कोशीमा माओवादी दाउ: सरकारमा जान कार्कीलाई फकाउने, सभामुख माग्ने

A+ A A-

अस्वाभाविक चलाख बन्दा कोशी प्रदेशमा माओवादी हात खाली हुने अवस्थमा पुगेको छ । गठबन्धनप्रति इमान्दार हुने नाममा सभामुख गुमायो । सभामुख मात्र होइन, बदनामी पनि कमायो । अनि, मुख्यमन्त्रीको लोभ गर्दा गठबन्धन नै भत्किने अवस्थामा पुग्यो ।

अर्थात्, कोशीमा माओवादी जिल्लिने अवस्थामा पुगेको छ । बालुवाटारमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र नेता शेखर कोइरालाबीच भएको एक बुँदे सहमतिको चिर्कटोको त्यान्द्रोको भरमा कोशीमा माओवादी सत्तारोहणको आशमा छ ।

तर, कोशीमा माओवादी सरकारमा सहभागी हुनका लागि एमाले सत्ताबाट बाहिर निस्कनुपर्ने हुन्छ । या त, सर्वदलीय सरकार बन्नुपर्ने हुन्छ । अहिलेसम्म सर्वदलीय सरकार बन्ने संभावना देखिएको छैन किनभने सर्वदलीय सरकार बनाउने बचन मुख्यमन्त्री केदार कार्कीले दिइसकेका छैनन् ।

कार्कीलाई मुख्यमन्त्री बनाउने एमालेले सर्वदलीय सरकार बने आफू सरकारमा नहुने आशय व्यक्त गरिसकेको छ । त्यसकारण कार्की तत्काल एमालेलाई चिढ्याउने पक्षमा छैनन् । एमालेलाई विश्वासमै लिएर शेखर कोइराला समूह केन्द्रमा सभापति देउवा र प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई दबाबमा राख्न चाहिरहेका छन् । त्यसकारण कोशीमा माओवादीका लागि तत्काल सहजका दिन देखिएको छैन ।

पहिलो प्रयास सरकारमा जाने

तथापि, माओवादीले मुख्यमन्त्री कार्कीलाई विश्वासको मत दिने निर्णय गरिसकेको छ । बुधबार कार्कीले विश्वासको मत लिँदैछन् । माओवादी केन्द्रका प्रदेशसभा सदस्य दुर्गा चापागाईका अनुसार मुख्यमन्त्री कार्कीलाई विश्वासको दिने तर त्यसपछि पार्टीले के गर्ने भन्ने चाहिँ प्रष्ट भइसकेको छैन ।

तर, कार्कीको सरकारलाई प्रदेशमा सहमतिको सरकार बनाउने प्रयास गरिने उनको भनाइ छ । शिलापत्रसँग उनले भने, ‘माओवादी केन्द्रले भोलि विश्वासको मत दिन्छ । त्यसपछि एमालेसहितको प्रदेश सहमतिको सरकार बनाउन तयार भए पनि ठीक र केन्द्रले भनेअनुसार गठबन्धनको सरकार बनाउन पनि तयार छौँ ।’

माओवादीले पनि विश्वासको मत दिने भनिसकेपछि मुख्यमन्त्रीले कसरी लैजान्छन् भन्ने कुरा पनि मुख्य हुनेछ । केदार कार्की कांग्रेसबोट विद्रोह गरेर मुख्यमन्त्री बनेका हुन् । त्यसकारण उनको भूमिका नै निर्णायक हुनेछ ।

कार्कीलाई विश्वासको मत दिएर माओवादी सरकारमा जान चाहिरहेको छ । माओवादी केन्द्र कोशी प्रदेश अध्यक्ष हर्क नेम्वाङ विश्वासको मत दिएपछि सरकारमा सहभागिताको प्रयास हुने बताउँछन् । उनले शिलापत्रसँग भने, ‘मुख्यमन्त्रीले सरकारमा बोलाए जान्छौँ । विश्वासको मत लिएपछि सरकार कसरी अगाडि बढ्छ हेर्छौं ।’

