को बन्ला सुदूरपश्चिमकाे मुख्यमन्त्री ?

A+ A A-

सुदूरपश्चिम प्रदेशका ९ जिल्लामध्ये बाजुराबाहेक सबै जिल्लामा चुनावी परिणाम आइसकेको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशका ८ जिल्लामा करिब मतगणना सकिएको छ । चुनावी परिणाम आएसँगै अब प्रदेश सरकार कसको बन्छ र कसको नेतृत्वमा बन्छ भन्ने जोडघटाउ सुरु हुन थालेको छ ।

केन्द्रमा अहिलेको सत्ता गठबन्धनमा फेरबदल भएन भने सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकार बनाउन गठबन्धनलाई सहज हुनेछ । ३२ वटा प्रत्यक्ष निर्वाचन क्षेत्र रहेको यो प्रदेशमा ३० क्षेत्रको नतिजा आइसकेको छ । बाजुराका दुई निर्वाचन क्षेत्रको नतिजा आउन भने एक/दुई दिन लाग्नेछ । आज चुनाव हुँदैछ ।

सुदूरपश्चिम प्रदेशसभामा अहिलेसम्म नेपाली कांग्रेसले प्रत्यक्षतर्फ ११ सिट, माओवादी केन्द्रले ८ सिट, एमाले ३ सिट, नागरिक उन्मुक्ति पार्टीले ३ सिट, नेकपा एकीकृत समाजवादी २ सिट र स्वतन्त्र एक सिटमा विजयी भएका छन् ।

नेपाली कांग्रेसका पृथ्वीबहादुर सिंह, मेघराज खड्का, मानबहादुर रावल, कमल शाह, प्रकाश बम, प्रकाश देउवा, बेलबहादुर राना मगर, बहादुरसिंह थापा, देवानसिंह विष्ट, विक्रम धामी, शिवराज भट्टले जितेका छन् ।

माओवादी केन्द्रबाट खगराज भट्ट, रमेश धामी, खगराज भट्ट, ओमविक्रम भाट, भीमबहादुर भण्डारी, शिवसिंह ओली, झपटबहादुर साउद , अक्कल रावल, मानबहादुर धामीले जितेका छन् ।

नेकपा एकीकृत समाजवादीबाट प्रकाश रावल र दीर्घ सोडारीले प्रदेशसभामा जितेका छन् । अहिलेसम्म गठबन्धनबाट प्रदेशसभामा २१ जना सांसद प्रत्यक्षबाट जितेर आएका छन् ।

यो प्रदेशमा ३२ जना प्रत्यक्ष र २१ जना समानुपातिक सांसद हुन्छन् । जसमा प्रदेस सरकार बनाउन २७ जना सांसद् चाहिन्छन् । अहिलेको सत्ता गठबन्धनबाट २१ जना प्रत्यक्षबाट जितेर आइसकेको अवस्थामा समानुपातिकबाट चुनिँदा सहज रूपमा सरकार बन्ने देखिन्छ ।

डडेल्धुरामा स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर निर्वाचित भएका डा. तारा जोशी नेकपा एसका नेता हुन् । उनी पनि गठबन्धनमा आउन सक्ने अनुमान गरिएको छ ।

नेकपा एमालेले प्रत्यक्षमा अहिलेसम्म ३ सिट जितेको छ । जसमा वीरबहादुर थापा, चक्रबहादुर मल्ल र सुरेन्द्रबहादुर पाल रहेका छन् । यस्तै, नागरिक जनमुक्ति पार्टीबाट घनश्याम चौधरी, रामेश्वर चौधरी र खुशिराम डगौरा थारू, कैलाश चौधरी र लक्ष्मणकिशोर चौधरीले जितेका छन् ।

गठबन्धनमा मुख्यमन्त्रीका दाबेदार

यही गठबन्धन निरन्तर जाने अवस्था आएमा सुदूरपश्चिम प्रदेशमा मुख्यमन्त्रीका दाबेदारमा माओवादीबाट खगराज भट्ट एक्ला व्यक्ति छन् । माओवादीमा अहिले उनी सबैभन्दा सिनियर र अवसर नपाएका पात्र हुन् ।

