‘जब नर्भिक चल्न थाल्यो, अनि हामी लखेटियौँ'

A+ A A-

नर्भिकको तीसौँ वर्ष प्रवेशको यो सुखद उपलक्ष्यमा आज यहाँहरूमाझ म देख्दैछु, मेरा पिताजीले देख्नुभएको सपना, जसमा जीवनको दृढता, रोगमुक्ति, रोगसँग लड्न समर्थ नेपालको परिकल्पना र स्वस्थ जीवनका प्रणहरू साकार भएको । म देखिरहेको छुः मेरो पिताकोजीको स्वप्नबाटिका जहाँ सुन्दर फूलहरू रोगमुक्त मुस्कान फिजाउँदै फुलिरहेका छन् । जहाँ रोगको प्रवश वर्जित छ, रोगीहरू स्वस्थ हुने क्षणलाई नजिकबाट अनुभव गरिरहेका छन् । यस्तो स्वप्नबाटिकाको परिकल्पनाकार मेरा पुजनीय पिता स्व. लुनकरणदास चौधरीज्यूको आज १०१औँ जन्मजयन्ती पनि हो । म यसै मञ्चबाट उहाँलाई हार्दिक स्मरण गर्दै शब्दसुमन अर्पण गर्न चाहन्छु ।

साथै, यहाँहरूको कृपापूर्ण उपस्थितिका लागि पनि कृतज्ञता व्यक्त गर्दै नव वर्षको आत्मीयतापूर्ण शुभकामना अर्पण गर्न चाहन्छु । यहाँहरूको नर्भिकप्रतिको स्नेहका लागि कृतज्ञता व्यक्त गर्न उचित शब्दहरू मसँग छैनन् ।

नर्भिक नामले मात्र होइन, आफ्नो कामले परिचित भएको छ । ३० वर्षअघि रोपिएको बिउबाट हुर्किएको नर्भिक आफ्नो लक्ष्यप्रति इमानदारीका साथ अघि बढ्दै यो अवस्थामा पुगेको संस्था हो । भनिन्छः सफल हुनु धेरै ठूलो कुरा होइन, तर सफलता जोगाउन सक्नु सबैभन्दा ठूलो कुरा हो । त्यो सबैभन्दा ठूलो चुनौती हो । यहाँहरूजस्ता संरक्षकहरूको सद्भाव र प्रेरणा र यहाँ कार्यरत दक्ष जनशक्तिको कर्मठता र कर्तव्यपरायणताका कारण नर्भिक आज यो उचाइसम्म पुग्न सफल भएको छ । म यहाँहरू सबैलाई विश्वास दिलाउन चाहन्छु, नर्भिक सदा इमानदारीपूर्वक आफ्नो लक्ष्यप्रति समर्पित भइरहनेछ ।

वास्तवमा भन्ने हो नर्भिकको बारेमा हामीले केही बोल्नुपर्दैन । बोल्छन् ती रोगीका असंख्य आँखाहरू, अनि आफन्तहरू जो यहाँबाट उपचारित भएर स्वास्थ्य लाभ गरिरहेका छन् । ती आशीर्वादका हातहरू जुन यस स्वस्थ धामको कण कणमा फैलिएका छन् । आज नर्भिक भन्नसाथ सेवा, स्वास्थ्य, सहृदयताको जुन बोध हुन्छ, मैले त्यसैलाई आफ्नो जीवनको परम उपलब्धि ठानेको छु ।

उपलब्धिको कुरा गर्दाखेरि म तीस वर्षपूर्वतिर फर्किएर जब हेर्छु, केही मीठा, केही तीता, केही घतलाग्दा, केही गौरवपूर्ण क्षणको पथमा हिँडेका ती पद्चापहरूलाई देख्छु । धेरै मान्छेलाई कौतुहुलता भइरहन सक्छ, एउटा व्यापारिक घराना किन स्वास्थ्य क्षेत्रमा प्रवेश गरेको छ ? यसको पछाडि पक्कै केही न केही कारण हुनुपर्दछ । कोही मलाई सोध्द्थे केले तपाईलाई स्वास्थ्य सेवामा लगानी गर्न प्रेरित गर्‍यो ? तब म सम्झन्छु, मेरो बचपन (बाल्यकाल) । मेरो जीवन बाल्यकालदेखि नै कहिले पनि धेरै स्वस्थ रहेन । र, आकस्मिक स्वास्थ्यउपचारका क्रममा भारत जाँदाखेरि आफूले देखेका, भोगेका ती क्षणहरू म कहिल्यै पनि बिर्सिन सक्दिनँ । त्यो बेला दिल्लीमा अल इन्डिया इन्स्टिच्युट (एम्स)बाहेक त्यो स्तरको अरु अस्पताल नै थिएन । न त कर्पोरेट अस्पतालहरू नै आइसकेका थिए । यो करिब ५२ वर्षअगाडिको कुरा गर्दैछु म ।

