यी फोटोग्राफर, जसले मानिसहरूलाई प्लास्टिकमा बेरेर मात्रै फोटो खिच्छन्

A+ A A-

मान्छेका चाहना पनि अनेकानेक हुन्छन् । जापानका एक फोटोग्राफर मानिसहरूलाई प्लास्टिकमा बेरेर मात्रै फोटो खिच्छन् ।

सुन्दै तपाईंलाई सकस महसुस भयो होला होइन ?

हारुहिको कावागुची नामका फोटोग्राफर यही शैलीको फोटोग्राफीका कारण चर्चित छन् । फोटोग्राफीका अन्य शैलीका लागि त संसारमा थुप्रै महसुर फाेटाेग्राफर छँदैछन् । तर 'भ्याकुम सिलिङ फोटोग्राफी' भन्ने किवर्ड तपाईंले गुगलमा सर्च गर्नुभयो भने हारुहिको त देखिन्छन् नै । यसको अर्थ यस्तो शैलीको फोटोग्राफीमा उनको नाम छ ।

हामीलाई थाहै छ, क्यामेराका लागि यसका अगाडि देखिने हरचिज एक 'सब्जेक्ट' हो । क्यामेरा अक्सर मान्छेले नै चलाउँछ तर क्यामेराका लागि मान्छे पनि सब्जेक्ट नै हो । सामान्यतः मान्छेलाई प्लास्टिक वा यस्तै कुनै झोलाभित्र बेरेर खिचिने शैली नै भ्याकुम सिलिङ फोटोग्राफी हो । आउनुस्, भ्याकुम सिलिङ फाेटाेग्राफी र हारुहिकोबारे जानौँ ।

०००

टाेक्याेमा जन्मेका हारुहिको कावागुची आफूले खिचेका तस्वीर अरुका भन्दा कलात्मक र अर्थपूर्ण होस् भन्ने चाहन्छन् । ५२ वर्षका उनलाई फोटोग्राफर हाल भनेर पनि चिन्ने गरिन्छ । उनले सन् २०१७ यता हामीलाई अनौठो लाग्ने तस्वीरहरू खिचेर सार्वजनिक गर्न थालेका छन् । जसकारण यतिबेला उनी विश्वमाझ परिचित बन्न पुगेका छन् ।

याे पनि..

मदन भण्डारीले साइकल कुदाइरहेकाे फाेटाे

एउटा कलाकारले आफूलाई अन्यभन्दा भिन्न देखाउन बेग्लै किसिमको अभ्यास गरेको हुन्छ, सायद हारुहिको त्यस्तै दुर्लभ अभ्यास गरिरहेका हुन सक्छन् । वास्तवमा उनी फोटोग्राफीमा नयाँ विधा विकास गर्न चाहन्छन् ।

यथार्थवादका पिताको रुपमा परिचित विश्वविख्यात नर्वेजियन नाटककार र निर्देशक हेनरिक इबसेनले कुनै बेला भनेका थिए, ‘एक तस्वीरले हजारभन्दा बढी शब्द बोल्न सक्छ ।’ अझै पनि उनको यस भनाइलाई विश्वका दिग्गज विज्ञहरू स्वीकार गर्छन् ।

फोटोले कथा भन्न सक्छ, यसले इतिहासलाई हाम्रो अगाडि वर्णन गरिदिन्छ । अझ भनौँ, तस्वीरमा भुत, भविष्य र वर्तमान देखाउने सामर्थ्य हुन्छ । तस्वीर खिच्ने कार्य सानदार कला हो भन्नेमा यतिबेला कसैको दुईमत छैन होला । बर्सेनि उत्कृष्ट तस्वीरलाई करोडौँ पुरस्कार प्रदान गरेको हामीले देख्ने गरेका पनि छौँ ।

जापानका फोटोग्राफर हारुहिकोले पनि अहिले विश्वमाझ आफ्नो फोटोग्राफीद्वारा कथा भन्न खोजिरहेका छन्, उनी आफ्नो कला प्रस्तुत गर्न खोजिरहेका छन् । उनको उद्देश्य यतिबेला ‘भ्याकुम सिलिङ’ फोटोग्राफीबारे विश्वलाई अभ्यस्त बनाउनु हो ।

तस्वीर खिच्ने पुरानो शैलीभन्दा उनको तौरतरिका अलि फरक किन पनि छ भने उनी हरेक तस्वीर खिच्दा तस्वीरको केन्द्रलाई प्लास्टिकले बेरिदिन्छन् ।

