राष्ट्रपतिमा माथापच्ची : कसरी अगाडि बढिरहेकाे छ राजनीतिक काेर्स ?

A+ A A-

बुधबार प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटार भएकाे कांग्रेस, माओवादी र एकीकृत समाजवादीको बैठकमा पुरानो गठबन्धनमा ब्युँताउने अनौपचारिक सहमति जुट्याे । बिहीबार पुरानो गठबन्धनका कांग्रेस, माओवादी, एकीकृत समाजवादी, जसापा र जानमोर्चाबीच एकआपसमा वार्ता गर्ने र सामूहिक रूपमा बसेर निष्कर्ष निकाल्ने भन्दै नेताहरू बालुवाटारबाट उठे ।

बिहीबार दिनभर छलफल गरेर साँझ बालुवाटारमा संयुक्त बैठकमा पुरानो गठबन्धन ब्युँताउन सहमति खाेज्ने प्रयासमा दलहरू छन् । बिहीबार प्रधानमन्त्री तथा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले नेकपा एस र जसपाका नेताहरूसँग छलफल गरिसकेका छन् ।

बिहीबार साँझ बालुवाटारबाट निष्कर्ष निकाल्ने योजना अलपत्र पर्न पनि सक्छ । कांग्रेस नेताहरूले फागुन १० (बिहीबार) सम्म राजनीतिले नयाँ कोर्स लिने बताएका थिए । कांग्रेस महामन्त्री गगन थापाले बिहीबारसम्म कांग्रेसबाट राष्ट्रपतिको उम्मेदवार तय हुने सार्वजनकि रूपमा अभिव्यक्ति दिएका थिए ।

‘आज राष्ट्रपतिको उम्मेदवार टुंगो लगाउने भनिएको छ । सहमति हुन गाह्रो भएको देख्छु,’ एक कांग्रेस नेताले शिलापत्रसँग भने । बिहीबार नै टुंगो नलागे पनि कांग्रेसले राष्ट्रपति उम्मेदवार पुरानो गठबन्धनबाट पाउनेमा कांग्रेस ढुक्क छ । ‘राष्ट्रपति कांग्रेस पार्टीबाट हुन्छ । पुरानो गठबन्धन ब्युँताउने छलफल भएको छ । कांग्रेसलाई राष्ट्रपतिमा माओवादीले सघाएपछि एमालेको प्रतिक्रिया के हुन्छ ? त्यसपछि कोर्स अघि बढ्छ,’ कांग्रेस प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महतले शिलापत्रसँग भने ।

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल राष्ट्रपतिमा राष्ट्रिय सहमति खोजिरहेका छन् । माओवादीको संस्थागत निर्णय छ- राष्ट्रपतिमा राष्ट्रिय सहमति खोज्ने, नभए अधिकतम सहमति । प्रधानमन्त्रीले कांग्रेसलाई सघाउने वचन दिइसकेको दाबी कांग्रेस नेताहरूको छ । राष्ट्रपतिमा कांग्रेसको उम्मेदवारमा राष्ट्रिय सहमति हुने सम्भावना छ कि छैन ? भन्ने प्रश्नमा कांग्रेस प्रवक्ता महत भन्छन्, ‘एमालेले कांग्रेसको राष्ट्रपतिलाई सहयोग गर्ने सम्भावना नरहला ।’

देउवा र ओली दुवैलाई खुसी राख्ने प्रचण्डको चाहना

माओवादी पुस १० गते प्रधानमन्त्री नपाएपछि बालुवाटारबाट बालकोट गएको हो । बालकोट पुगेर उसले प्रधानमन्त्री पायो । ‘अन्तिमपटक प्रधानमन्त्री भएर समृद्धिको नेतृत्व गर्ने’ इच्छा प्रचण्डको थियो । उनले इच्छाअनुसार प्रधानमन्त्री त पाए तर कार्यसम्पदनमा ध्यान दिन सकेका छैनन् ।

वर्तमान सत्ता सहयात्रा कायम राख्दै राष्ट्रपतिमा कांग्रेस उम्मेदवार विजयी गराउने माओवादीको दोहोरो नीति छ । यसमा एमालेले कस्तो भूमिका खेल्छ सोहीअनुसार पुरानो गठबन्धन ब्यँतिने कुरा निर्भर रहन्छ । ‘पुरानो या नयाँ गठबन्धन भन्नेमा हाम्रो ध्यान छैन । राष्ट्रपतिमा राष्ट्रिय सहमति होस् नभए अधिकतम सहमति खोज्ने हाम्रो प्रयास हुन्छ,’ बालुवाटार स्रोतले शिलापत्रसँग भन्यो ।

