बारा-२: उपेन्द्र र सीकेको प्रतिष्ठाको लडाइँमा तातेको चुनावी माहौल

A+ A A-

बारा- २ मा यही १० वैशाखमा उपचुनाव हुँदैछ । यो क्षेत्रबाट निर्वाचित जसपाका रामसहाय प्रसाद यादव उपराष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएपछि उपचुनाव हुन लागेको हो ।

मतदान हुने दिन नजिकिँदै जाँदा उम्मेदवारहरूले चुनावी प्रचारलाई तीव्रता दिएका छन् । चुनावी सभा, घरदैलोदेखि सामाजिक सञ्जालसम्म चुनावी चर्चा छ । उम्मेदवारहरू यी तीनै माध्यममा आफ्नो पक्षमा माहौल बनाउन लागिपरेका छन् ।

मुख्य प्रतिस्पर्धी मानिएकामध्ये चार जना मंसिरमा पराजित

बारा- २ को उपचुनावमा ३६ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् । त्यसमध्ये जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादव, जनमत पार्टीका शिवचन्द्र कुशवाह, नेकपा एमालेका पुरुषोत्तम पौडेल, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका रमेश खरेल र प्रभु साह नेतृत्वको आमजनता पार्टीका अरुण ज्ञवालीलाई मुख्य प्रतिस्पर्धीका रूपमा हेरिएको छ ।

यसमध्ये चार जना गत मंसिरको चुनावमा पराजित भएका उम्मेदवार हुन् । जसपा अध्यक्ष यादव गत मंसिरमा जनमतका अध्यक्ष डा. सीके राउतसँग पराजित भएका थिए । त्यस्तै, जनमतका उम्मेदवार कुशवाह सोही क्षेत्रबाट हालका उपराष्ट्रपति रामसहाय प्रसाद यादवसँग पराजित भएका थिए । आम जनता पार्टीका ज्ञवाली पनि गत मंसिरमा बारा- २ बाटै पराजित भएका थिए । रास्वपाका खरेल पनि गत मंसिरमा पराजित भएका हुन् ।

बाराका स्थानीय एमालेका पौडेल भने गत मंसिरमा चुनावी मैदानमा थिएनन् । पौडेलको घर बारा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर १ मा पर्दछ । यसपटक उनी बारा २ मा उम्मेदवार बनेका हुन् ।

अर्कातर्फ उपेन्द्र यादव र रास्वपाका खरेल बाहिरी जिल्लाबाट आएका हुन् । यी पाँच जना उम्मेदवारमध्ये जनमतका कुशवाह र आम जनता पार्टीका ज्ञवाली भने सोही क्षेत्रका हुन् ।

गणितमा उपेन्द्र अगाडि

जसपाका उम्मेदवार यादवलाई नेपाली कांग्रेस, माओवादी केन्द्र, नेकपा एस, लोसपाले समर्थन गरेका छन् । यसरी हेर्दा यादवले पाँच दलको समर्थन पाएका छन् ।

bara-2election (1)1681901158.jpg

गत मंसिरको चुनावमा यो क्षेत्रबाट जसपाकै उम्मेदवार निर्वाचित भएका थिए । यो क्षेत्रमा जसपाको राम्रो संगठन रहेको पनि मानिन्छ । त्यसपछि कांग्रेसको सांगठनिक प्रभाव पनि राम्रो रहेको स्थानीयहरू बताउँछन् । जसका कारण उपेन्द्रका लागि चुनावअघिको गणित भने केही सहज देखिएको छ ।

यो क्षेत्रमा पर्ने पाँच स्थानीय तहमध्ये जसपाले करैयामाई र देवताल गाउँपालिका जितेको छ । त्यस्तै, कांग्रेसले सुवर्ण गाउँपालिका र महागढीमाई नगरपालिकामा जित निकालेको छ । त्यस्तै, यो क्षेत्रमा पर्ने ४३ वडामध्ये १६ वटामा जसपाले वडाध्यक्ष जितेको छ ।

गत चुनावमा सोही क्षेत्रबाट उम्मेदवारी दिएर तेस्रो स्थानमा रहेका रामकिशोर यादव अहिले जसपामा प्रवेश गरेका छन् । यी र यस्ता कारणहरूले बारा- २ को प्रतिस्पर्धामा उपेन्द्र यादव अन्य उम्मेदवारभन्दा अगाडि रहेको जसपाका नेताहरूको दाबी छ ।