हामी जस्तोसुकै भए पनि सामान्य नागरिकभन्दा आफूलाई बाहिर लगेर उपचार गर्न सक्ने सामर्थ्य भएको ठान्छु । मैले आफ्नै आँखाले देखेको छु, एम्समा जाँदाखेरि भर्नाका लागि मेरा पिताजीले डाक्टरहरूको अगाडि हात जोडेको, झण्डै खुट्टा नै समाउनुभएको । म सम्झिन्छु, एम्सको कम्पाउण्डभित्रै त्यहाँको रुखमुनि मेरी आमाले खाना पकाएर खुवाउनुभएको । र, म यो पनि सम्झिन्छु, रगतको टाटा भएको शय्यामा सुतेको ।

मैले अघि बीजको कुरा गरेँ । त्यही नै बिज मेरो हृदयमा थियो । हामी अलि सक्षम हुँदाहुँदै पनि जब यति धेरै दुःख पाउँछौँ भने सामान्य नागरिकको के हालत हुँदो हो ? त्यो नै एउटा प्रण थियो कि म नेपालमा एक दिन अन्तराष्ट्रियस्तरको अस्पताल बनाउनेछु ।

र, आजभन्दा ३० वर्षअगाडि यसको सुरुवात गरेँ । त्यसका साक्षी डा. एसके भट्टाचार्य आज यहाँ मौजुद हुनुहुन्छ । म उहाँप्रति हार्दिक नमन गर्न चाहन्छु । उहाँहरूको साथ, उहाँहरूको हौसला त्यो बेला नभएको भए यो कार्यको थालनी गर्न त्यति सजिलो हुने थिएन होला ।

हामीले थालनी त गर्यौं । आफ्नो निजी सम्पत्ति थिएन । लिज्ड प्रोपर्टीमा सेवा सुरु गर्‍यौँ । सुरु गरेको केही महिनापछि हामी लखेटियौँ । किनभने जब हस्पिटल चल्न थाल्यो, नाम कमाउन थाल्यो, घरधनीहरूलाई लोभ बढेर गयो । त्यसपछि एकठाउँबाट अर्को ठाउँमा, अर्कोबाट अर्को ठाउँमा सर्दै स्थायी रूपमा थापाथलीमा हामीले थप लगानी गरी आफ्नै जग्गामा हार्ट कमाण्ड सेन्टर स्थापना गर्‍यौँ, जसले कार्डियाक इमर्जेन्सीलाई विश्वसनीयस्तरमा आफूलाई विकास गरेको थियो ।

मैले आफ्नै आँखाले देखेको छु, एम्समा जाँदाखेरि भर्नाका लागि मेरा पिताजीले डाक्टरहरूको अगाडि हात जोडेको, झण्डै खुट्टा नै समाउनुभएको । म सम्झिन्छु, एम्सको कम्पाउण्डभित्रै त्यहाँको रुखमुनि मेरी आमाले खाना पकाएर खुवाउनुभएको । र, म यो पनि सम्झिन्छु, रगतको टाटा भएको शय्यामा सुतेको ।

प्रविधिको हिसाबले पनि नर्भिक सधैँ अगाडि रह्यो । ३० वर्षअघि नेपालमा पहिलोपटक निजीक्षेत्रमा इको मेसिन ल्याउने पनि नर्भिक नै हो । क्याथब्लयाब सुरु गर्ने पनि नर्भिक नै हो भने बाइपास सर्जरी सुरु गर्ने पनि नर्भिक नै हो । नर्भिकले यस्ता धेरै प्रथम कार्यहरू गरेको छ । त्यसको फेहरिस्त मैले अहिले पढ्न थालेँ भने धेरै समय लाग्न सक्छ ।

पैसा कमाउन योभन्दा धेरै ठूला बजार र विकल्पहरू मौजुद छन् । तर, एउटा चीत्कार गरिरहेको रोगी, जब स्वास्थ्यलाभ गरिसकेपछि हाँस्छ, मुस्कुराउँछ, त्यो हासोको शितलता जब जब म अनुभव गर्छु, मलाई संसारका सारा कुराहरू फिक्का लाग्छन् । र, आफूमा जन्म–जन्मान्तरको तृप्ति अनुभव गर्दछु ।

