प्रचण्डले सुरेन्द्रलाई फर्काइदिएको मुख्यमन्त्रीको कुर्सी

A+ A A-

नेपाली कांग्रेसका नेता सुरेन्द्रराज पाण्डे गण्डकी प्रदेशको चौथो मुख्यमन्त्री बनेका छन् । संविधानको धारा १६८ (२) अनुसार प्रदेश प्रमुख पृथ्वीमान गुरूङले पाण्डेलाई बिहीबार मुख्यमन्त्री नियुक्त गरेका छन् ।

पाण्डे मंसिर ४ गतेको चुनावपछि नै मुख्यमन्त्री बन्ने पक्कापक्की थियो । तर, त्यतिबेला माओवादी केन्द्रले कांग्रेससँगको चुनावी गठबन्धन छोड्यो । माओवादी केन्द्र पुस १० गते नेकपा एमालेसँग मिलेपछि पाण्डे प्रतिपक्षी दलको नेता बन्नुपरेका थियो ।

पुस १० को राजनीतिक गतिविधिले गर्दा सुरेन्द्रभन्दा पहिला एमाले दल नेता खगराज अधिकारी मुख्यमन्त्री बने । पुस २५ मा मुख्यमन्त्री नियुक्त भएका अधिकारी माओवादीले समर्थन फिर्ता लिएसँगै एक सय ५ दिनमात्रै सरकारको नेतृत्व गरेर बाहिरिएका छन् ।

स्वार्थअनुसार एउटा दल अर्कोसँग मिल्ने राजनीतिक अस्थिरताले सुरेन्द्र ढिलोचाँडो मुख्यमन्त्री बनेका छन् । आफ्ना पार्टीका नेताको पक्षमा अडान नलिई माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'ले सुरेन्द्रलाई चुनावमा गरेको वाचा पूरा गरेका छन् ।

गत मंसिरको चुनावमा प्रचण्ड गोरखा २ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित भए । पाण्डे गोरखा २ (ख) बाट प्रदेशसभा छिरे । गठबन्धनको चुनावी कोणसभामा प्रचण्डले कार्तिक १३ गते भनेका थिए, ‘सुरेन्द्रजी प्रदेशमा जाने हुनुभयो । उहाँलाई मुख्यमन्त्री बनाउने भन्ने सल्लाह शेरबहादुरजीसँग भयो । मलाई लाग्छ– उहाँ चुनाव जितेपछि मुख्यमन्त्री बन्ने नजिकै हुनुहुन्छ ।’

आकाशमा उडिरहँदा फुत्केको पद

पुस १० गते मध्याह्न सुरेन्द्रराज पोखरा आउने तयारीमा थिए । उनी पोखरा आउन जहाज चढ्दासम्म कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवासँग माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डबीच भेटघाट चलिरहेको थियो । सरकार गठन गर्न त्यो अन्तिम दिन पनि थियो ।

देउवाले प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री स्वीकार्न नचाहनेपछि प्रचण्ड एमाले अध्यक्ष केपी ओलीकहाँ पुगे । त्यसपछि चुनावी गठबन्धन भत्कियो । त्यो गठबन्धन भत्किएसँगै सुरेन्द्रको मुख्यमन्त्री बन्ने सम्भावना सकिएको थियो ।

देउवासँगको वार्ता असफल भएर प्रचण्ड बालकोट पुग्दा नेता पाण्डे पोखरा आउने जहाजमा उडिरहेका थिए । पोखरामा भावी मुख्यमन्त्री भन्दै स्वागत गर्न कांग्रेसका नेता–कार्यकर्तादेखि कांग्रेसनिकट पत्रकारसम्म विमानस्थल पुगेका थिए । तर, उनी पोखरा ओर्लनेबित्तिकै राजनीतिले अर्कै बाटो समातिसकेको थाहा पाए ।

११ पुसमा लेकसाइडको एउटा होटलमा पत्रकार सम्मेलन थियो । त्यहाँ उनलाई अघिल्लो दिनको राजनीतिक घटनाक्रमले मुख्यमन्त्री पद फुत्किएको विषयमा पत्रकारले प्रश्न गरे । उनले बिम्बात्मक शैलीमा जवाफ फर्काए । ‘पोखराबाट काठमाडौं आउँदा प्लेन त ल्याण्ड भयो तर राजनीति क्र्यास भयो,’ उनले भनेका थिए, ‘म सकुशल अवतरण भएँ तर राजनीति क्र्यास भयो ।’

उनले आफूले प्रचण्डका अभिव्यक्ति हेरेर मुख्यमन्त्री बन्ने सम्भावना घटेको पहिल्यै बुझिसकेको पनि सुनाएका थिए ।

संसदको ठूलो दल भएर पनि प्रचण्डकै कारण प्रतिपक्षमा बस्नुपरेका पाण्डे अन्ततः चार महिनापछि सत्तामा पुगेका छन् । मुख्यमन्त्री नियुक्त भएपछि उनलाई पत्रकारले सोधे, ‘यो गठबन्धन कति टिक्छ ?’

पाण्डेको जवाफ छ, ‘यो प्रदेशसभाको कार्यकाल चार वर्ष र अल्लि महिना छ । त्यति नै गठबन्धन जान्छ ।’

गण्डकीमा सरकार बनाउनुपर्ने अवस्थामा आठ सदस्यीय (सभामुखसहित) माओवादी निर्णायक छ । ६० सदस्यीय प्रदेशसभामा नेपाली कांग्रेसका २७, नेकपा एमालेका २२, राप्रपाका दुई र एक जना नेकपा एकीकृत समाजवादी प्रवेश गरेका स्वतन्त्र सांसद छन् ।

को हुन् सुरेन्द्र ?

सुरेन्द्रको घर गोरखाको पालुङटार नगरपालिका–१ खोप्लाङ हो । सम्पन्नशाली परिवारका पाण्डे बाल्यकालबाटै काठमाडौंतिरै बस्थे ।

उनी २०३६ सालमा नेविसंघको सदस्यता लिएर विद्यार्थी आन्दोलनमा लागेका थिए । २०३९ सालमा नेविसंघ अस्कल इकाइ सचिव बने । त्यसको ६ वर्षपछि २०४५ सालमा त्रिचन्द्र क्याम्पसको स्ववियु सभापति निर्वाचित भए ।

२०४९ सालमा नेविसंघको केन्द्रीय सदस्य र २०५९ सालमा नेपाल तरुण दलको महासचिव भए । हाल तेस्रोपटक नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य रहेका पाण्डे २०७४ सालमा राष्ट्रियसभा सदस्य बनेका थिए । २०७५ साल जेठमा उनी राष्ट्रियसभामा प्रमुख प्रतिपक्षी दल कांग्रेसको नेता मनोनयन भएका थिए ।

२०४५ सालदेखि २०६१ सालसम्म गरेर उनले विभिन्न समयमा ८ महिना जेल जीवन बिताएका छन् ।

प्रत्यक्ष चुनाव लडेको पहिलोपटकमै मुख्यमन्त्री बन्ने अवसर पाएर पाण्डेले आफूलाई भाग्यमानी सावित गरेका छन् ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, वैशाख १४, २०८० १८:४९