संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयमन्त्री सुदन किराँतीले ११ असार २०८० मा नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका महानिर्देशक प्रदीप अधिकारीलाई ९ बुँदे स्पष्टीकरण सोधेका छन् । मन्त्री किराँतीले स्पष्टीकरण सोधेसँगै हवाई क्षेत्रमा भने तरंग ल्याएको छ ।
अधिकारीको पृष्ठभूमिका कारण मन्त्री किराँतीको निर्णयलाई धेरैले आश्चर्यका रूपमा हेरेका छन् । अधिकारी प्राधिकरणका यस्ता कर्मचारी हुन्, जो प्राधिकरणभित्र मात्र होइन, बाहिर त्यसमा पनि राजनीतिक दलका नेतासमेत डराउँछन् । प्राधिकारणका अधिकांश ठूला परियोजनाको प्रमुख भएर आर्थिक मुद्दामा विभिन्न आरोप लागेका अधिकारीको महानिर्देशकको यात्रा पनि विवादास्पद थियो । आफूभन्दा दर्जन सिनियरलाई पाखा लगाएर अधिकारी महानिर्देशक बनेका थिए ।
तत्कालीन पर्यटनमन्त्री प्रेम आलेले आर्थिक लाभ लिएर अधिकारीलाई महानिर्देशक बनाएको चर्चा चलेको थियो । अधिकारी विवादमा आइरहने कर्मचारी हुन् । गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल होस् वा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, हरेक ठूला परियोजनाको प्रमुख हुने र आयोजनाको लागत झण्डै दोब्बरले बढाउने भूमिकामा अधिकारी देखिएका छन् । उनीमाथि आर्थिक अपचलनको गम्भीर आरोप लागे पनि कारबाहीको दायरामा भने आइपुगेका छैनन्, उल्टै अवसर प्राप्त गर्दै आएका छन् । त्यही अवसरको सिँढी उक्लिने क्रममा प्राधिकरणको महानिर्देशक हुन आइपुगेका हुन्, अधिकारी ।
प्रेम आलेले महानिर्देशक बनाएका कारण आलेप्रति कृतज्ञ अधिकारी अहिलेका पर्यटनमन्त्री किराँतीसँग भने उनको ट्युनिङ मिलेको थिएन । सुरुदेखि नै उनीहरूबीच ठाकठूक परिरहेको स्रोतको दाबी छ । स्रोतका अनुसार मन्त्री किराँतीलाई असहयोग गर्ने मात्र होइन, सचिव नै हेरफेर गराउने खेलमा अधिकारी लागेका थिए । स्रोतका अनुसार अधिकारीकै बलमा सचिव सुरेश अधिकारीलाई पर्यटनबाट सरुवा गरी सचिव डा. गणेशप्रसाद पाण्डेयलाई ल्याउने चलखेल भएको थियो । तत्कालीन मुख्यसचिव शंकरदास बैरागीले पाण्डेयलाई पर्यटनमा ल्याउन फाइलसमेत मन्त्रिपरिषद्मा लैजाने तयारी गरेका थिए । उक्त कुरा पर्यटनमन्त्री किराँतीले पत्तो पाएपछि प्रधानमन्त्री प्रचण्डसँग छलफल गरी सचिवको सरुवा रोकिएको पर्यटन मन्त्रालय स्रोतको दाबी छ ।
स्रोतका अनुसार सचिव सरुवामा अधिकारीले चलखेल गरेको पत्तो पाएपछि नै किराँती अधिकारीसँग थप आक्रोशित भएका हुन् । अझ, पछिल्ला दिनमा अधिकारीले नै पर्यटनमन्त्री किराँतीलाई प्रधानमन्त्री प्रचण्डले हटाउन लागेको चर्चालाई मलजल गरेको आरोप लागेको छ । अधिकारी पछिल्लोपटक त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल विस्तारको दोस्रो परियोजना सुरु गर्न चाहन्थे । करिब ४२ अर्ब रुपैयाँको उक्त परियोजना सुरु गर्ने प्रयास अधिकारीले अघिल्ला पर्यटनमन्त्री आलेकै पालामा गरेका थिए । त्यतिबेला आले लामो समय पर्यटनमन्त्री हुन नपाएका कारण निर्णय भने हुन पाएन । अहिले उक्त परियोजना सुरु गर्ने अधिकारीको चाहना र प्रयास हो । तर, त्यसमा मन्त्री किराँतीले आलटाल गरिदिए ।
स्रोतको दाबीमा त्यही परियोजनासहित विभिन्न कारण देखाएर मन्त्री किराँतीसँग छुट्टै भेटघाटका लागि पटक-पटक प्रयास गरेका थिए । अधिकारीसँग छुुट्टै नबस्ने मन्त्री किराँतीको अडान थियो । मन्त्रीको उक्त अडानले अधिकारीको चाहना रहेको परियोजना अगाडि नबढ्ने संकेत पाएपछि उनी मन्त्रीविरुद्ध लागेका थिए ।
