राष्ट्रपतिका लागि कांग्रेसमा पौडेल र सिटौलाबाहेकको विकल्पमा को छन् ?

A+ A A-

बुधबार कांग्रेस सभापति निवास धुम्बाराहीमा कांग्रेसबाट राष्ट्रपतिको उम्मेदवार तय गर्न पार्टीको आन्तरिक बैठक बस्यो । सभापति शेरबहादुर देउवा र महामन्त्री गगन थापालगायतका शीर्ष नेताहरूको बैठक राष्ट्रपतिको उम्मेदवार तय गर्न विपक्षी मोर्चामा छलफल गरेर निष्कर्षमा पुग्नुपर्ने निचोडमा पुग्याे ।

धुम्बाराहीमा जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादव पुगे । छलफलमा आफ्ना उम्मेदवारलाई सहयोग गर्न कांग्रेस सभापति देउवाले प्रस्ताव गरे । देउवाको प्रस्तावमा अध्यक्ष यादवले आफ्नो मत निर्णायक नरहेको जवाफ दिए । ‘उहाँले राष्ट्रपतिमा हामीलाई सहयोग गर्नुस् भन्नुभयो, मैले हाम्रो मत निर्णायक होइन, पहिले तपाईंहरू मिल्नुस्, हामी साथमै छौँ भनेर भनेँ,’ यादवले भने ।

त्यसपछि धुम्बाराहीमा एकीकृत समाजवादीका नेताहरू पुगे । राष्ट्रपतिमा आफ्ना उम्मेदवारलाई जिताउन कांग्रेससँग विभिन्न विकल्प छन् । लोसपा अध्यक्ष महन्थ ठाकुर पनि राष्ट्रपतिका लागि सहमति जुटाउन बुधबार बिहान धुम्बाराही पुगे । कांग्रेसबाट ‘ग्रीन सग्नल’ पाए अन्य दललाई मनाउन सजिलो हुने कुरा राखेका ठाकुरलाई पार्टीभित्र र अन्य दलसँग छलफल गरेर जवाफ दिने बताए ।

कांग्रेसबाट राष्ट्रपति उम्मेदवारका लागि वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल, पूर्वमहामन्त्री कृष्णप्रसाद सिटौला, जनजाति समुदायबाट गोपालमान श्रेष्ठ र दलित समुदायबाट मानबहादुर विश्वकर्माको नाम चर्चामा छ ।

कांग्रेस प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महत उम्मेदवार छान्ने विषयमा पार्टीमा कुनै समस्या नहेको बताउँछन् । ‘कांग्रेसमा उम्मेदवारको विषयमा कुनै समस्या छैन । अरु दलहरूको समर्थन त चाहिन्छ, त्यसपछि उम्मेदवारबारे निर्णय गर्छौं,’ उनले भने, ‘अहिले चर्चामा आएकाहरूमध्येबाटै एक जना राष्ट्रपतिको उम्मेदवार हुनुहुन्छ ।’

आफ्नै उम्मेदवार

कांग्रेसले आफ्नै उम्मेदवार उठाउँछ । नेताहरू यस्तै जवाफ दिन्छन् । एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले वर्तमान गठबन्धन जोगाउन एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपाललाई राष्ट्रपति बनाउने तुरुप फ्याँके । त्यसमा कांग्रेसलाई विश्वास छैन । ‘ओलीले कहाँ माधव नेपाललाई राष्ट्रपति बनाउँछन् ? त्यो कांग्रेसलाई भुलाउने उपाय मात्र हो । त्यसमा कांग्रेस भुलिँदैन,’ कांग्रेस सांसद रामहरि खतिवडाले शिलापत्रसँग भने ।

कांग्रेसको आफ्नै उम्मेदवार हुने प्रमुख सचेतक रमेश लेखक बताउँछन् । ‘अरुको प्रस्ताव के हुन्छ भन्दा पनि कांग्रेसको उम्मेदवार को हुन्छ भन्ने हो, हाम्रो आफ्नै उम्मेदवार हुन्छ,’ लेखकले भने ।

रामचन्द्र ढुक्क

कांग्रेसभित्र वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलको नाम फाइनल हुन सक्ने नेताहरू बताउँछन् । सभापति देउवाले पार्टीको आन्तरिक बैठकमा पौडेलको नाम लिने गरेका छन् । ‘हामीसँगको छलफल बैठकमा पटक–पटक रामचन्द्र दाइको नाम लिनुभएको छ । त्यसैले उहाँको नाम निश्चित छ,’ कांग्रेस एक पदाधिकारीले शिलापत्रसँग भने ।

‘नाम टुंगिएको छैन । आन्तरिक बैठकमा रामचन्द्र दाइको नाम लिनुभएको हो,’ कांग्रेस सहमहामन्त्री बद्री पाण्डेले शिलापत्रसँग भने । छलफलमा अन्य नाम पनि फाइनल हुन सक्ने उनले बताए ।