अझ डडेल्धुरामा आयोजित चुनावी सभामा प्रधानमन्त्री तथा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले भट्टलाई भावी मुख्यमन्त्रीको रूपमा प्रस्ताव गरेका थिए । भट्टले कैलाली कञ्चनपुरबाट प्रतिनिधिसभाको चुनाव लड्न चाहेका थिए । तर, देउवाको मुख्यमन्त्री बनाउने आश्वासन दिएपछि उनी डडेल्धुराबाट प्रदेशसभाको चुनाव लडेका हुन् ।

२०६४, २९७० र २०७४ गरी लगातार तीनपटक संघीय निर्वाचन देउवासँगै हारेका व्यक्ति हुन् खगराज । उनी माओवादी स्थायी कमिटी सदस्य तथा प्रदेश इञ्चार्ज हुन् । लेखराज भट्ट माओवादी छोडेर एमालेमा गएपछि माओवादीमा खगराज सिनियर नेता हुन् ।

कांग्रेसका प्रत्यक्षबाट निर्वाचित ११ जनामध्ये बहादुरसिंह थापा, प्रकाश देउवा र मेघराज खड्कालाई मुख्यमन्त्रीको दाबेदारको रूपमा हेरिएको छ । प्रकाश देउवा अन्य दुई जनाभन्दा जुनियर हुन् तर उनी शेरबहादुरका भतिजा भएकाले सम्भावना बढी हुन सक्ने कांग्रे नेताहरू नै बताउँछन् । खड्का कांग्रेस प्रदेश महामन्त्री हुन् । थापा संविधानसभा सदस्य हुन् भने देउवा महाधिवेशन प्रतिनिधि हुन् ।

प्रदेशसभामा कञ्चनपुरबाट विजयी कांग्रेसका बहादुरसिंह थापाले सुदूरपश्चिममा गठबन्धनकै सरकार बन्ने बताए । 'यही गठबन्धको सरकार बन्छ । कसको नेतृत्वमा बन्छ अहिले नै भन्न सकिँदैन । यो शीर्ष नेताहरूले निर्णय गर्नुहुन्छ । तर, अहिलेको गठबन्धनले नै निरन्तरता पाउँछ,’ उनले भने ।

माओवादी केन्द्रका सुदूरपश्चिम प्रदेश अध्यक्ष हरि चौधरीले पनि यही गठबन्धनको सरकार बन्ने बताए । उनले भने, ‘सुदूरपश्चिममा यही वर्तमान गठबन्धनको सरकार बन्छ । मुख्यमन्त्रीको विषयमा सहमतिका आधारमा हुनेछ । दाबी हाम्रो पनि रहने कुरा भइहाल्यो,’ उनले भने ।

कांग्रेसबाट मुख्यमन्त्रीको रूपमा हेरिएका दुई जनाले भने प्रत्यक्षमा चुनाव हारेका छन् । वर्तमान संसदीय दलका नेता तथा आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री डा. रणबहादुर रावल र बहालवाला सामाजिक विकासमन्त्री गोविन्द बोहरा कांग्रेसबाट चुनाव लडेका थिए । तर, चुनाव हारेका कारण उनीहरू 'रिङ आउट' भएका छन् ।

कांग्रेसका थापाले भने, ‘मुख्यमन्त्री कसलाई बनाउने भन्नेबारे शीर्ष नेताले गरेको निर्णय मान्छौँ । गठबन्धनका जुन दलको भागमा परे पनि हामीहरू त्यसलाई पालना गरेर जान्छौँ । यसका लागि पहिला समानुपातिकबाट कति सांसद कसको आउने तय हुन्छ । अर्को शीर्ष नेतृत्वले निर्णय गर्छ । अहिले यो नै भनेर भन्ने अवस्था छैन ।’

सुदूरपश्चिममा पहिलो विकल्प माओवादी, कांग्रेस र नेकपा एस मिलेर सरकार बनाउने देखिन्छ । एमालेले अहिलेसम्म प्रत्यक्षमा ३ सिट र नागरिक उन्मुक्तिले ५ सिट जितेको छ । बाजुरामा दुवै क्षेत्र जिते पनि एमालेको ५ सिट हुनेछ । दोस्रो विकल्पमा कांग्रेस, एमाले र नागारिक उन्मुक्ति पार्टी मिलेर सरकार बन्न सक्छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर १०, २०७९ १५:५१