पोखरामा साइक्लिङ गर्न मन छ ? हेर्नुस ९ रूट

A+ A A-

पोखरामा साइकलकै लागि भनेर डाँडाकाँडा र बजारमा छुट्टै रूट विकास भएका छैनन् । जहाँ गाडी गुड्छन्, जहाँ पैदल हिँडिन्छ ती रूट नै साइकलका लागि प्रयोग हुन्छन् । तर, पोखराका डाँडाकाँडामा साइक्लिङ खेलाडी र साइकल पारखीका रोजाइ हुन् ।

‘माउण्टेन साइक्लिङ’ गर्न चाहनेलाई पोखराको सराङकोट, पुम्दीभुम्दी, काहुँडाँडा, अर्मलाकोट, ढिकीडाँडा, रूपाकोट, कृस्तीलगायत डाँडा लोभलाग्दा गन्तव्य हुन् । पोखरा आउने पर्यटकले साइकलमा कुन–कुन ठाउँ घुम्न सक्छन् ? साइकलपारखीहरूको संस्था साइकल सिटी पोखराको सहयोगमा हामीले केही रूटबारे चर्चा गरेका छौँ ।

१. स्तुप–रानीवन–ड्यामसाइड

जोखिम मोलेर जंगलका अप्ठेरो बाटोमा साइकल चलाउन चाहनेलाई फेवाताल किनारको रानीवनले भरपुर मज्जा दिलाउँछ । विश्व शान्ति स्तुपबाट ओर्लिएर रानीवन हुँदै ड्यामसाइड निस्कन सकिन्छ ।

यो रूटको दूरी २ किलोमिटर छ । यसमा अधिकांश समय जंगलभित्र नै साइकल कुदाउने हो । यो साइक्लिङ खेलाडीले पोखरामा प्रयोग गर्ने डाउनहिल रूट हो । शान्ति स्तुपबाट साइकलमा ड्यामसाइड ओर्लन खेलाडीलाई १५ मिनेट लाग्छ । कहिलेकाहीँ साइकल चलाउनेलाई भने यो रूट अप्ठेरो हुन्छ । त्यसैले अनुभवीबाहेकले यो रूटमा साइकल प्रायः कुदाउँदैनन् ।

लेकसाइडबाट स्तुपसम्म जाँदा एकदेखि डेढ घण्टा समय लाग्छ । छोरेपाटनबाट कालीमाटी हुँदै वा छोरेपाटनबाट सिधैमाथि कोदी हुँदै स्तुप पुग्न सकिन्छ । जुन बाटो गए पनि समय बराबर नै पर्छ । लेकसाइडदेखि स्तुप गएर रानीवनहुँदै झर्दा यो रूट एक बिहान ३ घण्टामा सकिन्छ ।

२. राउण्ड स्तुप साइक्लिङ

खेलाडी र अनुभवी साइकलिष्टहरू विश्व शान्ति स्तुपबाट पोखरा बजार झर्दा रानीवन हुँदै झर्छन् । तर, साइकलप्रेमी र फुर्सदमा चलाउनेहरू पनि स्तुप पुग्न सक्छन् । फर्किने बेला पनि कालोपत्रे सडकमा साइक्लिङ गर्दै फर्कन मिल्छ । पोखरा २२ कालीमाटीसम्म गाडीमा वा साइकल नै लिएर जान सकिन्छ । त्यहाँबाट विश्व शान्ति स्तुप पुग्न आधा घण्टा उकालो लाग्नुपर्छ । त्यसको दूरी दुई किलोमिटर छ । स्तुप घुमेर वा नघुमी २० मिनेट साइकल चलाएर ओरालो झरेपछि छोरेपाटन आइपुगिन्छ । यो रूटमा साइक्लिङ गर्दा पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, पोखरा रंगशाला, पोखरा बजार देखिन्छ । कालीमाटीदेखि स्तुप पुगेर छोरेपाटन झर्दा एक घण्टा समय लाग्छ ।

कालीमाटीदेखि रूटको दूरी साढे पाँच किलोमिटर छ । पोखराको केन्द्र पृथ्वीचोकबाट सुरु गरेर फर्कंदा १५ किलोमिटर साइक्लिङ गरिन्छ । पृथ्वीचोकबाट बिरौटा, छोरेपाटन, कालीमाटी हुँदै स्तुप पुग्दा डेढ घण्टा लाग्छ । यसको दूरी ८ किलोमिटर हुन्छ । स्तुपबाट साइक्लिङ सुरु गरेको ठाउँ पृथ्वीचोक ६ किलोमिटर दूरीमा छ । आएकै रूट नभई कोदी हुँदै छोरेपाटन झरिन्छ । फर्किँदा ४५ मिनेट लाग्छ । यो रूट ३ घण्टामा सकिन्छ ।

