जसले २ सय ३ पल्ट रेड पाण्डाको फोटो खिचे

A+ A A-

संकटापन्न वन्यजन्तु रेड पाण्डा संरक्षणका लागि विभिन्न हिसाबले काम भइरहेका छन् । सुन्दर देखिने रेड पाण्डा हेर्न र तस्वीर खिच्ने हुटहुटी धेरैको हुन्छ । पूर्वी पहाडका पाँचथर, इलाम र ताप्लेजुङ जिल्लामा रेड पाण्डासम्बन्धी चासो र चर्चा बढिरहेको छ । संरक्षणको सचेतना पनि बढ्दै गएको देखिन्छ ।

रेड पाण्डाको फोटो खिच्नका लागि विभिन्न ठाउँबाट वाइल्डलाइफ फोटोग्राफर यहाँका उच्च पहाडी क्षेत्रका वनमा पुग्ने गर्छन् । प्राकृतिक बासस्थानमा घुम्दा कतिले छिट्टै भेटेर रेड पाण्डाको फोटो खिच्च भ्याउँछन् भने कति नभेटेर रित्तै फर्किन्छन् ।

तर, ताप्लेजुङ जन्मथलो भएका २९ वर्षीय ग्याजो लामाले भने २ सय ३ पल्ट रेड पाण्डाको फोटो खिचेका छन् ।

वाइल्डलाइफ फोटोग्राफीमा रुचि राख्ने लामाले पाँचथर, इलाम र ताप्लेजुङमा यतिको संख्यामा रेड पाण्डाको फोटो खिच्न भ्याएका हुन् । ‘सबै फोटो जोगाएर राखेको छु । कतिपल्ट रेड पाण्डा देखेर खिँचे भन्ने विवरण नै राखेको छु । सन् २०१३ मा इलामको डोबाटेमा पहिलोपल्ट रेड पाण्डाको फोटो खिच्न सफल भएको थिएँ । अहो ! पहिलोपल्ट रेड पाण्डा देख्दा त धेरै खुसी भएँ,’ ग्याजोले भने, ‘सानैदेखि फोटो खिच्ने रुचि थियो । त्यही भएर एक जना काकाले क्यामेरा दिनुभयो ।’

अहिले त उनी सोनीको क्यामेरा चलाउँछन् । उनले खिचेको रेड पाण्डाको फोटो धेरै ठाउँमा प्रयोगमा आएको पाइन्छ । ‘कहिले जंगल पुगेकै दिन रेड पाण्डा देखिन्छ । कहिले निकै दिन लाग्छ । पहिलोपल्ट त गएको दिन नै देखेँ,’ लामा भन्छन्, ‘एकपल्ट डकुमेन्ट्री बनाउने बेला भने एक हप्ता कुर्नुपर्‍यो ।’

रेड पाण्डा देखेपछि एकैपल्ट धेरै फोटो खिच्ने गरेको उनले सुनाए । उनले बढीजसो इलामको डोबाटे, पाँचथरको गोरुवाले र ताप्लेजुङको पाथिभरा क्षेत्रमा रेड पाण्डाको फोटो खिचेका छन् । २०१३ देखि रेड पाण्डाको फोटो खिच्न थालेका ग्याजोले २०२२ को डिसेम्बरमा इलामको जौबारीमा खिचेका छन् ।

विश्वका पाँच देश (नेपाल, भारत, भुटान, चीन, म्यानमार)मा रेड पाण्डा पाइन्छ । समुद्री सतहदेखि २२००–४८०० मिटर उचाइसम्म मालिङ्गो र निगालो भएको शितोष्ण र चौडापात पाइने वनमा रेड पाण्डा पाइने बताइन्छ । अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण संघ (आईयूसीएन)ले रेड पाण्डालाई सन् १९९६ सालदेखि संकटापन्न जीवको सूचीमा राखेको छ ।

रेड पाण्डासँगै चराहरूको फोटो खिच्नेमा पनि उनको रुचि छ । जंगल जाँदा ६ सय एमएम लामो लेन्स भिरेर नयाँनयाँ वन्यजन्तु, चराचुरुङ्गी खोजिरहेका हुन्छन् उनी । रेड पाण्डा नेटवर्कमा आंशिक रूपमा काम गर्छन् । यही काम गर्ने अवसरमा रेड पाण्डाको फोटो खिच्ने मौका पाउँछन् । उनी क्लाउडेड लियोपार्ड वर्किङ ग्रुपमा आबद्ध छन् तर ध्यान फोटोग्राफीमा छ । त्यही भएर नेपालको पूर्वी भेगमा मात्र पाइने पितमुहार चिचिल्कोटेको फोटो खिच्न सफल भएका छन् ।

उनले हिउँ चितुवाको फोटो पनि खिचेका छन् । तर, कलरिङ गर्न पक्रिएका बेला । कञ्चनजंघा क्षेत्रको रामजेरमा जीपीएस कलरिङ गर्नका लागि पक्रिएको हिउँचितुवाको फोटो खिचेका हुन् । ‘वाइल्डलाइफ फोटोग्राफी रुचिको विषय हो । आगामी दिनमा पनि यसमै लाग्ने सोच छ,’ उनले सुनाए । उनले खिचेको रेड पाण्डाको फोटो ताप्लेजुङमा १ सय १ फोटोमा द्वितीय भएको थियो ।