१० हजार भारतीय सेनाविरुद्ध किन लडाइँ लड्दै छन् कुकी जनजाति ? (भिडियो)

A+ A A-

भारतको मणिपुर राज्यमा हिंस्रक जातीय संघर्ष सुरु भएको एक महिना पूरा भएको छ ।

गत अप्रिल १९ मा मणिपुर उच्च अदालतले मैतेई समुदायलाई अनुसूचित जनजातिमा समावेश गर्न चार हप्ताभित्र केन्द्र सरकारलाई पनि सिफारिस पठाउन राज्य सरकारलाई भनेको थियो ।

यसको विरोधमा अल ट्राइबल स्टुडेन्ट्स युनियनले ‘आदिवासी एकता मार्च’ र्‍याली निकाल्यो र मे ३ पछि मणिपुर रणभूमिजस्तै अवस्थामा परिणत भयो ।

खासगरी कुकी जनजाति समूहले स्थानीय मैतेई समुदाय, अदालत र सरकारविरुद्ध प्रदर्शन सुरु गरेपछि मणिपुर अशान्त बनेको हो ।

मैतेई अनुसूचित जातिमा सूचिकृत हुनु हुँदैन भनेर कुकीले सुरु गरेको आन्दोलन बिस्तारै सशस्त्र आन्दोलनमा रुपान्तरण भएको छ ।

(भिडियो)

अहिले कुकी जनजातिका सशस्त्र समूहहरू सरकारी सेना र प्रहरीसँग युद्ध लडिरहेका छन् । कुकीले मैतेई समुदायको घर तथा मन्दिरमा आक्रमण गरिरहेको छ भने मैतेईले कुकीका चर्च र घरहरूमा तोडफोड गरिरहेको छ ।

मे २८ मा मणिपुरका मुख्यमन्त्री एन विरेन सिंहले सेनाको आक्रमणमा ३० कुकी सशस्त्र समूहका सदस्य मारिएको बताएका थिए । उनका अनुसार कुकी समूहका सशस्त्र लडाकुहरूलाई खोज्न हेलिकोप्टरसहित १० हजार सेना र आसाम राइफल सक्रिय छन् ।

टाइम्स अफ इन्डियाका अनुसार द्वन्द्वमा दुवैतर्फ गरी ९८ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने करिब ४० हजार सर्वसाधारण विस्थापित भएका छन् ।

मैतेई समुदायलाई अनुसूचित जातिमा सूचिकृत गरिएमा वन क्षेत्रमा कायम पुर्ख्यौलीदेखिको आफ्नो नियन्त्रण गुम्ने र शैक्षिक संस्थामा पनि आफ्नो हिस्सा खोसिनेमा कुकी समुदाय चिन्तित छ ।

२८ लाख जनसंख्या रहेकोे मणिपुरको पहाडी क्षेत्रमा ३० प्रतिशत जनसंख्या रहेको कुकी र मैदानी क्षेत्रमा ५३ प्रतिशत जनसंख्या रहेको मैतेइ समुदाय बसोबास गर्छन् । भारतका वरिष्ठ पत्रकार प्रदीप फंजोबम हिंसा एकै दिन नभड्किएको बताउँछन् ।

उनका अनुसार जनजातिहरूबीच धेरै विषयमा भित्रभित्रै असन्तुष्टि रहेको थियो र कुकीको कब्जामा रहेको जंगल क्षेत्र राज्यले खाली गराउन थालेपछि असन्तुष्टि तीव्र हुँदै गएको थियो ।

इन्टरनेट सेवासमेत बन्द गरिएको मणिपुरमा प्रदर्शनकारी देख्नासाथ गोली चलाउने आदेशसहित सुरक्षाकर्मी तैनाथ गरिएका छन् । टाइम्स अफ इन्डिया र बीबीसीको सहयोगमा

प्रकाशित मिति: मंगलबार, जेठ २३, २०८० १५:१६