कुन प्रदेशमा कति छन्, क्षयरोगका बिरामी ?

A+ A A-

जनधनत्व धेरै भएका ठाउँमा क्षयरोगको जोखिम बढी हुने गरेको छ । क्षयरोग सरुवा भएका कारण बाक्लो बस्तीमा यसको जोखिम उच्च रहेको चिकित्सकहरूले बताएका छन् ।

राष्ट्रिय क्षयरोग नियन्त्रण केन्द्रको तथ्याङ्क हेर्ने हो भने पनि धेरै जनसंख्या भएका प्रदेशमा संक्रमितको संख्या धेरै देखिएको छ । केन्द्रको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक वर्ष २०७८/७९ अनुसार सबैभन्दा धेरै संक्रमित मधेश प्रदेशमा रहेका छन् । जहाँ ८ हजार ९८१ जना नयाँ संक्रमित फेला परेका छन् । त्यस्तै बागमती प्रदेशमा ८ हजार ८३२ जना संक्रमित फेला परेका छन् ।

धेरै संक्रमित भएका प्रदेशमध्ये पहिलो नम्बरमा मधेश, दोस्रो नम्बरमा बागमती प्रदेश रहेको छ भने लुम्बिनी तेस्रो नम्बरमा रहेको छ । लुम्बिनीमा ८ हजार ९० जना नयाँ संक्रमित फेला परेका छन् ।

यी प्रदेशमा धेरै जनसंख्या भएका कारण धेरै संक्रमित फेला परेको छातीरोग विशेषज्ञ डा. नविन प्रकाश साहले बताए । उनले भने, 'यी तीन वटै प्रदेशमा धेरै जनसंख्या छ । जनसंस्या धेरै भएका कारण संक्रमितको संख्या धेरै देखिएको हो ।’

त्यस्तै सबैभन्दा कम संक्रमित कर्णली प्रदेशमा देखिएका छन् । जहाँ १ हजार ६५२ जना रहेका छन् । अन्य प्रदेशका तुलनामा यो प्रदेशमा कम जनसंख्या भएका कारण क्षयरोगका संक्रमण कम देखिनु स्वाभाविक ठान्छन्, वरिष्ठ छातीरोग विशेषज्ञ डा. दिर्घसिंह बम ।

उनी भन्छन्, ‘छरिएका बस्तीमा यो रोग कम फैलिने हुन्छ । र, घना बस्तीमा धेरै फैलिन हुन्छ । किनभने घना बस्तीमा मानिसहरू एक अर्कासँग घुलमित धेरै हुन्छन् । छरिएर बसेका बस्तीहरूमा त्यो कम हुन्छ ।’

पछिल्लो समय क्षयरोगका बिरामीको संख्या बढ्दै गएको तथ्याङ्कले देखाएको छ । अघिल्लो वर्षभन्दा आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा मात्रै करिब १० हजार बढी नयाँ बिरामी फेला परेका छन् । सरकार नयाँ बिरामी खोज्नका लागि विभिन्न कार्यक्रमण सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ ।

तर, पनि जनचेतनाको कमीका कारण बिरामीहरू अझै पनि समयमै अस्पताल पुग्न नसकेको डा. बम बताउँछन् ।

लगातार दुई हप्ता वा सोभन्दा बढी समयसम्म खोकी लागिरहनु, साँझपख ज्वरो आउनु, तौल घट्नु, खकारमा रगत देखा पर्नु, पसिना आउनु र खाना खान मन नलाग्नुजस्ता क्षयरोगका लक्षण हुन सक्छन् ।

यस्ता लक्षण देखिएमा चाँडोभन्दा चाँडो स्वास्थ्य संस्थामा पुगेर रोगको पहिचान गराउन चिकित्सकले सबैलाई सुझाउदै आएका छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, चैत १०, २०७९ १९:५२