पाँच आधार देखाएर मधेसमा आफ्नो नेतृत्वमा सरकार बनाउन जसपाको लबिङ

A+ A A-

जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) का नेताहरूको दाबीमा विश्वास गर्ने हो भने मधेस प्रदेशमा आगामी सरकारको नेतृत्व उक्त पार्टीले गर्नेछ ।

२०७४ को चुनावपछि पाँच वर्ष प्रदेश सरकारको नेतृत्व गरेको जसपाले यसपटक पनि निरन्तरता दिने जसपाका एक नेता बताउँछन् । उनका अनुसार त्यसका लागि सत्ता गठबन्धनमा रहेका दुई ठूला दल नेपाली कांग्रेस र माओवादी केन्द्र पनि असहमत देखिएका छैनन् । आफूहरूले प्रदेश सरकारको नेतृत्व लिने गरी लबिङ गरिरहेको र अहिलेकै परिस्थिति अघि बढ्दै गए त्यसमा सफलता मिल्ने ती नेताको दाबी छ ।

मधेसमा सत्ता गठबन्धनमा रहेका दललाई सरकार निर्माणका लागि आवश्यक बहुमत पुग्दैन । त्यस्तै अवस्था छ- राप्रपा र एमाले गठबन्धनको पनि । जसका कारण निर्णायक शक्ति जसपाले आफ्नै नेतृत्वमा सरकार निर्माणको लबिङ अघि बढाएको हो ।

निर्वाचन परिणाम आउँदै गर्दा जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले एमालेसँगको गठबन्धन चुनावसँगै सकिएको टिप्पणी गरेका थिए । सोही पार्टीका नेता अशोक राईले त्यसलाई यादवको 'व्यक्तिगत धारणा' भनेका थिए । तर, यादवको उक्त अभिव्यक्ति सत्ता गठबन्धनसँग पुनः सत्ता सहकार्यको संकेत हो भन्ने कतिपयको बुझाइ छ ।

त्यसो त सत्ता गठबन्धनलाई सरकार निर्माणका लागि मधेसमा मात्र नभएर केन्द्रमै पनि समस्या छ । किनकी गठबन्धनको पक्षमा बहुमत पुगेको छैन । बहुमत पुर्‍याउनका लागि जसपाको सहयोग लिने दाउमा उनीहरू रहेको र त्यसको फाइदा मधेसमा जसपाले लिने ती नेताको दाबी छ ।

केन्द्रमा सरकार बनाउन सत्ता गठबन्धनका शीर्ष नेता यादवसँग निरन्तर सम्पर्कमा छन् । यादवले भने मधेसमा आफूले नेतृत्व पाउनुपर्ने दाबी गरेका छन् । यादवको यो मागमा प्रधानमन्त्री तथा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' सकारात्मक देखिएको ती नेताले बताए ।

गठबन्धनमा जसपा सहभागी भए संघीय सरकार निर्माणका लागि बाटो सहज हुने छ । त्यस्तै अन्य प्रदेशमा पनि गठबन्धन दलकै सरकार निर्माण हुने देखेपछि देउवा, प्रचण्डसहितका नेता यादवको प्रस्तावमा सहमत देखिएको ती नेताको दाबी छ ।

गठबन्धनमा जसपा सहभागी भए कांग्रेस ३, माओवादी केन्द्र २, नेकपा एस र जसपाले १/१ प्रदेश सरकार नेतृत्व पाउने गरी तालमेलको आन्तरिक तयारी भइरहेको जसपाका अर्का एक नेता बताउँछन् । त्यसो भए संघीयता पक्षधर शक्तिहरू एक भई विगतका आन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धीलाई संस्थागत गर्न सहज हुने भएकाले पनि शीर्ष नेताहरू सकारात्मक देखिएको उनको दाबी छ ।

मधेसमा नेतृत्व दाबी गर्न जसपाले दिएका पाँच आधार

१) प्रदेश १ मा सरकार निर्माणको लागि जसपा निर्णयक पार्टी देखिएको छ । प्रदेश १ मा सरकार निर्माणका लागि सत्ता गठबन्धनलाई एक सिट पुग्दैन । त्यही अवस्थामा एमाले, राप्रपासहितका दल पनि छन् । त्यहाँ जसपाले जसलाई सहयोग गर्‍यो उसैको सरकार बन्ने अवस्था छ । यस्तोमा प्रदेश १ मा कांग्रेसलाई आफ्नो नेतृत्वमा सरकार बनाउन जसपाको समर्थन आवश्यक छ । त्यसैगरी, लुम्बिनीमा पनि सत्ता गठबन्धनलाई सरकार बनाउन जसपाको सहयोग आवश्यक छ । त्यहाँ जसपाले ३ सिट पाएको छ ।

२) मधेस प्रदेशमा कांग्रेसले २२, जसपाले १६, माओवादी केन्द्रले ८, नेकपा एसले ७, लोसपाले ९ सिट पाएका छन् । जसपा गठबन्धनमा सहभागी भए गठबन्धनसँग ६२ सिट पुग्छ । यस्तोमा सरकार बनाउन सहज रूपमा बहुमत पुग्छ । जसपा छोडेर जनमतलाई सरकारमा सहभागी गराए सत्ता गठबन्धनले प्रदेश १ को सरकार गुमाउनुपर्ने हुन सक्छ ।

३) संघीय सरकारमा जसपालाई सहभागी गराए राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी र जनमत पार्टीले सहयोग नगरे पनि सत्ता गठबन्धनले सरकार बनाउन सक्छ । रास्वपा र जनमत नयाँ पार्टी भएकाले उनीहरूसँगको सहकार्य 'फ्रेन्डली' हुने हो की होइन भन्नेमा गठबन्धनका नेताहरूमा संसय छ । यस्तोमा प्रचण्ड र नेकपा एसका अध्यक्ष माधव कुमार नेपालले जसपालाई गठबन्धनमा सहभागी गराउन चाहेका छन् ।

४) जसपाको नेतृत्वको वर्तमान मधेस सरकारमा माओवादी केन्द्र र नेकपा एस सहभागी छन् । निर्वाचनमा सिट बाँडफाटमा कुरा नमिलेपछि अन्तिम समयमा एमालेसँग चुनावी सहकार्य गरेपछि जसपाका मन्त्रीहरूलाई देउवाले हटाएका थिए । त्यसको जवाफमा मुख्यमन्त्री लालबाबु राउतले प्रदेश सरकारबाट पनि कांग्रेसका मन्त्रीहरूलाई हटाए, तर माओवादी केन्द्र र नेकपा एसका मन्त्रीहरूलाई हटाएनन् ।

५) मधेसमा एमालेले २३ सिट ल्याएर पहिलो दल बनेको छ । २२ सिट जितेको कांग्रेस दोस्रो र १६ सिट जितेको जसपा तेस्रो शक्ति बनेका छन् । तर, जसपाले पार्टी छाडेर स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेर निर्वाचित भएका तीन सांसदलाई पुनः पार्टीमा फर्काउन प्रयास गरिरहेको छ ।

एमालेसँगको गठबन्धन कारण टिकट नपाएर स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर निर्वाचित भएका प्रमोद कुमार जैसवाल, शारखा शंकर साह र अनिरुद्ध सिंहलाई पार्टीमै फर्काउने जसपाको प्रयास सफल भए उसको सिट संख्या १९ पुग्छ । सोही कारण प्रदेशमा जसपाले सरकारको नेतृत्व दाबी गरेको हो ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, मंसिर २९, २०७९ २०:५६