स्वतन्त्र जितेकी सुरिता साह बनिन् मधेश प्रदेशकाे पहिलाे महिला क्याबिनेट मन्त्री

स्वतन्त्र जितेकी सुरिता साह बनिन् मधेश प्रदेशकाे पहिलाे महिला क्याबिनेट मन्त्री

A+ A A-

सत्ता साझेदार दलबीच लामो रस्साकसीपश्चात मधेश प्रदेश सरकार दोस्रो पटक विस्तार गरिएको छ । मुख्यमन्त्री सराेजकुमार यादवले पदभार ग्रहण गरेको २१ दिनपछि दोस्रो पटक मन्त्रिपरिषद् विस्तार गरेका हुन् ।

गत पुस २९ गते उनले पद तथा गोपनियताकाे शपथ लिई सोही दिन पदभार ग्रहण गरेका थिए । सरकार विस्तारका लागि सत्ता गठबन्धन दल नेकपा एमाले, जनता समाजवादी पार्टी, जनत पार्टी र माओवादी केन्द्रबीच पटक-पटक छलफल भएको थियो । तर मन्त्रालय बाँडफााडमा सहमति हुन सकिरहेका थिएन ।

सरकार विस्तारका लागि बिहीवार र शुक्रबार भएको सत्ता गठबन्धन दलको बैठकमा माओवादी केन्द्रका संसदीय दलका नेता भरतप्रसाद साहले समाजिक विकास मन्त्रालय र गृह तथा सञ्चार मन्त्रालय पाउनु पर्ने अडान राखे । एउटा मन्त्रालय दिएको खण्डमा समाजिक विकास मन्त्रालय पाउनुपर्ने उनकाे अडान थियाे । तर मुख्यमन्त्री यादवले समाजिक विकास आफ्नै पार्टीले राख्ने बताएपछि सहमति हुन नसकेको जसपाका एक सांसदले बताए ।

सत्ता गठबन्धनबीच सहमतिमा ढिलाई हुँदा मन्त्रीहरूको शपथ ग्रहणमा समेत झण्डै डेढ घण्टा ढिलो भएको थियो । शपथ ग्रहणको कार्यक्रम ४ बजे नै राखिएपछि मन्त्रालय बाँडफाँटमा रस्साकस्सी हुँदा साढे ५ बजे मात्रै मुख्यमन्त्री यादवले माओवादी केन्द्रबिना नै सरकार विस्तार गरेका ती सांसदले बताए । माओवादीले तत्काल सरकारमा नगए पनि सरकारलाई दिएको समर्थन भने कायमै रहने जनाएकाे छ ।

जनमत पार्टी, माओवादी केन्द्र र जसपाले समाजिक विकास मन्त्रालयमा दाबी गर्दै आएका थिए । तर शुक्रबार मुख्यमन्त्री यादवले समाजिक विकास मन्त्रालयबाट शिक्षा विभागलाई हटाएर वाणिज्य आपूर्ति तथा विज्ञान प्रविधि मन्त्रालयमा गाभेर शिक्षा, विज्ञान, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय बनाएका छन् । मुख्यमन्त्री यादवले समाजिक विकास मन्त्रालयको जिम्मेवारी आफ्नै सांसद सुरिता साहलाई दिएका छन् भने जनमत संसदीय दलका नेता महेशप्रसाद यादवलाई शिक्षा, विज्ञान, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयको जिम्मेवारी तोकेका छन् ।

माओवादी केन्द्रले दुई वटा मन्त्रालयको दाबी नछोडेपछि मुख्यमन्त्री यादवले अन्ततः शुक्रबार माओवादी केन्दबिना नै दोस्रो पटक ६ मन्त्री र ३ राज्यमन्त्रीलाई सरकारमा सामेल गराएका हुन् । मुख्यमन्त्री यादवले माओवादी केन्द्रलाई अझै सरकारमा ल्याउन उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्रालय आफैँसँग राखेका छन् । ४ गते विश्वासमा मत लिएका मुख्यमन्त्री यादवलाई प्रदेशसभाकाे प्रमुख प्रतिप्रक्षी दल नेपाली कांग्रेससहित संसद्काे शतप्रतिशत मत मिलेको थियो ।

पुस २७ गते एमाले, माओवादी केन्द्र, जनमत दलसहित ६३ सांसदको समर्थनमा प्रदेश प्रमुख हरिशंकर मिश्रबाट मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भएका मुख्यमन्त्री यादवलाई सोही दिन लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी (लोसपा) ले पनि सरकारमा सहभागी हुने गरी समर्थन दिएकाे थिए । त्यसकारण मुख्यमन्त्री यादवले लोसपालाई पनि सरकारमा सहभागी गराउने भन्दै आएका थिए । तर सभामुख र उपसभामुखको निर्वाचनमा लोसपाले नेपाली कांग्रेसका उम्मेदवारलाई मतदान गरेपछि लोसपा मधेस प्रदेशको सत्ताबाट टाढा हुन पुगेकाे छ ।

