भारतीय चन्द्र अभियानभन्दा ५४ वर्षअघि सफल भएको थियो मानवसहितको चन्द्र अभियान

भारतको मानवरहित अन्तरिक्षयानले अगष्ट २३ का दिन सफल रूपमा चन्द्रमाको सतहमा अवतरण गरेको छ । भारतको मानवरहित अन्तरिक्ष अभियान चन्द्रयान-३ सफल हुनुभन्दा ५४ वर्षअघि नै मानवसहितको अन्तरिक्ष अभियान सफल भएको थियो ।

चन्द्रमामा पुग्ने पहिलो व्यक्ति अमेरिकी अन्तरिक्षयात्री निल आर्मस्ट्रङ हुन् । सन् १९६९ मा अपोल्लो ११ अन्तरिक्षयानमा आर्मस्ट्रङ चन्द्रमामा पुगेका थिए । ११ वर्षअगाडि सन् २०१२ मा अगष्ट २५ अर्थात् आजकै दिन उनको हृदय रोगका कारण निधन भएको थियो ।

सन् १९६९ जुलाई २१ मा उनी चन्द्रमाको सतहमा पहिलोपटक अवतरण गर्दा उनीसँगै चन्द्रमामा पुगेका अन्तरिक्षयात्री बज एल्ड्रिन भने उनीभन्दा १९ मिनेटपछि मात्र चन्द्रमाको सतहमा अवतरण गरेका थिए । अपोल्लो ११ अन्तरिक्षयानलाई सोही वर्षको जुलाई १६ मा फ्लोरिडाको केनेडी स्पेस सेन्टरबाट स्याटर्न भी रकेटमार्फत् चन्द्रमातर्फ पठाइएको थियो ।

चन्द्रमा अवतरण गरेपछि आर्मस्ट्रङ र एल्ड्रिनले चन्द्रमाबाट साढे २१ केजी ढुंगा र माटोहरूको नमुना संकलन गरेका थिए । उनीहरूले लुनार मोड्युलबाट बाहिर दुई घण्टा बिताउँदै चन्द्रमाको फोटो र भिडियो कैद गरेका थिए ।

सोही वर्षको नोभेम्बर २४ का दिन अपोल्लो ११ अन्तरिक्षयात्रीसहित पृथ्वीमा अवतरण गरिसकेको थियो । यसैबीच, बुधबार मात्र चन्द्रमामा पुगेको भारतीय चन्द्रयान–३ ले दुईवटा भिडियो पृथ्वीमा पठाएको छ । भारतीय अन्तरिक्ष संस्था इस्रोका अनुसार चन्द्रयानले चन्द्रमामा अवतरण गर्न अगाडिको भिडियो र चन्द्रयानको विक्रम ल्यान्डरबाट प्रज्ञान रोभर बाहिर निस्किरहेको भिडियो पठाएको हो ।

भिडियोमा हामी चन्द्रमामा अवतरण अगाडिको गतिविधि देख्न सक्छौँ भने ६ चक्के भारतीय रोभर ल्यान्डरबाट चन्द्रमाको सतहमा निस्किँदै गरेको देख्न सक्छौँ । ल्यान्डर र रोभर दुवैमा क्यामेराहरू जडान छ । ६ चक्के रोभरले यतिबेला चन्द्रमाको सतहमा भ्रमण गरिरहेको छ । रोभरले चन्द्रमाको नमुना संकलन गर्ने र विभिन्न भागको फोटो खिच्ने काम गर्नेछ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, भदौ ८, २०८० १६:५६