पौडेलले बुधबार संसद भवनमा प्रतिक्रिया दिन मानेनन् । ‘राष्ट्रपतिमा माहौल बिग्रन्छ कि भनेर उहाँले प्रतिक्रिया दिनुहुन्न,’ एक कांग्रेस सांसदले शिलापत्रसँग भने ।

सिटौलाले मारेका छैनन् आस

नेता सिटौलाले आस मारेका छैनन् । सभापति देउवालाई समेत मनाउन लागिपरेका छन् उनी । सभामुखको उम्मेदवारी दर्ताको समयदेखि नै सिटौलाले देउवालाई मनाउन तर्क पेस गरिरहेका छन् । शान्ति प्रक्रियाको काम पूर्णता दिन सक्ने व्यक्ति आफू रहेको तर्क सिटौलाको सबैभन्दा बलियो हो । जसमा माओवादीको समेत ‘ग्रीन सिग्नल’ छ ।

कांग्रेसबाट सामूहिक भेटमा सामेल सिटौला बालुवाटार पुगेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई समेत एकल रूपमा भेटेका छन् । ‘उहाँले सक्रियता बढाउनुभएको छ । बालुवाटारमा आउने कांग्रेस नेताहरूमध्ये उहाँ पनि एक हुनुहुन्छ,’ बालुवाटार स्रोतले शिलापत्रसँग भन्यो, ‘राष्ट्रपतिमा उहाँको सम्भावना पनि बढेको छ । कांग्रेसभित्र शान्ति प्रक्रियालाई नजिकबाट बुझेको नेता उहाँ हुनुहुन्छ ।’

कांग्रेस सांसदहरू पनि छलफलमा रहेका नेताहरू सबैका सम्भावना रहेको बताउँछन् । ‘रामचन्द्र दाइ, कृष्णदाइलगायत छलफलमा रहेका सबै नेताको सम्भावना छ,’ कांग्रेस सांसद प्रदीप पौडेले शिलापत्रसँग भने ।

गैरदलीय उम्मेवार सम्भव छ ?

कांग्रेस नेताहरू गैरदलीय उम्मेदवार बन्ने सम्भावना कम रहेको बताउँछन् । पुसको मध्यतिरबाट कांग्रेसभित्र पूर्वप्रधानन्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठको नाम छलफलमा थियो । श्रेष्ठ कांग्रेस पृष्ठभूमिका हुन् भन्ने प्रश्नमा एक पदाधिकारीले भनेका थिए, ‘पार्टीको क्रियाशील सदस्य लिएको व्यक्ति मात्र कांग्रेस भन्ने होइन । डेमोक्र्याट भएकाले त्यसमा नकार्ने कुरा त नहोला । छलफल भएर निष्कर्षमा पुगिन्छ ।’

तर, अहिले गैरराजनीतिक व्यक्तिमा कांग्रेसको चासो देखिन्न । ‘रामचन्द्र पोडेल, कृष्णप्रसाद सिटौलाजीहरूका नाम आएका छन् । श्रेष्ठलगायतको नाम आएको हो, त्यसमा हाम्रो चासो छैन,’ कांग्रेस नेता शशांक कोइरालाले शिलापत्रसँग भने ।

आफ्ना उम्मेदवारले जित्नेमा कांग्रेस ढुक्क छ । ‘जितको नजिक हामी छौँ । सबैभन्दा ठूलो दल हामी हौँ । हामीसँग मतभार धेरै हुनु स्वाभाविक हो,’ कांग्रेस मुख्य सचेतक रमेश लेखकले भने ।

फागुन २५ गते हुने राष्ट्रपति चुनावका लागि निर्वाचन आयोगले बुधबार मतदाताको प्रारम्भिक सूची सार्वजनिक गरेकाे छ । राष्ट्रपति चुनावमा मतदान गर्ने प्रतिनिधिसभा, राष्ट्रियसभा र प्रदेशसभाका सदस्यहरूको नाम आयोगले सार्वजनिक गरेको हो ।

प्रतिनिधिसभा सदस्य २७५, राष्ट्रियसभा सदस्य ५९ र प्रदेशसभा सदस्य ५५० गरी राष्ट्रपति निर्वाचनका लागि ८८४ जना मतदाता छन् ।

फागुन १३ गते बिहान १० बजेदेखि दिउँसो ३ बजेसम्म उम्मेदवारको मनोनयन दर्ता गर्ने चुनावी तालिका छ । उम्मेदवारको मनोनयन दर्ता गर्ने दिन नजिकिँदै जाँदा पनि दलहरूले उम्मेदवार टुंग्याउन सकेका छैनन् ।

प्रमुख दलहरू मनोनयनअघि 'फिक्स' गर्न चाहेकाले उम्मेदवार तय गर्न सकिरहेका छैनन् । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड राष्ट्रिय सहमतिमै राष्ट्रपति चयन गर्ने अडानमा छन् । त्यसकारण दलहरूलाई आ–आफ्नो उम्मेदवार चयन गर्न ढिलाइ भएको देखिन्छ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, फागुन १०, २०७९ १९:१५