अन्तिम विकल्प प्रतिपक्ष

मुख्यमन्त्री कार्कीले सरकारमा सहभागी गराउन चाहेनन् भने माओवादीका लागि प्रतिपक्ष बाध्यतात्मक अवस्था हो । र, माओवादी स्वयंले पनि प्रतिपक्षीको मनस्थिति बनाएको देखिन्छ । नेम्वाङको भनाइमा सरकारमा सामेल गराउन मुख्यमन्त्री कार्की तयार भएनन् भने प्रतिपक्षको भूमिका निभाउन तयार रहेको बताउँछन् ।

उनले भने, ‘सरकारमा बोलाएन भने प्रतिपक्षमा बसेर रचनात्मक सहयोग गर्नेछौँ । सरकारले गरेका राम्रा कामको समर्थन र नराम्रा कामको भण्डाफोर गर्ने हाम्रो नीति हुन्छ, अहिले वेट एण्ड सीको अवस्थामा छौँ ।’

एक बुँदेको आश

केन्द्रमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा, नेता शेखर कोइरालाबीच भएको एक बुँदे सहमतिअनुसार कोर्स करेक्सन गरेर अगाडि बढ्न सकिने आश माओवादीले राखेको छ । यद्यपि, माओवादीले भर भने गरिरहेको छैन । त्यसको संकेत चाहिँ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले धनगढी पुगेर पनि गरेका छन् । चिर्कटोले गठबन्धन जोगियो भनेको फेरि एमाले छिराइहालेछन् भनेर प्रचण्डले भनेका थिए । त्यसले कोइराला समूह तत्काल प्रचण्ड र देउवालाई विश्वास गरिहाल्ने र उनीहरूलाई साथ दिने अवस्थामा छैनन् भन्ने संकेत गर्छ ।

माओवादी प्रदेश सांसद चापागाईं केन्द्रीय सहमतिअनुसार कोर्स करेक्सन हुने बताउँछन् । चापागाईंले भने, ‘सत्ता गठबन्धनका तीन जना नेताहरूबीच सहमति भएको छ । त्यहीअनुसार जाने भनेर प्रधानमन्त्रीले पनि बोल्नुभएको छ । अब कोर्स करेक्सन गरेर मिलेर जान्छौँ ।’

फेरि सभामुखमा नजर

माओवादी नेताहरूको भनाइमा सत्ता गठबन्धनमा फर्किन सकेको अवस्थामा गुमेको सभामुख पद लिन सकिन्छ कि भन्ने सोचमा माओवादी रहेको छ । त्यही आशसहित माओवादी केन्द्रले रणनीति बनाएको छ । एमाले र माओवादी केन्द्रको गठबन्धन हुँदा प्रदेशसभामा माओवादी केन्द्रले सभामुख पाएको थियो । सभामुख बाबुराम गौतमले कांग्रेसका उद्धव थापालाई मुख्यमन्त्री बनाउन राजीनामा दिएका थिए । त्यसपछि माओवादीले सभामुख गुमायो र मुख्यमन्त्रीको दौड पनि सकियो ।

केन्द्रको सहमतिअनुसार सरकारमा सामेल भएमा पुनः सभामुखमा दाबी गर्ने नेम्वाङले बताए । उनले भने, ‘मुख्यमन्त्रीमा मात्र हो ह्वीप नलाग्ने, प्रदेशसभामा अहिले पनि दलको ह्वीप लाग्छ । त्यही भएर सभामुखमा हाम्रो दाबी हुन्छ । गठबन्धनले गरेको निर्णय सबैले मान्नुपर्छ।’

काग्रेस प्रदेशसभा दलको नेताबाट उद्धव थापाले राजीनामा दिइसकेका छन् । कांग्रेसको अबको दलको नेताको भूमिकाले पनि माओवादीले सभामुख पाउने वा नपाउने भन्ने निर्क्यौल हुन्छ । माओवादीका सभामुख सहज अवसर भने होइन ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असोज ३०, २०८० १७:०२