निजी क्षेत्रको आत्मबल बढाउने समयमा फेरि टुप्लुक्क विष्णु पौडेल, ३८ महिनामा ४ पटक अर्थमन्त्रीको शपथ

निजी क्षेत्रको आत्मबल बढाउने समयमा फेरि टुप्लुक्क विष्णु पौडेल, ३८ महिनामा ४ पटक अर्थमन्त्रीको शपथ

A+ A A-

२९ असोज २०७७, ३१ वैशाख २०७८, २१ जेठ २०७८ र ११ पुस २०७९ अर्थ मन्त्रालयमा लामो लाइन लाग्यो र नवनियुक्त अर्थमन्त्री स्वागत गरियो ।

अर्थमन्त्रीले हस्ताक्षर गर्ने नयाँ फाइल तय भयो र अर्थमन्त्रीबाट कर्मचारीलाई निर्देशन मागियो ।

यो ३८ महिनाको अवधिमा विष्णु पौडेल मात्रै चारपटक अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हाले । तीनपटक शिशिरकुमार ढुंगानाले फूलमाला लगाएर स्वागत गरे, चौथोपटक भने भने कृष्णहरी पुष्करले ।

३८ महिनाको अवधिमा १८ महिना अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी बाहिर रहेका पौडेले पुन: टुप्लुक्क अर्थमन्त्री रूपमा आएका छन् ।

उनले अर्थमन्त्रीको रूपमा अहिलेसम्म पाँचाैपटक शपथ लिएका छन् । तेस्रो र चौथोपटक भने २१ दिनको अवधिमा २ पटक शपथ लिएका थिए ।

यो बीचको अवधिमा जनार्दन शर्मा दुईपटक अर्थमन्‍त्री बने । रोचक कुरा के थियो भने यसअघि पाैडेलले एकपटक पनि राजीनामा नदिई वा मन्त्रीको जिम्मेवारी नखोसिए पनि तीनपटक लगातार शपथ लिनु परेको थियो ।

२०७४ को निर्वाचनपछि केपी ओली नेतृत्वकाे सरकारमा पहिलोपटक अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी पाएका युवराज खतिवडा दुई वर्ष राष्ट्रियसभा सदस्य रहेकै बेला र ६ महिनाको समय सांसद नभई नै गरी दुईपटक अर्थमन्त्री भएका थिए । त्यसपछि भने पौडेल अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारीमा २९ असोज २०७७ मा आएका थिए ।

कर्मचारीलाई तलब पुर्‍याउनु नै पहिलो चुनौती

विगतमा पौडेल

२०७२ सालमा पनि केपी शर्मा ओली प्रधानमन्त्री हुँदा अर्थमन्त्री भएका पौडेल वितरणमुखी बजेटको कारण पार्टीभित्र र कार्यकर्तामाझ प्रिय मानिन्छन् । अघिल्ला अर्थमन्त्री खतिवडालाई अर्थमन्त्री नियुक्त गर्दा ओलीको प्रशंसा भए पनि पछि खतिवडाले गरेको काम र ल्याएको बजेटका कारण उनको आलोचना भयो ।

नियुक्ति भएको एकै महिनापछिबाट विपक्षीको र केही महिनापछिबाट पार्टीभित्रैबाट आलोचित खतिवडापछि फेरि पौडेल अर्थमन्त्री बने । पौडेल अर्थमन्त्री बन्नु अघि खतिवडाले कसैका कुरा नसुनेको र निजी क्षेत्रको भावना नबुझेको आरोप लागेको थियो । तर पौडेलले अर्थमन्त्री बन्दा खतिवडाले छाेडेकाे विन्दुबाट काम सुरू गरे ।

खतिवडालाई विवादमा पारेको विद्युतीय गाडीलाई कर बढाउने निर्णय फिर्ता गर्नु, पुस्तकमा लगाइएको कर फिर्ताका साथै अघिल्लो बजेटमा परेका कार्यक्रम कार्यान्वयनमा चासो देखाउनु, कोभिड राहत तथा बीमाका विषयमा सरोकारवालासँग छलफल र निर्देशनको कारण पौडेल चर्चामा रहे ।

२९ असोज २०७७ मा सामान्य प्रकियाबाट अर्थमन्त्री भए पनि ओलीले दोस्रोपटक संसद विघटनपछि २१ वैशाखमा उनले पुनः अर्थमन्त्रीका रूपमा शपथ लिएका थिए ।

कुन-कुन फाइलमा हस्ताक्षर भए

यसअघि अर्थमन्त्री पौडेलले आफ्नो यात्रा ऋणको फाइलबाट सुरु गरेका थिए । कोरोना भाइरस (कोभिड- १९) संक्रमण नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि विश्व बैंकबाट २० करोड डलर सहुलियत ऋण लिने निर्णयमा उनले हस्ताक्षर गरेका थिए ।