३. लेकसाइड–पामे रूट

पोखरामा सबैभन्दा धेरै साइकल चल्ने रूट हो, लेकसाइडदेखि पामे । पोखरा घुम्न आउनेले प्रायः फेवाताल छेउको हल्लनचोकदेखि साइक्लिङ सुरु गरेर ३ किलोमिटर पश्चिमतिरको पामे बजार पुग्छन् । हल्लनचोकबाट पामे पुग्न साइकलमा एकदेखि डेढ घण्टा लाग्छ । यो रूट सबै कालोपत्रे गरिएको छ । हल्लनचोकदेखि पामेसम्म साइक्लिङ गर्दा बायाँतर्फ फेवाताल पर्छ । आकाशमा प्याराग्लाइडिङ उडेको देख्न पाइन्छ भने प्याराग्लाइडिङको ल्याण्डिङ जोन पनि बाटोमै देखिन्छ । पामे माछाका लागि प्रख्यात छ । साइक्लिङ गर्दै पामे पुगेर माछाको स्वाद लिएर फर्कन पनि सकिन्छ ।

४. अर्मलाकोट–ढिकीडाँडा–घार्मी रूट

यो रूट पोखराको महेन्द्र गुफाको पछाडि भागमा पर्छ । करिब १२ किलोमिटर दूरीको यो रूटले वारिपारिका दुई डाँडा जोड्छ । साइक्लिङ गरेर यो रूट दुई घण्टामा सकिन्छ । बिहान साइक्लिङ गरेर दिउँसो कार्यालय जान चाहनेलाई यो रूट उपयोगी हुन्छ ।

यो रूटमा उकालो (अप–हिल)र ओरालो (डाउन–हिल) दुवैको मज्जा लिन पाइन्छ । जस्तै अर्मलाकोटबाट साइक्लिङ सुरु गरेमा आधा घण्टा ओरालो झरेपछि घार्मी पुगिन्छ । त्यहाँबाट एक घण्टा उक्लिएपछि ढिकीडाँडा पुगिन्छ । त्यहाँबाट १५ मिनेट साइक्लिङ गर्दै ओर्लिएपछि घार्मी झरिन्छ ।

ढिकीडाँडाबाट साइक्लिङ सुरु गरे पनि त्यहाँबाट घार्मी झर्न दुई वटा बाटो छन् । कालोपत्रे गरेको र कच्ची सडक जुन पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । ढिकीडाँडाबाट १५ मिनेटमा घार्मी झरिन्छ । त्यहाँबाट एकदेखि डेढ घण्टा उक्लिएपछि अर्मलाकोट पुगिन्छ । यो रूट साइक्लिङ प्रतियोगिता गर्न, साइक्लिङ खेलाडीको रोजाइँमा पर्छ ।

५. नागडाँडा राउण्ड

विन्ध्यावासिनी मन्दिरबाट सुरु हुने साइक्लिङ यात्रा सराङकोट, कास्कीकोट, नागडाँडा, हेमजा, हरिचोक पुगेर सकिन्छ । विन्ध्यावासिनीबाट नागडाँडा घुमेर त्यही फर्कंदा ३५ किलोमिटर दूरी पार गरिन्छ । यो दूरी पार गर्दा ३ घण्टा लाग्छ ।

सराङकोटबाट फेवातालसँगै पोखरा सहर देखिन्छ । नागडाँडा जाने बाटोमै पर्ने कास्कीकोटमा ठूलीपोखरी छ । कास्कीकोट दरबार पनि छ । कास्कीकोट क्षेत्र कुलमण्डन शाहले राज्य गरेको र ६ हजार वर्षअघि कश्यप ऋषिले तपस्या गरेको तपोभूमि हो । कास्कीकोट डाँडामा दरबार छ र त्यहाँबाट पश्चिमतर्फ गएपछि डाँडैडाँडा साइक्लिङ गर्दै नागडाँडा पुगिन्छ ।

डाँडा जान नचाहनेहरू कालोपत्रे गरिएको सडकबाटै नागडाँडा निस्कन सक्छन् । नागडाँडाबाट घट्टेखोला, हेमजा, याम्दी हुँदै विन्ध्यावासिनी मन्दिर आउन सकिन्छ ।

६. तालदेखि तालसम्म

पोखरा तालैतालको सहर हो । पोखरा महानगरपालिका र साइकल सिटी पोखरा मिलेर फेवातालदेखि अन्य ताललाई साइकलमार्फत जोड्ने गरी दुई वर्षअघि रूट सार्वजनिक गरेको थिए ।

राजमार्ग हुँदै गएमा फेवादेखि रूपा तालसम्म घुम्दै ३ घण्टामा पुगिन्छ । यसको दूरी करिब ४५ किलोमिटर हुन्छ । यो रूट फेवातालबाट सुरु भएर कमलताल, गुँदे, न्यूरेनी, खाष्टे, दिपाङ, मैदी, बेगनास र रूपा तालमा पुगेर सकिन्छ । साइक्लिङ गर्दा ताल, हिमशृंखला दृश्यावलोकनमात्रै होइन, तालमा साइबेरिया, मंगोलियादेखि आएका चरा पनि हेर्न पाइन्छ ।

