विषादी परीक्षण नै नगरी बजारमा पुग्छन् भारतबाट आएका तरकारी

A+ A A-

भारतसँग सीमा जोडिएका जिल्लाहरूको सीमावर्ती क्षेत्रमा विषादी परीक्षण गर्ने संयन्त्र नहुदाँ परीक्षणबिनै तरकारी तथा फलफूल बजारसम्म पुग्ने गरेका छन् ।

धनुषा, महोत्तरी, सर्लाही, सिरहा र सप्तरीमा भारतबाट आउने तरकारीको विषदी परीक्षण गर्ने ल्याब खाद्य आयात निर्यात तथा गुणस्तर प्रमाणिकरण कार्यालय महोत्तरीको भिाठामोडमा मात्र छ । सोही कारण विषादी परीक्षणमा समय लाग्ने, खर्च बढ्ने भन्दै सिरहा, सप्तरी, सर्लाहीसहितका अधिकांश तरकारी तथा फलफूल व्यापारीहरूले विषादी परीक्षण नै नगराई अवैध रूपमा ती उपजहरू बजारमा पुर्‍याउने गरेका छन् ।

ल्याब खाद्य आयात निर्यात तथा गुणस्तर प्रमाणिकरण कार्यालय महोत्तरीका अनुसार महोत्तरी र धनुषाका तुलनामा सिरहा, सप्तरी र सर्लाहीबाट न्युन मात्रमा विषादी परीक्षणका लागि तरकारी तथा फलफूल आउने गरेका छन् । व्यापारीहरूले नेपाल-भारतको खुला सीमाको फाइदा उठाउने गरेका छन् ।

पाँच जिल्लामध्ये सर्लाही, सिरहा र सप्तरीबाट कहिलेकाँही मात्र तरकारीको विषादी परिक्षण गराउन आउने गरेको खाद्य आयात निर्यात तथा गुणस्तर प्रमाणिकरण कार्यालय भिठामोडका प्रमुख प्रमोदचन्द्र पौडेल बताउँछन् । ‘खास गरी ती तीन जिल्लामा भारतबाट आउने तरकारीमा विषादी परीक्षण गराउन व्यवसायीहरूलाई टाढा हुने भएकोले बढी तरकारी विषादी परीक्षणबिना नै निकासी हुने गरेको छ,' पौडेल भन्छन्, 'ती जिल्लामा रहेका छोटी भन्सार कार्यालयहरूले तरकारी भन्सार काटे पनि ल्यब प्रयोगशाला नहुदाँ परीक्षणबिनै भित्रिने गरेको छ ।’

सरकारी निकायको आँखा छल्दै व्यापारीहरूले साइकल, मोटरसाइकलमा भारतबाट ल्याएको तरकारी तथा फलफूलको विषादी परीक्षण नै नगराई बजारमा पुर्‍याउने भएकाले यसतर्फ सरकारी निकाय चनाखो हुनुपर्ने उपभोक्ताहरूको माग छ । उपभोक्ता हित संरक्षण मञ्च धनुषाका अध्यक्ष बटुकनाथ झा उपभोक्ताहरू मन्द विषको सिकार हुन बाध्य भएको बताउँछन् ।

‘सीमा क्षेत्रका पालिकाहरू यसप्रति गम्भीर हुनुपर्छ । तरकारी तथा फलफूलको परीक्षण नगरी बजारसम्म पुग्नु दुःखद हो । कति मात्रमा विषादी छ ? खाने योग्य छ कि छैन ? यसको निर्क्यौल हुनुपर्छ,' झाले भने ।

भारतबाट आलु, प्याज, परबर, टमाटर, करेला, काउली, बोडीजस्ता तरकारीहरू आयात हुन्छन् । त्यसमा अत्यधिक मात्रामा विषादी हुने गरेको पौडेल बताउँछन् । तरकारी तथा फलफूलमा ३५ प्रतिशतसम्म रोकावट दर रहेकोमा त्यस्ता तरकारी खानयोग्य हुन्छ । ३५ देखि ४५ प्रतिशत सम्म रोकावट दर छ भने ४८ घण्टा क्वारेन्टाइनमा राख्नुपर्छ । क्वारेन्टाइनमा राखेपछि आफैँ रोकावट दर घटेर पुनः परीक्षण गर्दा ३५ प्रतिशतमा झरेपछि खानयोग्य हुने पौडलको भनाइ छ ।

आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा भारतबाट भिठामोड नाका भएर २ करोड ६६ लाख ६९ हजार ५० मूल्य बराबरको ११ लाख २२ हजार ९२४ किलो हरियो तरकारी नेपाल भित्रिभएको थियो । अरु नाकाबाट भित्रिएका तरकारीहरूको भने विषादी परीक्षण हुने गरेको छैन ।

क्वारेन्टाइन कार्यालय महोत्तरी जलेश्वरले २०७९/८० मा आयात निर्यात गरिएका कृषिजन्य वस्तुको चेक जाँचबाट ९ लाख राजस्व संकलन गरेको छ । क्वारेन्टाइन कार्यालय महोत्तरी जलेश्वरका निमित कार्यालय प्रमुख किशोर यादवले खाद्यान्न तथा तरकारीको चेकजाँचबाट उक्त रकम राजस्व संकलन भएको बताए ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ २७, २०८० २१:४५