नेपाली कांग्रेस मधेश प्रदेशका सभापति एवं प्रदेश सांसद कृष्णाप्रसाद यादव पनि गठबन्धनको जित पक्का रहेको दाबी गर्छन् । ‘हामीले पार्टीको निर्देशनअनुसार गठबन्धनलाई जिताउन हरेक प्रकारले सहयोग गरिरहेका छौँ,’ उनले भने, ‘हाम्रा नेता-कार्यकर्ताहरू फिल्डमै खटिनुभएको छ । उपेन्द्रजीले भारी मतान्तरले जित्नुहुन्छ ।’

उपेन्द्र नै अगाडि रहेको दाबी गर्छन् माओवादी केन्द्रका मधेश प्रदेश इन्चार्ज गणेश साह । गठबन्धनलाई जिताउन आफूहरू सक्रियतापूर्वक लागेको साहको भनाइ छ । त्यस्तै, लोसपाले पार्टीका प्रदेश अध्यक्ष तथा प्रदेश सांसद जितेन्द्र सोनलको नेतृत्वमा उपेन्द्रलाई जिताउन टोली नै खटाएको छ । प्रदेशस्थित लोसपा संसदीय दलका नेता अभिराम शर्मा गठबन्धनलाई जिताउन आफूहरूले सम्पूर्ण शक्ति लगाएको बताउँछन् ।

उपेन्द्रलाई कडा टक्कर दिँदै कुशवाह

गत मंसिरमा झिनो मतान्तरले पराजित हुने उम्मेदवारमध्येका हुन् शिवचन्द्र कुशवाह । मंसिरमा उनी सोही क्षेत्रबाट ३५४ मतान्तरले पराजित भएका थिए । फरक के भने मंसिरमा उनी नेकपा माओवादी केन्द्रबाट उम्मेदवार थिए भने अहिले जनमत पार्टीबाट ।

त्यसो त यो क्षेत्रको उपचुनाव जसपाका अध्यक्ष यादव र जनमतका अध्यक्ष राउतको प्रतिष्ठाको लडाइँ बनेको छ । यादवलाई गठबन्धनको साथ छ भने जनमतका कुशवाहलाई पार्टी अध्यक्ष राउतको ।

त्यसो त आफ्नो पार्टीको उम्मेदवार जिताउन राउतको सक्रियता नौलो विषय होइन । तर, उनी सम्भवतः कुशवाहले अपेक्षा गरेभन्दा बढी नै चुनावी प्रचारमा जुटेका छन् । जनमतका नेता-कार्यकर्ता बारा- २ मै खटिएका छन् ।

राउतको त्यही सक्रियताका कारण पनि कुशवाहले यादवलाई कडा टक्कर दिने कतिपयको अनुमान छ । अनि कतिपयचाहिँ उपेन्द्रभन्दा कुशवाह अगाडि रहेको भन्न पनि पछि पर्दैनन् ।

कुशवाह स्वयम् पनि आफू स्थानीय रहेकाले यसपटक चुनाव जित्नेमा ढुक्क रहेको दाबी गर्छन् । ‘स्थानीयको समस्या स्थानीयले बुझेका हुन्छन् । म स्थानीय हुँ, म यहाँका जनताको प्रशासनिक कार्यदेखि विकास निर्माणको कार्यसम्म गर्दै आएको छु,' कुशवाह भन्छन्, 'यहाँका समस्या मैले बुझेको छु, समाधान पनि म गर्छु । त्यसैले जनताले मलाई मतदान गर्छन् ।’

प्रतिस्पर्धामा अरु पनि

एमालेका उम्मेदवार पौडेल पनि प्रतिस्पर्धामा खरो उत्रिएका छन् । बारा निर्वाचन क्षेत्र १ मा घरमा भएका पौडेल बार- २ बाट उपचुनाव लड्दै छन् । पर्यटक र गत मंसिरमा पराजित उम्मेदवारलाई हराउनुपर्ने भन्दै घरदैलोका क्रममा पौडेलले आफूलाई मत मागिरहेका छन् ।

bara-2election (1)1681901158.jpeg

आफू स्थानीय भएकाले यसपटक जनताले जिताउने पौडेलको दाबी छ । बाहिरबाट आएका उम्मेदवारलाई जनताले मन नपराएकाले आफूले नै चुनाव जित्नेमा ढुक्क रहेको पौडेलको भनाइ छ । यो क्षेत्रमा पर्ने पाँच स्थानीय तहमध्ये एमालेले पचरौता नगरपालिका जितेको थियो ।

