पहिलाेपल्ट सगरमाथामा नेपाल पुलिस र इन्टरपोलको झण्डा फहराउने वरिष्ठ सई पुरुषोत्तम सानु (भिडियोसहित)

पहिलाेपल्ट सगरमाथामा नेपाल पुलिस र इन्टरपोलको झण्डा फहराउने वरिष्ठ सई पुरुषोत्तम सानु (भिडियोसहित)

A+ A A-

सोलुखुम्बुमा छ, खुम्बु पासाङल्हामु गाउँपालिका । खुम्बुभित्रै पर्छ सगरमाथा हिमाल । सर्वोच्च शिखरको काखैमा रहेको खुम्बुलाई ‘आरोहीहरूको गाउँ’ भनेर पनि चिनिन्छ । खुम्बुकै लुक्लामा जन्मेका पुरुषोत्तम नेपाली (सानु) सानैदेखि नियाल्थे, सगरमाथाको ‘माथा’ ताकेर उकालिनेहरूलाई ।

उनलाई पनि हिमाल चढ्ने बिछट्टै रहर थियो । तर, आकाशतिर फर्किएको धरतीको अन्तिम बिन्दु टेक्न रहरले मात्र कहाँ पुग्नु ! यसका लागि धेरै कुराको संयोजन आवश्यक हुन्छ ।

उनका बुबा खुम्बुमा ट्रेकिङ फ्रुट्सहरू बेच्थे, जसका थिए, पाँच सन्तान । परिवारको आर्थिक अवस्था सामान्य भएकाले पुरुषोत्तमले आरोहणतिर पाइला सार्न पाएनन् । तर भित्रभित्रै उनको रहर सपना बनेर हुर्किरहेकाे थियो ।

२०६१ सालतिर उनी उच्च शिक्षा अध्ययनका लागि लुक्लाबाट काठमाडौं आए । अर्थोपार्जन पनि गर्नुपर्ने भएकाले स्नातक दोस्रो वर्ष पढ्दापढ्दै पुरुषोत्तमले नेपाल प्रहरीको असईमा प्रतिस्पर्धा गरे । प्रहरीमा नाम निकालेका उनी खुम्बुकै पहिलो व्यक्ति थिए ।

देख्नलाई उनी हिमाल आरोहणको सपनासँग टाढिएका थिए । तर, पुरुषोत्तमको हिम्मत अलिकति पनि कम भएको थिएन । प्रहरीको जागिरलाई हिमाल आरोहणसँग उन्ने मौका उनले खोजिरहेका थिए । र, त्यो मौका गत जेठमा आइदियो, अन्तर्राष्ट्रिय प्रहरी संगठन (इन्टरपोल)को शतवार्षिकी बनेर ।

पहिल्यैदेखि हिमाल चढ्ने तरखरमा रहेका पुरुषोत्तमका लागि यो अवसर थियो । यसमा सघाए, नेपाल प्रहरीका इन्टरपोल शाखा प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अनुपमशमशेर जबराले । उनले सगरमाथामा नेपाल प्रहरीका तर्फबाट झण्डा फहराउने प्रस्ताव इन्टरपोललाई पठाए । इन्टरपोलले स्वीकृति दिएपछि पुरुषोत्तम नेपालको राष्ट्रिय झण्डासहित नेपाल प्रहरी र इन्टरपोलको झण्डा लिएर सपनाको शिखरतिर लम्केका थिए ।

purushottam nepali1691745996.jpg

जेठ २ गते उनी सगरमाथाको चुचुरोमा उक्लिए । पहिलोपल्ट नेपाल प्रहरी र इन्टरपोलको झण्डा सर्वोच्च शिखरमा फहराएर पुरुषोत्तमले सुनौलो अक्षरमा इतिहासका पानामा आफ्नो नाम दर्ज गराए । विश्वका १ सय ९५ देश आबद्ध इन्टरपोलबाट अहिलेसम्म कसैले पनि यस्तो साहस गरेको थिएन । सिङ्गापुर पुगेर नेपाल प्रहरीका आईजी वसन्त कुँवर र आरोही एवं वरिष्ठ सई पुरुषोत्तमले सगरमाथामा फहराएको झण्डा बुझाइसकेका छन् ।

purshottam nepali1691745978.jpg

इन्टरपोल स्थापनाको सय वर्ष पुगेको अवसरमा नेपाल प्रहरी र इन्टरपोलको झण्डा लिएर पुरुषोत्तम सगरमाथाको चुचुरो ताकेर हिँडेका थिए । यसबापत उनलाई गत जेठ २९ गते प्रहरी प्रधान कार्यालयमा आयोजित कार्यक्रममा गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठसहित प्रहरीका उच्च अधिकारीले सम्मान गरे । र, आउँदो नोभेम्बरमा अस्ट्रियाको राजधानी भियनामा इन्टरपोलले उनलाई सम्मान गर्दैछ । इन्टरपोलको साधारणसभामा पुरुषोत्तमले आफ्नो आरोहण अनुभव पनि सुनाउनेछन् ।