उनले सन् २००९ मा जब ‘कपल ज्याम’ नामक पुस्तक प्रकाशन गरे, तबदेखि नै भ्याकुम सिल फोटोग्राफी गर्न सुरुवात गरेको इन्साइडर डटकमले जनाएको छ । वास्तवमा उनले तस्वीर खिच्दा वस्तुलाई किन प्लास्टिकले बेरिदिन्छन् ? उनले मान्छेको फोटो खिच्दा उनीहरूलाई पनि प्लास्टिकले बेरिदिन्छन् । आलोचकहरू यस्तो फोटो खिच्ने कार्यलाई कला भन्न रुचाउँदैनन् ।

तर, हारुहिकोको भने यसमा आफ्नै तर्क र परिभाषा छ । उनका तस्वीरहरूलाई विश्वभरका मानिसहरूले रुचाएका पनि छन् । उनले तस्वीर खिच्न ‘फ्लेस लभ सिरिज’ सुरुवात गरेका छन्, जहाँ उनको फोटोग्राफीको शैलीलाई फ्लेस लभ अल, फ्लेस लभ रिटर्न भनिएको छ । यी दुवै शैली एकअर्कासँग अन्तरसम्बन्धित छन् । किनभने दुवै किसिमका तस्वीरमा वस्तुलाई प्लास्टिकले बेर्ने गरिन्छ । यहाँ परिवार र व्यक्तिलाई प्रेम तथा विश्वाससँग जोडेर व्याख्या गरिन्छ ।

तस्वीरः सीएनएन

‘फ्लेस लभ अल’ अन्तर्गतका उनका फोटोहरूले सन् २०२१ मा ‘लेन्सकल्चर आर्ट फोटोग्राफी अवार्ड’ प्राप्त गर्न सफल भइसकेको छ । उनका तस्वीरले अवार्ड पाउनुमा उनको फोटोग्राफी पछाडिको पृष्ठभूमि र विश्लेषण नै हो । लेन्सकल्चर डटकमसँगको अन्तर्वार्तामा उनले फ्लेस लभ अलको महत्त्वका बारेमा आफ्ना भनाइहरू राखेका छन् ।

उनले प्लास्टिकले बेरेर श्रीमान्–श्रीमती, परिवार र प्रेम दर्शाउने तस्वीरहरू खिचेका छन् । सम्बन्धहरू प्रगाढ र अत्यन्तै निकट हुनुपर्छ भनेर देखाउन आफूले भ्याकुम सिल फोटोग्राफीलाई माध्यम मात्र बनाएको उनको भनाइ छ ।

उनका अनुसार संसारका सबै विषयहरू प्रेम र विश्वासमा आधारित छन् । ‘परिवार र प्रेमीहरू मायाको माध्यमबाट जोडिएका छन् । प्रेम र सद्भावले समाजलाई निर्देशित गर्न सकियो भने विश्व शान्त र सुखी हुनेछ,’ उनी भन्छन् ।

संसार आफ्नो कल्पनाअनुसार शान्त र सुखी भएको प्रस्तुत गर्न आफूले फ्लेस लभ अल र फ्लेस लभ रिटर्न तस्वीरहरू खिचेको उनको भनाइ छ ।

याे पनि..

ज्ञानेन्द्रकाे 'कु' कै दिन रेडियाे सगरमाथाभित्र बन्दुक लिएर सिरेका सैनिककाे फाेटाे हेर्नुहाेस्

फ्लेस लभ रिटर्न फोटोग्राफी शैलीमा पनि उनी भ्याकुम सिल अर्थात् प्लास्टिक बेर्ने तरिका प्रयोग गर्छन् । तर, यसमा उनको विश्लेषण अलि फरक छ । उनी यो फोटोग्राफीमा मानिसलाई मात्र नभएर उनीहरूले मन पराउने गाडी, घरलगायतका अन्य सामग्रीलाई पनि प्लास्टिकले बेरेर फोटो खिच्छन् ।

यसरी फाेटाे खिच्दा केही कठिनाइ पनि हुने गरेको उनको अनुभव छ । हारूहिकोका अनुसार उनले प्लास्टिकमा बेरेको १० सकेन्डलगत्तै मानिस (सब्जेक्ट) लाई सास फेर्नका लागि बाहिर निकाल्ने गरेका छन् ।

मानिसहरूमा आध्यात्मिकता, प्रेम, आदरलगायतका गुण हुनुपर्ने र सँगै उनीहरूले आफूलाई महत्त्वपूर्ण लाग्ने भौतिक वस्तुलाई पनि आत्मसात् गर्ने उनको बुझाइ छ ।

(लेन्सकल्चर र इन्साइडरमा प्रकाशित सामग्रीको भावानुवाद : सविन राई)

प्रकाशित मिति: शनिबार, फागुन २०, २०७९ १०:०६