ऋणको फाइलबाट अघि बढ्यो अर्थमन्त्रीको यात्रा

३१ वैशाखमा अर्थमन्त्रीको पदबहालीमा उनले कम्सिजन प्लान्ट र पाइपलाइन जडानका लागि डडेल्धुरा अस्पताल, पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान र भेरी अस्पताल नेपागञ्जका लागि ५ करोड ८३ लाख रुपैयाँ बजेट उपलब्ध गराउने निर्णयलाई स्वीकृत गरेका थिए ।

अक्सिजन प्लान्टका लागि डडेल्धुरा, पाटन र भेरी अस्पताललाई ५ करोड ८३ लाख दिने निर्णय

२१ जेठमा पदभारको क्रममा सल्यान अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट स्थापना र एचडीयू जडान तथा रोल्पा अस्पतालमा अक्सिजन प्लान्ट स्थापना गर्ने सहमति दिनेसम्बन्धी निर्णयलाई स्वीकृत गरेका थिए । जसमा सल्यान अस्पताललाई १ करोड ५५ लाख र रोल्पा अस्पतालका लागि ७५ लाख रुपैयाँ बजेट स्वीकृत गरेका थिए ।

यी सबै पहिलो निर्णय कोभिड केन्द्रित भए पनि बजेटबाट गरिएको कतिपय नीतिगत निर्णयले दूरगामी असर पार्ने भन्दै आलोचना भएको छ ।

अहिले उनले मितव्यिताको नीति अघि बढाउने दाबी गरेका छन् । डिजिटल सेवा प्रवाहसम्बन्धी फाइलमा हस्ताक्षर गरेका छन् ।

अर्थमन्त्रीको पहिलो निर्णय- मन्त्रालय र मातहतका निकायमा डिजिटल कार्यसञ्चालन गर्ने

सधैँ निजी क्षेत्र निरुत्साहित भएको समयमा अर्थमन्त्री

शपथ लिएका हिसाबले उनी पाचौँपटक अर्थमन्त्रीको रुपमा शपथ लिए पनि अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी भने भिन्न भिन्न समयका तीन परिस्थितिका बीच उनी अर्थमन्त्री भए । तर, तीनैपटक निजी क्षेत्रको आत्मविश्‍वास जित्ने र आत्मबल बढाउनुपर्ने समयमा उनको उपस्थिति भएको छ ।

कर्मचारीसँग विष्णु पौडेल : अहिले परिस्थिति निकै फरक छ, किन्तु परन्‍तु सुन्‍न नपरोस्

जनमतको आधारमा अहिले जिम्मेवारीमा आएको उनले बताए पनि अहिले धेरैको अपेक्षा भन्दा बाहिरबाट उनी अर्थमन्त्रीका रुपमा आएका हुन् । किन कि हिजोको वाम लोकतान्त्रिक गठबन्धन नभत्किएको भए उनी अर्थमन्त्री हुने 'चान्स' थिएन र यसअघि नै उनले प्रतिपक्षी भूमिका निभाउने प्रतिक्रियासमेत दिन भ्याएका थिए ।

पहिलोपटक उनी अर्थमन्त्री बनेको समयमा भूकम्पको कारण अर्थतन्त्र तहसनहस थियो । जनताले राहात खोजेका थिए, निजी क्षेत्रले पनि राहतको प्याकेज । त्यो समयमा उनी अर्थमन्त्री भएपछि निजी क्षेत्रको आत्मबल बढाउने काम पौडेलले गरेका थिए ।

दोस्रोपटक युवराज खतिवडाको कारण ओली सरकार विवादमा परेको, निजी क्षेत्रको कुरा नसुनेको, लगानीको वातवरण खस्किएको, शेयर बजारमा पहिरो गएको समयमा २०७७ सालमा उनले अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए ।

अहिले माग, आपूर्ति, लगानी सबै घटेको सयमा उनी अर्थमन्त्री भएका छन् । उनी आफैँले अर्थतन्त्र संकटको डिलमा पुगेको बताउँदै आएका छन् । निजी क्षेत्रले अहिले आत्मवल घटेको महसुस गरेको छ । नेपाल उद्योग परिसंघले गरेको सर्वेक्षणमा उद्योगीहरूले अहिले गरेको लागानीमा पछुतो मानेको र थप लगानी विस्तार नगर्ने सन्देश दिएका थिए ।

धेरै साना तथा मझौला उद्योग बन्द भएको, ठूला उद्योगले क्षमताको ४५ प्रतिशत मात्रै उत्पादन गर्न बाध्य भएको, निजी क्षेत्रले लगानीको माग नै नगरेको र व्याजदर र अन्य नीतिको कारण आन्दोलन गरेको समयमा टुप्लुक्क अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारीमा पौडेल आएका छन् ।

पौडेल पनि यसअघि विवादमा नै परेका पात्र हुन् । यद्यपि उनलाई बजारले सकरात्मक रुपमा लिने गरेको छ । उनी अर्थमन्त्री बन्दा हरेक पटक शेयर बजारमा नयाँ रेकर्ड कायम भएको छ । सोमबार उनी अर्थमन्त्री हुने हल्लाकैबीच लगातार ओरालो लागेको नेप्से परिसूचक उच्च अंकले बढ्यो, कारोबार पनि दोब्बर भयाे ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, पुस ११, २०७९ २०:२८