७. पोखरा–भुर्जङखोला–घाचोक

पोखरा शहरबाट टाढा जान चाहनेहरू भुर्जुङखोला हुँदै माछापुच्छ्रे गाउँपालिका पुगेर फर्किन्छन् । पोखराको महेन्द्रपुलबाट बगर, लामाचौर हुँदै भुर्जङखोला पुगिन्छ । यसको दूरी १७ किलोमिटर हारहारी छ र दुई घण्टामा पुगिन्छ ।

भुर्जङखोला माछा पारखी पुग्ने गन्तव्य पनि हो । त्यहाँ बिहानीको खाना खाएर घाचोकतर्फ अघि बढिन्छ । भुर्जुङखोलाबाट घाचोक जान सेती नदीमाथिको झोलुंगे पुल तरेर जानुपर्छ । भुर्जङखोलाबाट ९ किलोमिटर दूरीमा माछापुच्छ्रे गाउँपालिका ३ स्थित घाचोक गाउँ आउँछ । पुल तरेपछि उकालो यात्रा गर्नुपर्ने भएकाले भुर्जङखोलादेखि घाचोक पुग्न एकदेखि डेढ घण्टा समय लाग्छ ।

घाचोकबाट ६ किलोमिटर ओर्लिएपछि लाहाचोक पुगिन्छ । लाहाचोकबाट १७ किलोमिटर दूरी पार गरेपछि पोखराको महेन्द्रपुल आइपुगिन्छ । यो रूटमा शनिबार वा अन्य बिदा बिताउन सकिन्छ । यो रूटमा ६ देखि ७ घण्टा समय लाग्छ ।

८. शहरभित्रै लेनमा सरर...

पोखरामा साइलयात्रीको संख्या बढ्दो भए पनि लेन अपेक्षाकृत ढंगले बन्न सकेको छैन । तर, लेन बनाउने सुरुआत गत वर्षदेखि भएको छ । साइकल सिटी पोखराको पहल र पोखरा महानगरपालिकाको सहयोगमा गत वर्ष लेन बनाइएको हो ।

जिरो किलोमटिर, सिर्जनाचोक, सभागृहचोक, न्यूरोड, चिप्लेढुंगादेखि महेन्द्रपुलसम्म तीन किलोमिटर सडकमा एकतर्फी साइकल लेन बनाइएको छ । यो दूरीमा सडकको बायाँतर्फ ३५ लाख रूपैयाँ लागतमा साइकल लेन बनेको छ । साइकल लेनमा साइकलमात्रै गुड्ने अवस्था भने छैन । अन्य सवारीहरू लेनमै रोकिदिने समस्याले साइकलयात्री आजित छन् । कार्यालय समयमा यो समस्या बढी भए पनि बिहान र साँझ उक्त लेनमा साइकल कुदाउन असहजता छैन ।

९. एक दिनभरका रूट

केही घण्टामात्रै होइन, पोखरामा एक दिनभर साइक्लिङ गर्ने रूट पनि छ । पोखराका डाँडा, राजमार्ग, गाउँ जोड्ने ७० किलोमिटर लामो रूट लेकसाइडबाट सुरु भएर त्यही आएर टुंगिन्छ । बिहान ६ बजे यो रूटको यात्रा सुरु गरेर साँझसम्म फर्किन सकिन्छ ।

लेकसाइडाबाट ड्यामसाइड, बिरौटा छोरेपाटन, पोखरा भ्यूपोइन्ट, खाडेखोला हुँदै कास्की–स्याङ्जा सिमाना कुबिन्डे पुगिन्छ । कुबिन्डेबाट बायाँ करिब ३० मिनेट साइक्लिङपछि स्याङ्जाको रामकोट गाउँ पुगिन्छ । एकदिने साइक्लिङको बिहानीको खाना त्यहीँ खान सकिन्छ । यहाँसम्मको दूरी १६ किलोमिटर हारहारी छ र चार घण्टा लाग्छ ।

रामकोटबाट डाँडैडाँडा अघि बढेपछि कास्कीको कृष्ती गाउँ पुगिन्छ । कृष्ती पुग्दासम्म आँखै अगाडि अन्नपूर्ण, माछापुच्छ्रेलगायत हिमाल देखिन्छ । कृष्तीबाट दोपहरे, निर्मलपोखरी, भरतपोखरी, बाघमारा, लामगढी पुगिन्छ । लामगढीबाट फर्केर दोबिल्ला, बिरौटा हुँदै लेकसाइड आइपुगिन्छ । यो रूटमा अधिकांश समय डाँडाबाटै कुद्ने हो । यो रूट कतै कालोपत्रे, कतै ग्रामीण सडक छ र अप्ठेरो पनि छैन ।

साइक्लिङ गर्दा व्यक्तिअनुसार समय फरक पर्छ । उल्लेखितबाहेक घाँटीछिना राउण्ड, काहुँडाँडा राउण्ड, राउण्ड रूपा, अर्मला राउण्ड, आँटीघर, मट्टिखान राउण्ड रूट पनि छन् ।

(यो सामग्री साइक्लिङ पारखी धरमबहादुर लामिछाने र जय गुरूङसँग गरिएको कुराकानीको आधारमा तयार पारिएको हो ।)

प्रकाशित मिति: शनिबार, फागुन ६, २०७९ ०६:०३