कस्मिरमा जी-२० बैठक बस्ने भएपछि राष्ट्रसंघभित्रै आपत्ति, भारत बन्यो रुष्ट

A+ A A-

भारतले जी-२० समूहको पर्यटन सम्बन्धी बैठकको आयोजना गर्दै छ । आगामी मे २२ देखि २४ सम्म आयोजना हुने आर्थिक रूपले सम्पन्न राष्ट्रहरूको जी-२० पर्यटन बैठक भारतले जम्मु-कस्मिरमा आयोजना हुने बताएको छ ।

कस्मिरको श्रीनगरमा आयोजना हुने भनिएको बैठकका विषयमा पाकिस्तानले सुरुवातदेखि विरोध गर्दै आएको छ । यसबीचमा संयुक्त राष्ट्रसंघभित्रै कस्मिरमा हुने भनिएको यो बैठकको विरोध भएको छ । सोमबार मात्र राष्ट्रसंघको स्वतन्त्र विशेषज्ञहरूको एक प्रतिवेदनमा सार्वजनिक भएको थियो । त्यहाँ भनिएको छ, ‘जम्मु-कस्मिरमा व्यापक रूपमा मानवअधिकार उल्लंघनका घटना सार्वजनिक भएका छन् । यस्तो अवस्थामा त्यहाँ जी-२० बैठक गरिनु त्यहाँका मुसलमान र अन्य अल्पसंख्यक समुदायको लोकतान्त्रिक अधिकार दबाउने कोसिसलाई मान्यता दिनुसरह हुनेछ ।’

त्यहाँ हुने दमनलाई दबाउन र स्थिति सामान्य भएको जस्तो देखाउन पनि भारतले सोही स्थानमा जी-२० को बैठक गर्न लागेको प्रतिवेदनको दाबी छ । जम्मु-कस्मिर सन् २०१९ यता केन्द्र सरकारको नियन्त्रणमा गएपछि त्यहाँ लोकतान्त्रिक अधिकार र निर्वाचन निलम्बित भएको राष्ट्रसंघका विज्ञहरू बताउँछन् ।

राष्ट्रसंघका विज्ञहरूको प्रतिवेदनपछि भारत भने रुष्ट बनेको छ । भारतले जी-२० समूहको अध्यक्षको हैसियतका कारण बैठक कहाँ आयोजना गर्ने भन्ने अधिकार भारतलाई भएको उल्लेख गर्दै प्रतिवेदन झुठो र तथ्यहीन भएको बताएको छ ।राष्ट्रसंघको स्वतन्त्र विशेषज्ञ फर्डिनान्ड डी भारनिसको प्रतिवेदनमा कस्मिरको मुद्दालाई राजनीतिकरण गरिएको भारतको आरोप छ । प्रतिवेदनले भने कस्मिरको अवस्थालाई लिएर आलोचना गर्नुपर्ने र त्यहाँ अन्तर्राष्ट्रिय बैठक गर्न नहुने उल्लेख छ ।

हालै पाकिस्तानको विदेश मन्त्रालयले पनि यो बैठकको आलोचना गर्दै भनेको थियो, ‘श्रीनगरमा यो सम्मेलनको आयोजना गरिनु जम्मु-कस्मिरमा भएको भारतीय अवैध कब्जालाई स्थायी बनाउनुजस्तै हो । यसले संयुक्त राष्ट्रसंघ सुरक्षा परिषद्का प्रस्ताव र राष्ट्रसंघको बडापत्रका सिद्धान्तका साथै अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको घोर उल्लंघन हुनेछ ।’

अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा विवादित बनेको क्षेत्रमा अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन गर्न नहुने पाकिस्तानको तर्क छ । पाकिस्तानले दशकौंयता जम्मु-कस्मिरका जनता पाकिस्तानमा गाभिन चाहेको तर्क गर्छ । पाकिस्तानले मुस्लिम बहुल सो क्षेत्रमा त्यहाँका मुस्लिममाथि मोदी सरकारले दमन गरिरहेको पनि आरोप लगाउँछ ।

जम्मु-कस्मिर भारत या पाकिस्तान कहाँ जान चाहन्छ अथवा त्यहाँका मानिस छुट्टै शासन चाहन्छन् त्यसका लागि जनमत संग्रह हुनुपर्ने पाकिस्तानको लामो समयदेखिको माग हो ।

-बीबीसी हिन्दीको सहयोगमा

प्रकाशित मिति: मंगलबार, जेठ २, २०८० १७:३२