डडेल्धुरामा बाँदर आतंक : न खान दिन्छ न सुत्न

A+ A A-

डडेल्धुरामा बाँदरको आतंकले किसान हैरान भएका छन् । खेतबारीको अन्नबाली बाँदरले खाइदिने र नाश गर्न थालेपछि किसान आजित भएका हुन् ।

बाँदर आतंक कुनै एउटा वा दुई वटा स्थानीय तहमा मात्रै छैन । जिल्लाका सात वटै स्थानीय तहमा बाँदरले दुःख दिएको जिल्लाका अधिकारीले बताएका छन् ।

खेतमा लगाएको मकै, दाल तथा बारीको तरकारी बाँदरले नष्ट गरेपछि कतिपय स्थानीय तहका किसानले अन्नबाली नै लगाउन छाडेका छन् ।

यसरी बाँदरले सताएका यो वर्ष मात्रै होइन । ६/७ वर्षयता आफूहरुले बाँदर आतंक झेल्दै आएको अमरगढी नगरपालिका–८ की स्थानीय लक्ष्मी गैरालले बताइन् ।

‘खाना पकाएर अन्य कामका लागि बाहिर गएको बेला बाँदरले घरभित्र पसेर खाना खाइदिन्छ,’ उनले भनिन्, ‘अन्नबाली त्यसैगरी नष्ट गरिदिन्छ । हिजोआज त बाँदर धपाउँदै दिन बित्छ । घरको काम सबै छुट्छ, के खाने, के लगाउने भन्ने पीर हुन्छ ।’

विगतमा बाँदर धपाएर बालीको संरक्षण गर्न सके पनि अहिले बाँदरको संख्या बढेको र बाँदरले उल्टै आक्रमण गर्न थालेको अमरगढी–८ कै विष्णा गैरालले बताइन् ।

‘लगाएको अन्नबाली बाँदरले नष्ट गर्न थालेपछि किसानहरु खेतबारी बाझै छोडेर विदेश जानुपर्ने दिन आएको छ,’ उनले भनिन्, ‘धपाउन गयो भने बाँदरले उल्टै पिटेर पठाउँछन् ।’

बाँदरलाई मार्न वा क्षति पुर्‍याउन पाइँदैन । वन्यजन्तु संरक्षण ऐनले बाँदरलाई मार्न नपाइने जनावरका रुपमा सूचीकृत गरेको छ त्यसैले बाँदरले पुर्‍याएको क्षति राज्यले पूर्ति गरिदिनुपर्ने डडेल्धुराका किसानको माग छ ।

गाउँमा मान्छेभन्दा बाँदर धेरै आउने गरेको अमरगढी–११ फिन्नेकोटका स्थानीय लोकबहादुर बोहराले बताए । उनले भने, ‘सम्बन्धित निकायसँग क्षतिपूर्तिको माग गर्दा समेत दिएनन् ।’

उनले बाँदर धपाउन स्थानीय प्रशासनले सहयोग गर्नुपर्ने माग गरे । बाँदर आंतक कम गर्न स्थानीय सरकारले केही पहल नगरेको भागेश्वर गाउँपालिका–१ का रमेशबहादुर ठकुराठीको आरोप छ ।

जिल्लाका विभिन्न गाउँमा बाँदरले बाली खाइदिएपछि जिल्ला कृषि विकास कार्यालयमा गुनासो बढेको छ । कृषकले बाँदरको व्यवस्थापन एवम् क्षतिपूर्तिको माग गर्दै आए पनि त्यस सम्बन्धमा स्पष्ट नीति तयार नहुँदा उनीहरुले राहत तथा क्षतिपूर्ति पाउन सकेका छैनन् ।

अमरगढी नगरपालिका वडा नम्बर–८ का अध्यक्ष नरबहादुर साँकीले सबै एक भएर बाँदरका कारण उब्जिएका समस्या हल गर्न लाग्ने बताए ।

जिल्लाको अमरगढी नगरपालिका, भागेश्वर गाउँपालिका, अजयमेरु, गन्यापधुरा र नवदुर्गा गाउँपालिकाका विभिन्न वडामा बाँदर आतंकले मुख्य खाद्यबालीका रूपमा रहेको मकै बचाउन हम्मेहम्मे परेको छ ।

उता जंगली जनावरको आतंक न्यूनीकरणका लागि अजयमेरु गाउँपालिकाले गाउँपालिकाको वडा नम्बर २ मा तारजालीको व्यवस्था गरेको अजयमेरु गाउँपालिकाका प्रवक्ता तथा वडा नम्बर २ का वडा अध्यक्ष शिवराज भट्टले बताए । जंगली जनावरबाट अन्नबाली जोगाउन गाउँपालिका–६ वटै वडामा तारजालीको व्यवस्था गर्ने गाउँपालिकाले जनाएको छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, साउन २७, २०७६ ०२:३४