यद्यपि, मन्त्रीसमेत भइसकेका पौडेलले जिल्लाको उत्तरी भागको विकासमा मात्रै योगदान दिएको आरोप लाग्ने गरेको छ । जिल्ला सदरमुकामसमेत रहेको कलैया नगरपालिकालाई नगरपालिकामै सीमित राखेर तत्कालीन गाविसहरूलाई मिलाएर उत्तरी भागमा पर्ने जितपुरसिमरालाई उपमहानगरपालिका बनाएको आरोप पौडेलमाथि कतिपयले लगाउने गरेका छन् ।

रास्वपाका रमेश खरेल यो क्षेत्रका अर्का प्रतिस्पर्धी हुन् । खरेल प्रहरी उपरीक्षक हुँदा पर्सामा खटिएका थिए । त्यस क्रममा बारा र पर्सामा उनको प्रभाव विस्तार भएको थियो । त्यही छविको आडमा खरेलले चुनाव प्रचार गरिरहेका छन् ।

‘जनताले सबै पार्टीका देखिसेका छन्,' खरेल भन्छन्, 'अब देश बनाउने जिम्मा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीलाई दिनुपर्छ भन्ने मनसायमा जनता छन् ।’

बाराको विकास, कृषि, शिक्षा, रोजगारी, खेलकुद तथा जिल्लाका पवित्र धार्मिक स्थलहरूको संरक्षण र प्रवर्द्धन आफ्नो मुख्य चुनावी एजेण्डा रहेको खरेल बताउँछन् ।

त्यस्तै, यो क्षेत्रमा प्रतिस्पर्धामा अगाडि देखिएका अर्का उम्मेदवार हुन् आम जनता पार्टीका अरुण ज्ञवाली । गत मंसिरको निर्वाचनमा ७ हजार ६ सय ९८ मत ल्याएका ज्ञवाली यसपटक पुनः चुनावी मैदानमा उत्रिएका हुन् ।

आम जनता पार्टीका अध्यक्ष प्रभु साह रौतहटका स्थानीय हुन् । बारामा पनि साहको राम्रै प्रभाव रहेको मानिन्छ । साहको त्यही प्रभावको लाभ चुनावी प्रचारका क्रममा ज्ञवालीले पाइरहेका छन् । तर, यो उनको जितका लागि पर्यप्त हुन्छ या हुँदैन यसै भन्न सकिने अवस्था छैन ।

के छन् चुनावी एजेन्डा ?

प्रायः सबै उम्मेदवारहरूले स्थानीय मुद्दालाई आफ्नो चुनावी एजेन्डा बनाएका छन् । स्थानीयस्तरमा जनताले भोगेका समस्यालाई चुनावी मुद्दा बनाएर प्रतिस्पर्धामा आफूलाई अब्बल सावित गर्ने ध्याउन्नमा उम्मेदवारहरू लागेका छन् ।

bara-2election (2)1681901218.jpeg

जसपाका यादवले स्थानीय विकास निर्माणको मुद्दालाई बढी जोड दिएका छन् । मधेशी आदीवासी, मुस्लिम, दलित, जनजाति तथा अल्पसंख्यकको हक अधिकारका साथै र उनीहरूको आर्थिक अवस्था उकास्न सक्रियतापूर्वक लाग्ने यादव बताउँछन् । ‘शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारीसहित समावेश समानुपातिक पहिचान र अधिकार स्थापित भइसकेको अवस्थामा अब आर्थिक समृद्धितर्फ ध्यान दिनेछौँ,' यादव भन्छन् ।

एमाले उम्मेदवार पौडेल भने आफ्नो पार्टीले बाहेक अरूले विकास गर्नै नसक्ने तर्क गर्छन् । ‘विकासको एजेन्डा नै एमालेको हो, एमालेबाहेक कसैले विकास गर्न सक्दैन,' पौडेल भन्छन्, 'अधुरो रहेका सडक बनाउने, स्वास्थ्य क्षेत्रको विकास गर्न अस्पताल, रोजगारीको अवसर दिने हाम्रो मुख्य एजेन्डा हुन् ।'

रास्वपाका खरेलले भने रोजगारी, सिँचाइ, सुशासन र सडक निर्माणलाई मुख्य एजेन्डा बनाएका छन् ।

त्यस्तै, जनमतका उम्मेदवार कुसवाहले रोजगारी, विकास, स्वास्थ्य, शिक्षासहित पछाडि पारिएको बारा- २ लाई अगाडि बढाउनेलगायतका विषयलाई आफ्ना एजेन्डा बनाएका छन् । रास्वपाका खरेलले आफ्नो एजेन्डा रोजगारी, सिँचाइ र सडक मुख्य एजेन्डा रहेको बताए ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, वैशाख ६, २०८० १७:२२