हाल नेपाल प्रहरी पहरा गण सामाखुसीमा कार्यरत उनले सगरमाथाको चुचुरोमा पुग्दा आफूलाई संसार जितेजस्तो महसुस भएको सुनाए । सगरमाथाबाट उनले चीन र नेपाल दुवैतिर हेरे । उनले भने, ‘व्यापक हावा चलिरहेको थियो । धुम्म परेकाले चीनतिर केही देखिएन । नेपालतिर भने तलतल अन्य हिमालहरू देखेँ ।’

चुचुरोमा पुग्दा के–के सम्झनुभयो भन्ने प्रश्नमा उनले भने, ‘त्यो बेला आफ्नै सास गह्रौँ लागिरहेकाे थियाे, आफ्नै शरीर भारी लागिरहेकाे थियाे, उभिन, तङ्ग्रिनै मुस्किल परिरहेकाे थियाे, तैपनि सर्वोच्च शिखरमा आएकोमा गर्वले छाती चौडा भयाे ।’

शिखरमा आफ्नी सानी छोरीको तस्वीर निकालेर हेरेको भन्दैगर्दा उनी भावुक भए । ‘परिवारलाई सम्झिएँ, म बाँचिरहेको संठनलाई सम्झिएँ, मेरो देशलाई सम्झिएँ’, उनले सुनाए । उनकी श्रीमती पनि प्रहरी सेवामै आबद्ध छिन् ।

उनीहरू सगरमाथाबाट ओर्लिने क्रममा तीव्र हावा चलिरहेको थियो । पुरुषोत्तम चिप्लेर एउटा ‘डेड बडी’ माथि बजारिए । ‘त्यो नै मेरो अन्तिम पल होजस्तै लागेको थियो तर जसोतसो उठेर अघि बढ्न सकेँ,’ पुरुषोत्तमले भने ।

उनले सगरमाथामा फोहोर बढिरहेको पनि सुनाए । खासगरी क्याम्प ४ मा असाध्यै फोहोर देखेको उनको भनाइ छ । ‘क्याम्प ४ मा क्यान, स्टोभ, टेन्टदेखि धेरै खालको फोहोर जथाभावी देखियो,’ उनले फोहोर व्यवस्थापनमा अझ चुस्त तरिकाले काम गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।

गीतकार पनि हुन्

प्रहरीमा जोडिनुअघिदेखि नै उनी विभिन्न सिर्जनात्मक काम गर्थे । पुरुषोत्तम सानुले डेढ दर्जनजति गीत लेखेका छन् । उनी सगरमाथा र आरोहीबारे लेखिएको पहिलो गीतका रचनाकार हुन् । खुम्बुको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि उनले गाएको राष्ट्रिय भावको गीत पनि त्यस क्षेत्रको पहिलो नै हो । पासाङ ल्हामु शेर्पाबारे पनि उनले गीत लेखेर सार्वजनिक गरेका थिए । ‘यस्तै सिर्जनात्मक कामसमेत गर्ने भएकाले हुन सक्छ, प्रहरीमा जोडिएर पनि मेरो हिमाल चढ्ने सपना कहिल्यै मरेजस्तो लागेन । बरु कहिले आउँछ त्यो दिन भनेर कुरेर बसेको थिएँ,’ उनले भने ।

पुरुषोत्तम नेपालीले सगरमाथा जाँदा लगाएको कस्टमलाई नेपाल प्रहरीले सङ्ग्रहालयमा राखेको छ ।

इन्टरपोलका सदस्य राष्ट्रहरूको शान्ति सुरक्षा, अपराध अनुसन्धान एवं नियन्त्रणमा भएको प्रतिबद्धताप्रति नेपाल प्रहरीको पनि पूर्ण रूपमा ऐक्यबद्धतासँगै पर्यटकहरू सुरक्षित छन् है भन्ने सन्देश प्रवाह गर्न आफ्नाे आरोहण सहयाेगी भएकाे उनले बताए ।

शिलापत्रको स्टुडियोमा पुरुषोत्तमले हामीलाई सगरमाथाको चुचुरोमा पुग्दा र फर्किंदाको अनुभूति सुनाएका छन् । साथमा सगरमाथा हिमालको कुनाकन्दराका सुन्दर तस्वीर/भिडियो पनि देखाएका छन् । सगरमाथा हेर्दै सुनौँ आरोही एवं प्रहरी वरिष्ठ नायब निरीक्षक पुरुषोत्तम सानुलाई ।

भिडियाे: