शेखर कोइरालाले आफ्नाे समूहबाट कसलाई बनाउलान् मन्त्री ?

A+ A A-

कांग्रेसले कति मन्त्रालय पाउँछ निश्चित छैन । १० मन्त्रालय दाबी गरेको उसले ८ वटासम्म मन्त्रालय पाउने नेताहरू बताउँछन् । पार्टीबाट कसको नेतृत्वमा सरकारमा जाने टुंगो छैन ।

वालुवाटारमा गठबन्धनको बैठक दिनहुँजसो बसे पनि भागवण्डामा कुरा मिल्न सकेको छैन । प्रदेशको भागवण्डा नमिल्दा केन्द्रमा मन्त्रालय र संख्या टुंगो लाग्न सकेको छैन । गठबन्धनमा मात्र हाेइन कांग्रेसले पाएको मन्त्री संख्यामा पनि पार्टीभित्र भागवण्डा गर्नुपर्ने अवस्था छ ।

संस्थापन समूह, शेखर कोइराला नेतृत्वको इतर समूह, कृष्णप्रसाद सिटौलाको समूह र रामचन्द्र पौडेलको तत्कालीन समूहलाई समेत मिलाउनुपर्ने हुन्छ । पाैडेल राष्ट्रपति बनेपछि त्याे समूहकाे नेतृत्व पूर्वमहामन्त्री सशांक कोइराला गर्ने वातावरण बन्दै गएकाे छ ।

मन्त्रीका आकांक्षीहरूले सभापति शेरबहादुर देउवा निवास धुम्बाराहीमा भिड गरिरहँदा इतर समूहका नेता शेखर कोइरालाको सचिवालाय वालुवाटार र महामन्त्री गगन थापाको सचिवालय रातोपुलमा पनि समय लिएर भेट्न पुग्ने नेताहरू छन् । कोइरालाले सरकारका बारेमा खुला रुपमा बोल्ने गरेका छैनन् ।

कांग्रेसले मन्त्री बन्न ‘मापदण्ड’ निर्धारण गरेको छ । ५ चैतमा बसेको पार्टी केन्द्रीय कार्यसम्पादन समिति बैठकले मापदण्ड बनाएकाे हाे ।

‘नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट सरकारमा सहभागी हुने मन्त्रीहरू चयन गर्दा योगदान र योग्यताको मुख्य दुई आधारमा समावेशिता र प्रादेशिक सन्तुलन दृष्टिगत गरेर चयन गर्ने निर्णय यो बैठक गर्दछ’ पार्टीले गरेको निर्णयमा लेखिएको छ ।

इतर समूहबाट महामन्त्री थापाले सरकारमा सहभागी नहुने निर्णय गरेका छन् । अर्का महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले पनि मन्त्री नबन्ने निर्णय गरेका छन् । महामन्त्रीद्वय सरकारमा जान अनिच्छुक देखिएपछि उपसभापतिको नेतृत्वमा कांग्रेस सरकारमा जाने देखिएको छ ।

पार्टीको नेतृत्व गरेर सरकारमा जान उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का इच्छुक छन् । इतर समूहबाट उपसभापति धनराज गुरुङ सरकारमा सहभागी हुने तयारीमा छन् ।

सहमहामन्त्रीतर्फ इतर समूहबाट जीवन परियार र बद्री पाण्डेको सम्भावना बढी रहेको कांग्रेस नेताहरू बताउँछन् ।

कांग्रेसले ८ मन्त्रालय पाए सभापति देउवाले शेखर समूहलाई २ मन्त्रालय दिएर बाँकी आफू निकटलाई बनाउने तयारी गरिरहेका छन् ।

संस्थापन पक्षबाट मन्त्री बन्दा सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट एनपी साउद र वीरबहादुर बलायरमध्ये एक नेताले मौका पाउने संभावना छ । सो प्रदेशबाट इतर समूहका बद्री पाण्डेको दाबी छ ।

कर्णाली प्रदेशमा संस्थापनबाट पूर्णबहादुर खड्का र इतर समूहबाट हृदयराम थानीको दाबी छ ।

लुम्बिनी प्रदेशमा संस्थापनबाट सहमहामन्त्री किशोरसिंह राठाैरले मन्त्री बन्ने आकांक्षा राख्दा इतर समूहबाट सञ्जय गौतमले इच्छा देखाएका छन् । दीपक गिरी पनि मन्त्रीका आकांक्षी छन् ।

गण्डकीबाट उपसभापति गुरुङ मन्त्री बन्ने संभावना छ । अर्का उपसभापति खड्काले नेतृतव गरेमा उनलाई वरीयतामा सहज हुनेछ । क्लस्टर अुनसार उपसभापति सरकारमा सहभागी नभए सहमहामन्त्री जीवन परियारलाई अवसर आउन सक्छ । संस्थापनबाट गण्डकीबाट शंकर भण्डारी र राजेन्द्र बजगाईंको पनि दाबी छ ।

बागमती प्रदेशबाट नेतृत्व गर्न पाए पूर्व उपसभापति प्रकाशमान सिंह सरकारमा सहभागी हुनेछन् । संसदीय दलको चुनावमा इतर समूहका खुलेपनि सांसद प्रदीप पौडेल सिटौला समूहमा सक्रिय छन् । उनलाई महामन्त्रीहरूले मन्त्री बनाउन लबिङ गरिरहेको बुझाई संस्थापनका नेताहरूमा छ ।

बागमतीबाट पार्टी प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महत संस्थापन कोटाबाट मन्त्री बन्ने निश्चित जस्तै रहेको नेताहरू बताउँछन् । उनले अर्थ मन्त्रालयमा इच्छा देखाएका छन् । बागमतीबाट इतर समूहका नेता अर्जुननरसिंह केसीले मन्त्री बन्ने इच्छा देखाएका छन् । अर्का सांसद रामनाथ अधिकारी पार्टीबाट नेतृत्व कसरे गर्छ भन्नेमा भर पर्ने गरी मन्त्री बन्ने आकांक्षा देखाएका छन् । बागमतीबाट सांसद प्रतिमा गौतमले पनि मन्त्री बन्ने आकांक्षा देखाएकी छिन् ।

मधेश प्रदेशबाट दिनेश यादव, तेजुलाल चौधरी, अजय चौरसिया दौडमा छन् । चौधरी इतर समूहका नेता हुन् । उनीप्रत शीतल निवास पनि सकरात्मक छ । पौडेल समूहमा सक्रिय नेतामध्येका एक नेता हुन् उनी ।

कोशी प्रदेशबाट सिता गुरुङ र डिगबहादुर लिम्वुको संभावना रहेको कांग्रेस नेताहरू बताउँछन् । गुरुङ महिलातर्फ प्रत्यक्ष निर्वाचन जितेकी एक मात्र नेतृ हुन् । संस्थापन समूहको नेतृ रहेकी उनी महिला मन्त्रीमा दाबेदार हुन् ।

इतर समूहका नेता शेखरले गृहजिल्ला मोरङबाट लिम्वुलाई मन्त्री बनाउने उच्च संभावना रहेको इतर समूहका नेताहरूले बताउने गरेका छन् । ‘सबै सांसदहरूको मन्त्री बन्ने योग्यता छ । म मन्त्री बने पनि ठीक न नबने पनि ठीक छ । नभै हुँदैन भन्ने आकांक्षा छैन,’ लिम्बुले शिलापात्रसँग भने । कोशी प्रदेशबाट सरिता प्रसाईं पनि मन्त्रीको आकांक्षी छिन् ।

कोशीबाट संस्थापन समूहका नेता रामहरी खतिवडा र दीपक खड्का मन्त्रीका आकांक्षी छन् । कांग्रेसले १ राज्यमन्त्री पनि पाउने नेताहरू बताउँछन् । जसमा शेखर समूहले पाए मैना कार्की रावल हुने नेताहरू बताउँछन् । देउवा समूहले पाए दलित समूदायबाट एक जनालाई राज्यमन्त्री बनाउने तयारी गरेको एक नेताले बताए ।

महामन्त्री थापा संसदीय अंकगणितको आधारमा असुहाउँदो दाबी गरे सुरुबाटै गठबन्धनमा समस्या सिर्जना हुने बताउँछन् । पार्टीभित्र पनि छलफलपछि मात्र मन्त्री टुंगो लगाउने भन्दै अवसर पाइसकेकाहरूलाई मन्त्री नबाउन सभापतिलाई आग्रह गरिने भनाइ उनको छ ।

‘हामीले सम्हाल्ने मन्त्रालय निधो गर्छाैं । गठबन्धनमा कुरा हुन्छ । पार्टीको बैठकबाट मापदण्ड बनाएका छौं,’ उनले भने, ‘पार्टी र दलको नेताले मन्त्री बन्ने नामको सोच बनाइसकेपछि मापदण्डको आधारमा भए नभएको हेर्छौं । निर्णय गर्ने सभापतिलाई अधिकार त छ तर, एकपटक मन्त्री बनेर अवसर पाइसकेका नेताहरूलाई मन्त्री बनाउने विषयमा विचार गर्न सभापतिलाई अनुरोध गर्छौं ।’

कांग्रेसले ८ मन्त्रालय पाउँदना इतर समूहले ३ मन्त्रालयमा दाबी गर्ने नेताहरू बताउँछन् । ‘३ मन्त्रालयमा हाम्रो दाबी रहन्छ । समूहलाई पनि मिलाउन पर्‍याे,’ इतर समूहका एक नेताले शिलापत्रसँग भने । तीन मन्त्रालयमा दाबी गर्ने बताएकाे याे समूहमा मन्त्रीका आकांक्षी भने १० जना छन् । त्यसैले काेइरालालाई मन्त्री चयन गर्न सहज नहुने देखिएकाे छ ।

नेतृ गौतम इतर समूहबाट मन्त्री को बन्ने टुंगो लागि नसकेको बताउँछिन् । ‘समूहमा छलफल भैरहेको छ । पार्टीभित्र पनि छलफल जारी छ । टुंगो नलागुन्जेल योग्यता पुग्ने सबै दाबेदार हुन् नि,’ उनले शिलापत्रसँग भनिन् ।

अर्का नेता सञ्जय गौतम पार्टीमा छलफल भएपछि मात्र मन्त्री को बन्ने भन्ने टुंगो लाग्ने बताए । ‘अर्को चुनावसम्म सरकार २–३ पटक सरकार परिवर्तन हुने सम्भावना छ । त्यसैले कुरा अघि बढे पनि निर्णय आएको छैन,’ उनले शिलापत्रसँग भने ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, चैत ९, २०७९ १८:४८