सफलता, असफलता सँगसँगै आउने प्रयत्नहरू हुन् । जब हामी ‘म’को अहम् बाँच्छौँ, असफलता हाम्रो नजिकनजिक आउँछ । जब हामी ‘हामी’को महानतालाई बुझ्न थाल्छौँ, तब हामी सफल हुँदै जान्छौँ । स्वास्थ्य सेवा केवल डाक्टर मात्र होइन, नर्स मात्र होइन, पारामेडिक्स मात्र होइन । केवल अस्पतालको सुविधासम्पन्न भवन मात्र पनि होइन । प्राविधिक, प्रशासनिक एवम् चिकित्सकहरूको सन्तुलित र समर्पित समूहको देन हो । जब सबैको यो निस्वार्थ भाव समान रूपले एउटै गन्तव्यतर्फ अगाडि बढ्छ, तब त्यस कार्यले श्रेय प्राप्त गर्छ । त्यसैले आज नर्भिकको ३०औँ वार्षिकोत्सवको यो हर्षोल्लासमय समयमा म सम्पूर्ण नर्भिक परिवारलाई उहाँहरूको यो सफलताका लागि बधाई ज्ञापन गर्दै हार्दिक आभार व्यक्त गर्न चाहन्छु ।

आज यस अवसरमा हामीले यस स्थापनाकालदेखि नै सेवा पुर्‍याउँदै आउनुभएका हाम्रा प्रिय सहकर्मी साथीहरूलाई सम्मान गर्न पायौँ, अत्यन्त हर्ष लागेको छ ।

जसरी स्वास्थ्य विज्ञानमा नयाँ नयाँ सम्भावनाहरू प्रतिनिदिन थपिदैछन्, त्यसरी नै स्वास्थ्य सेवा प्रदायक संस्थाहरूको चुनौती पनि बढ्दैछन् । हामीले आफ्ना योजनाहरूलाई दृष्टिगत गर्दा विश्वभर भइरहेको उपचार पद्धतिको द्रुत विकाससँगै आफूलाई साथ साथै लैजानुपर्ने आजको आवश्यकता रहेको छ । त्यसैले हाम्रा जिम्मेवारीहरू विशाल छन्, गहन छन् । ती जिम्मेवारीहरूलाई आत्मासात् गर्दै, हामी राष्ट्रलाई समुन्नत चिकित्सा प्रणाली प्रदान गर्ने प्रण गर्दर्छौं । मानवीय सेवालाई व्यापकता दिन कटिबद्ध छौँ । तर, सेवा विस्तारका नयाँ नयाँ चुनौतीसँगै ती चुनौतीसँग जुध्न नयाँ जोस र जाँगरको पनि आवश्यकता रहेको म निवेदन गर्न चाहन्छु । मैले मेरो जीवनको आधा समय नर्भिकलाई अर्पण गरेँ, र नर्भिकलाई आजको यो अवस्थामा लिएर आएँ । त्यसैले अब मलाई विश्वास छ, चौधरी परिवारका नयाँ जोस र जाँगर एवं मेरी प्रिय पुत्री मेघाले ती चुनौतीहरूलाई अवसरको रूपमा लिनेछिन् र नर्भिकलाई थप उचाइ प्रदान गरी हामी सबैलाई गौरवान्वित तुल्याउनेछिन् ।

अन्त्यमा, आजको यस खुसीको दिनमा यहाँहरूको कृपापूर्ण उपस्थितिले मलाई आफ्नो मानवीय र सामाजिक प्रतिबद्धतामा अघि बढ्न ठूलो हौसला दिएको छ । साथै, यस अवसरमा हामीलाई सधैँ हौसला, सुझाव, सहयोग गरिदिनुहुने नेपाल सरकार, स्वास्थ्य मन्त्रालय, मन्त्रालयका विशिष्ट अधिकृत महोदयहरू, नेपाल मेडिकल काउन्सिलका अध्यक्षज्यू एवं सदस्यज्यूहरू, काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर, उपमेयरलगायत सम्पूर्ण निकाय तथा व्यक्तित्वप्रति आभारी छु । यहाँहरूको माया, सद्भाव यसरी नै हामीले पाइरहनेछौँ भन्ने विश्वास लिएको छु । साथै, आगामी दिनमा नर्भिक अझ बढी व्यापकता, प्रविधि एवं दक्षताका साथ यहाँहरूको सेवा गर्न तत्पर रहेको प्रतिबद्धता व्यक्त गर्न चाहन्छु ।

(चौधरीद्वारा नर्भिक हस्पिटलको ३०औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा शुक्रबार साँझ काठमाडौंमा आयोजित समारोहमा व्यक्त विचार)

प्रकाशित मिति: आइतबार, वैशाख १०, २०८० १९:५८