँडिरहेको मान्छे दुर्घटना भएर एक्कैपटक हिँड्न नसक्ने हुँदा जुन मेन्टल स्ट्रेस भएर डिप्रेसनमा जान्छ । त्यस्तो मानिसहरुलाई साइकोथेरापिहरू, साइकोलोजिकल सपोर्टहरू, ह्विलचियरबाट कसरी हिँड्ने ? जीविकोपार्जन कसरी गर्नेजस्ता सीपहरू सिकाउने रिहाब सेन्टर हुन्छ । त्यो सरकारी लेभलमा छैन । त्यो आवश्यक छ भनेर हामीले मन्त्रीज्यूलाई पनि भनिरहेका छौँ ।'

डा. रिजालका अनुसार अहिले आवश्यक भनेको एमआरआई मेसिन हो । ट्रमा सेन्टरमा इन्जुरी भएका (स्पाइन इन्जुरी, स्पोर्टस इन्जुरी, घोडाको चोट, ढाडको चोट) हरूका लागि आवश्यक पर्ने एमआरआई मेसिन सो अस्पतालमा छैन । उनले भने, 'हामीले वीरमा पठाउँछौँ, त्यहाँ पालो कुर्नुपर्ने हुन्छ । नभए बिरामीहरू चाँडो भनेरमहँगो शुल्क तिरेर निजीमा गइरहेको अवस्था छ ।'

ट्रमामा नै एउटा एमआरआई मेसिन आवश्यक पर्ने भएकाले माग गरिएको र यही वर्षभित्रमै आइपुग्ने उनले बताए । साथै, फिजियोथेरापि सेवा पनि विस्तार गर्ने योजना रहेको डा. रिजालको भनाइ छ । उनले भने, 'अर्को नयाँ एनेस्थेसियाबाट पेन क्लिनिक पनि स्टार्ट गर्दै छौँ । यस्तै रिहाब सेन्टर खोल्नका लागि पनि पहल भइरहेको छ । सेवाग्राहीहरूले अनलाइन टिकट लिन मिल्छ । यहाँ बिहान ८ बजेदेखि नै सेवा सुरु हुने हुनाले उपचार गरेर पनि अफिस भ्याउन सकिन्छ ।'

उनका अनुसार दरबन्दी पर्याप्त नभएको हुनाले एक जना चिकित्सकले तीन/चार जना चिकित्सकबराबरको काम गर्नुपर्ने हुन्छ । उनले भने, 'त्यतिखेर क्वालिटी कम्पोरमाइज हुन सक्छ । इमर्जेन्सी र ट्रमा केयर गर्न ट्रमा सेन्टर सक्षम छ । हामी गरिरहेका छौँ । तर, बेडहरू अभावले गर्दा कहिले काहीँ अप्ठ्यारो पर्न सक्छ । बिरामीहरूलाई पछिल्ला दिनहरूमा ईएचएस सर्भिस सुरु भइसकेपछि पाँचवटा ओटी चलिरहेका छन् । एक हप्ताभित्र पालो पाएर उपचार लिएर जानुहुन्छ । कहिलेकाहीँ प्लान्ड ओटी भन्ने हुन्छ । त्यसमा पनि दुई हप्ताभित्र पालो पाएर जानुहुन्छ ।’

उनले बिरामीहरूलाई छिटोछरितो सेवा प्रवाह गर्नेतर्फ अस्पताल तल्लीन रहेको बताए । कुनै पनि बिरामी अस्पतालभित्र उपचार पाएर दुई हप्ता भित्र जसरी पनि फर्किने गरेको उनको भनाइ छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, कात्तिक १०, २०८० १०:१३