मन्त्री किराँतीसँग सम्बन्ध सुधार हुन नसकेपछि पूर्वमन्त्री आलेले सदनमै किराँतीविरुद्ध बोलेका थिए । खासमा आलेले उक्त कुरा सदनमा राख्नुमा अधिकारीको सुझाव रहेको बताइन्छ । अधिकारीलाई कारबाहीबाट बचाउने मनसायसहित आलेले किराँतीविरुद्ध बोलेको पर्यटन मन्त्रालय स्रोतको दाबी छ ।
यो पनि : क्यानका महानिर्देशकलाई मन्त्री किरातीकाे स्पष्टीकरण, अधिकारी भन्छन्– जवाफ दिन्नँ
अहिले अधिकारीलाई मन्त्री किराँतीले नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणलाई नियामक र सेवाप्रदायक निकायको रूपमा किन नछुट्याएको भनेर सोधेका छन् । नेपाली आकाश असुरक्षित रहेको भन्दै युरोपियन युनियनले नेपाली जहाजलाई कालो सूचीमा राखेको एक दशक भइसक्यो । प्राधिकरणलाई विभाजन गर्नुपर्ने ईयुको माग छ । कालो सूचीबाट हटाउने प्रयासमा अधिकारीको भूमिका नभएको मन्त्री किराँतीको आरोप छ । त्यसो त, अधिकारीको क्षमतामा प्रश्न उठाउँदै मन्त्री किराँतीले हवाई सुरक्षामा संवेदनशील हुन नसकेको बताएका छन् ।
विमान दुर्घटनाभन्दा पहिला निरोधात्मक उपायको खोजी गर्नुपर्नेमा अधिकारीको शैलीचाहिँ दुर्घटनापछि छानबिन गर्ने नाममा घटना सामसुम पार्ने रहेको छ । अधिकारी आएपछि ठूला दुर्घटना भएका छन् ।
त्यसैगरी, हवाई सेवा क्षेत्रमा स्वार्थको द्वन्द्व हुने गरी एरोड्रम सेफ्टी स्ट्यान्डर्ड विभाग र राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाको प्रमुख एकै व्यक्तिलाई बनाएको आरोप अधिकारीमाथि लागेको छ । तिनै व्यक्तिले सञ्चालनका लागि योग्य नहुँदै पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालन गर्न अनुमति दिएको आरोप पनि लागेको छ । अधिकारी उक्त परियोजनाको प्रमुख थिए । त्यसैले आफ्नो नेतृत्वको विमानस्थल सञ्चालनमा ल्याएको देखाउन अधिकारीले हवाई सुरक्षामा गम्भीर प्रश्न उठ्ने गरी फ्लाइट क्यालिब्रेसनको अन्तिम प्रतिवेदन नआउँदै पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा ल्याएको मन्त्री किराँतीको भनाइ छ ।
परीक्षण उडान गराएर सोको प्रतिवेदन नआई पोखरा विमानस्थलमा एयरबस ३२० विमानलाई उडान अनुमति दिई उडान सुरक्षामा चरम लापर्वाही गरेको मात्र होइन, १७ पुस २०७९ मा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थाल उद्घाटनका दिन निर्णयविपरीत विभिन्न कम्पनीका ५ वटा उडान दिएको घटनामाथि पनि मन्त्री किराँतीको प्रश्न छ । पोखरा विमानस्थल निर्माणमा भएको आर्थिक अनिमितताको विषय ६०औँ महालेखा परीक्षकको प्रतिवेदनले पनि उल्लेख गरेको छ । त्यसले पनि अधिकारीले आर्थिक अनियमितता गरेको आधार देखिएको बताइन्छ । अर्बौं ऋणमा बनेका पोखरा र भैरहवा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा किन ल्याउन नसकेको र पोखरा विमानस्थल रनवेको उचाइका कारण छिनेडाँडा काट्नुपर्ने अवस्था आयो । रनवेको उचाइ घट्नुको कारण के हो ? भनेर पनि सोधेका छन् ।
त्यति मात्र होइन, पोखरा विमानस्थल निर्माणका क्रममा परामर्शदातासँग छुट्टै सम्झौता गरेर मिलेमतोमा अनियमितता गरेको देखियो । यसरी छुट्टै सम्झौता गरी प्राधिकरणलाई गम्भीर हानि–नोक्सानी किन पुर्याएको ? र पोखरा विमानस्थलको रनवेको उचाइ घटाउँदा पोखरामा वितरण हुने पानीको ट्यांकी घटाउनुपर्ने भयो । त्यसको नोक्सानी र जवाफदेहिताको जिम्मा तपाईंले किन लिन नपर्ने ? भन्ने प्रश्न सोधिएको छ ।
मन्त्री किराँतीसँग रुष्ट रहेका अधिकारी भने स्पष्टीकरण नबुझाउने बताउँछन् । शिलापत्रसँगको कुराकानीमा महानिर्देशक अधिकारीले मन्त्रीले सामान्य गोपनीयता पनि नराखी स्पष्टीकरणपत्र सार्वजनिक गरेकाले त्यसको जवाफ नदिने बताए ।
प्रकाशित मिति: मंगलबार, असार १२, २०८० १४:३८
-1741431346.jpeg)