पार्टीको निर्णय बाहिर जाने अवस्थामा माओवादी नरहेको नेताहरू बताउँछन् । ‘पार्टीले राष्ट्रपतिमा राष्ट्रिय सहमित खोज्ने निर्णय गरिसकेको अवस्थामा अरु कुराहरू टिप्पणी गर्न आवश्यक नरहला,’ माओवादी सांसद हितबहादुर तामाङले शिलापत्रसँग भने ।

उपप्रधानमन्त्री एवं भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले गठबन्धन परिवर्तन गर्ने निष्कर्षमा पुगिनसकेको बताए । माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीबीच भएको छलफलपछि उनले भने, ‘गठबन्धन परिवर्तन गर्ने निष्कर्षमा पुगेका छैनौँ । प्रधानमन्त्रीले एमाले अध्यक्षसँग नि छलफल गरिरहनुभएको छ । सबै दलहरूसँग छलफल चलिरहेको छ ।’

पार्टी बलियो पार्ने एकीकृत समाजवादीको ध्यान

एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले पार्टीका एक नेताको घरमा पुगेर अध्यक्ष माधव नेपाललाई राष्ट्रपतिको अफर गरे । राष्ट्रपति चुनाव काबु बाहिर गएपछि पुरानो गठबन्धन ब्युँतिन नदिन र सत्ता सहकार्य कायम राख्न ओलीको तुरुप थियो सो प्रस्ताव । ओलीको प्रस्तावलाई एकीकृत समाजवादीले शंकाले हेरेको छ ।

‘हाम्रो पार्टीलाई उसले पार्टीको रूपमा स्वीकार गरेको छैन । जुन पार्टीलाई पार्टीको रूपमा स्वीकार गर्दैन, त्यो पार्टीको अध्यक्ष वा नेताहरूलाई गर्ने व्यवहार के हुन्छ स्वतः अनुमान गर्न सकिन्छ । अहिले त्यतातिर हामीले सोचेका छैनौँ । हाम्रो चर्चाको विषय होइन,’ एकीकृत समाजवादीका प्रवक्ता जगन्नाथ खतिवडाले शिलापत्रसँग भनेका छन् ।

अर्को वर्षको फागुनमा महाधिवेशनको तयारी गरेको पार्टीको ध्यान संगठन विस्तारमा छ । स्थानीय तह र संघीय चुनाव गराउने वर्षमा पार्टीबाट प्रधानमन्त्री पाउने आसमा पार्टी छ । जसअनुसार पुरानो गठबन्धन ब्युँताइएको खण्डमा आलोपालो प्रधानमन्त्री बन्दा पहिलो दुई वर्ष माओवादी, बीचको दुई वर्ष कांग्रेस र चुनावी सरकारका लागि एकीकृत समाजवादीले नेतृत्व लिने गरी सहमतिको खाका बनेको नेताहरू बताउँछन् ।

महन्थप्रति नरम र उपराष्ट्रपतिमा जसपाको ध्यान

गत मंसिरको चुनावमा पराजित भएका जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादव प्रतिनिधिसभामा इन्ट्री गर्न चाहन्छन् । बारा २ बाट निर्वाचित रामसहाय यादवलाई उपराष्ट्रपति बनाएर खाली ठाउँमा आफू चुनाव लड्ने तयारी उपेन्द्रको छ । सहमति भएको खण्डमा लोसपा अध्यक्ष महन्थ ठाकुरको नाममा सहमति गर्न पार्टी तयार छ । ‘सहमति हुन्छ भने महन्थजीको नाममा हाम्रो विमति छैन,’ जसपाका एक नेताले शिलापत्रसँग भने, ‘पुरानो गठबन्धन ब्युँतिदा उपराष्ट्रपतिमा हाम्रै दाबी भैहाल्छ । पावर शेयरिङमा कुन पद कसले लिने भन्ने त हुन्छ ।’

राष्ट्रिय जनमोर्चा भने एमाले उम्मेदवार राष्ट्रपति बन्न नहुने पक्षमा छ । ‘एमालेका उम्मेदवार राष्ट्रपति बन्दा देशको हितमा काम भएन । दुईपटक संसद विघटनले त्यो प्रमाणित भैसक्यो । फेरि पनि एमालेबाट राष्ट्रपति हुँदैन भन्नेमा पार्टी स्पष्ट छ,’ जनमोर्चाका नेता हिमलाल पुरीले शिलापत्रसँग भने ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन ११, २०७९ १७:०१