मुख्यमन्त्री यादवले विश्वासको मत लिएको एक साताभित्रै सरकार विस्तारको तयारी गरेको थियो । तर जसपाका पार्टी अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले सरकार विस्तार गर्न मुख्यमन्त्री यादवलाई रोक्दै आएका थिए । अध्यक्ष यादवले राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनमा हुने दलीय समीकरणको आधारमा सरकार विस्तार गर्ने रणनीति लिएका थिए । तर तीन हप्तामा समेत सरकार विस्तार नहुँदा मुख्यमन्त्रीकाे आलोचना हुन थालेकाे थियाे । सत्ता गठबन्धनमा रहेका दलहरूले समेत असन्तुष्टी व्यक्त गर्न थालेका थिए । लामो समयदेखि मन्त्रालयहरू मन्त्रीविहिन हुँदा बजेट कार्यान्वयमा पनि समस्या भएकाे थियाे । यस्तोमा प्रदेश सरकारप्रति राम्रो सन्देश नजाने भनेर अन्ततः मुख्यमन्त्री यादवले शुक्रबार मन्त्रिपरिषद् विस्तार गरेको जसपाकै एक सांसदले बताए ।

को-को भए मन्त्री र राज्यमन्त्री ?

मुख्यमन्त्री यादवको सिफारिसमा प्रदेश प्रमुख हरिशंकर मिश्रले शुक्रबार ६ मन्त्री र ३ राज्यमन्त्रीलाई नियुक्त गरेका छन् । स्वतन्त्रबाट निर्वाचित भई जसपामा प्रवेश गरेकी सुरिता साहलाई समाजिक विकास मन्त्रालय, एमालेका शत्रुधनप्रसाद सिंहलाई गृह तथा सञ्चार मन्त्रालय र जनमत पार्टीका संसदीय दलका नेता महेशप्रसाद यादवलाई शिक्षा, विज्ञान तथा वाणिज्य मन्त्रालयको जिम्मेवारी दिइएकाे छ ।

त्यसैगरी, जसपाका सिंहासन सा कलवारलाई खानेपानी तथा ऊर्जा विकास, एमालेका राजकुमार लेखीलाई कानुन, न्याय तथा प्रदेश मामिला मन्त्रालय र मोहम्मद जैद आलम खाँलाई महिला, बालबालिका युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको जिम्मेवारी तोकिएको छ ।

जसपाका सांसद शेष अब्दुल कलाम अजाद (पुलबाबु) लाई समाजिक विकास राज्यमन्त्री, स्वतन्त्रबाट निर्वाचित भई शुक्रबारै एमालेका प्रवेश गरेका केशव रायलाई गृह तथा सञ्चार राज्यमन्त्री र जनमत पार्टीका सांसद संजय यादवलाई भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी राज्यमन्त्रीमा नियुक्त गरिएको मुख्यमन्त्री यादवले जानकारी दिए ।

नवनियुक्त मन्त्रीहरूलाई प्रदेश प्रमुख मिश्र र राज्यमन्त्रीहरूलाई मुख्यमन्त्री यादवले पद तथा गोपनियताका शपथ गराएका छन् । मन्त्रीहरूले शुक्रबार नै शपथ ग्रहणपश्चात पदभार ग्रहण गरेका छन् ।

प्रदेश सरकार दोस्रो पटक विस्तार भए पनि पूर्णता भने पाउन सकेको छैन । प्रदेशमा मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयबाहेक १० मन्त्रालय छन् । मुख्यमन्त्री यादवले उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्रालय अहिले आफैँसँग राखेका छन् ।

यसअघि मुख्यमन्त्री यादवको सिफारिसमा प्रदेश प्रमुख मिश्रले भौतिक पूर्वाधार विकासमन्त्रीमा एमाले संसदीय दलका नेता सरोज यादव, अर्थमन्त्रीमा जसपाका सांसद संजयकुमार यादव र जनमतका सांसद बसन्त कुश्वाहालाई भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारीमन्त्रीमा नियुक्त गरेका थिए ।

पहिलो पटक मन्त्रिपरिषद्मा महिला सदस्य

मधेश सरकारमा पहिलो पटक महिलाई फुल मन्त्री बनाइएकाे छ । यसअघिको सरकारमा एक जना महिलालाई मात्रै राज्यमन्त्री बनाइएको थियो ।

पहिलाको सरकारमा महिलालाई मन्त्रिपरिषद् सदस्य नबनाइएकाे भन्दै विरोध हुँदै आएको थियो । तर मुख्यमन्त्री यादवले महोत्तरी निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ 'ख' बाट स्वतन्त्र निर्वाचित सुरिता साहलाई समाजिक विकासमन्त्री बनाएका हुन् । साह करिब एक महिलाअघि जनता समाजवादी पार्टीमा प्रवेश गरेकी थिइन् । उनी संघमा बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको सरकार हुँदा सञ्चार राज्यमन्त्री भएकी थिइन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, माघ २१, २०७९ ०६:०६