कांग्रेसको मत तान्न चक्रपाणिलाई चुनौती, गठबन्धनमा गडबडी हुने अधिकारीको आस

A+ A A-

'अघिल्लोपटक बलदेव (चक्रपाणि खनाल) लाई एमालेको मतले जिताएकाले त्यो मत एमालेको हो । हाम्रो मतले हिजो जितेका हुन्, हाम्रो मत हामीसँग आउँछ,’ एमाले कपिलवस्तु जिल्ला अध्यक्ष डम्बर शर्माले भने । शिलापत्रसँग कपिलवस्तु निर्वाचन क्षेत्र नम्बर १ र समग्र जिल्लाभरमा एमालेले जित्ने आधार पेस गर्दै उनले भने, ‘अघिल्लोपटक बलदेवलाई वाम गठबन्धनबाट जिताउन आफैँले चुनावी नेतृत्व गरेको थिएँ । गठबन्धनभित्र बोन्डिङ राम्रोसँग हुन सकेको छैन । गठबन्धन भए पनि उनीहरूमा एकले अर्कालाई स्वीकार्ने जनमत छैन । त्यसैले हामी जित्छौँ ।’

उनले एमालेले जित्ने आधार पेस गरिरहँदा जिल्लाभर नवप्रवेशीलाई टिकट दिएर अन्तर्घातको बाटोमा एमाले देखिएको छ । प्रतिनिधिसभाका ३ क्षेत्रमध्ये दुईवटामा र प्रदेशसभाका ६ मध्ये ४ क्षेत्रमा नवप्रवेशीले टिकट पाएका छन् ।

एमालेले क्षेत्र नं १ मा पुराना नेता बलराम अधिकारीलाई उम्मेदवार बनाएको छ । दुई कार्यकाल एमाले जिल्लाको नेतृत्व गरेका उनी हाल केन्द्रीय सदस्य तथा जिल्ला इञ्चार्ज हुन् । २०७० मा संविधानसभा सदस्य रहेका उनी शिक्षण पेसा छाडेर पूर्णकालीन राजनीतिमा आएका हुन् । शिक्षक हुँदा उनले पढाएका विद्यार्थीको मतदाताकहाँ पहुँच छ । स्थानीयसँग घुलमिल भएकाले व्यक्तिगत मतसमेत छ ।

१ को प्रदेशसभा (१) मा विष्णु पन्थीलाई उम्मेदवार बनाएको छ । संघको टिकटमा बलियो दाबेदारी रहेका पन्थी लामो समय पार्टीमा माधव नेपाल समूहमा रहेका नेता हुन् । पार्टी विभाजनको बेला भने उनले नेपाललाई साथ दिएका थिएनन् । केन्द्रका १० भाइसँगै उनी एमालेमा रहे । एमालेले पार्टीको कमजोरी सन्तुलन गर्न र विकल्प नभएको खण्डमा पुराना नेता र तत्कालीन माधव नेपाल खेमाका नेताहरूलाई टिकट दिएको छ । टिकट वितरणमा पार्टीमा नवप्रवेशीकै वर्चस्व देखिएपछि पुराना नेताहरूमा असन्तुष्टि छ ।

पाँच दलसँग भिड्नुपर्ने अवस्था र चुनावको समय भएकाले उनीहरू अहिले बोल्दैनन् । प्रदेशसभा (२) का उम्मेदवार मुधुसुदनशरण चौधरी मनोनयनको दुई साताअघि लोसपाका ६ केन्द्रीय सदस्य, जिल्ला नेतृत्व लिएर एमाले आइपुगे । एमालेको सांगठनिक मत भएको ठाउँमा लोसपाको मत लिएर आएपछि उनलाई एमालेले टिकटमा पत्याएको हो ।

‘१ को २ मा नवप्रवेशी ल्याए पनि अघिल्लो चुनावमा दोस्रो भएका थिए । व्यापक रूपमा एमालेप्रति जनआकर्षण बढेको र धेरैपार्टीबाट प्रवेश गरेकाले जित्ने आधार बनेको छ,’ एमाले जिल्ला अध्यक्ष शर्माले भने ।

‘बलदेव प्रचण्डका दाहिने हात हुन् । जितेपछि मन्त्री पक्का बन्छन्,’ गोरुसिंगेबाट काम सकाएर घर फर्किएको बताउने एक युवा वनगाई चोकमा गफ गर्दै थिए । माओवादी केन्द्र लुम्बिनी प्रदेशको अध्यक्षमा सुदर्शन बराल चयन भए । खनाल लुम्बिनी प्रदेशमा बलिया नेता मानिन्छन् । प्रचण्डनिकट नेता भएकै कारणले लुम्बिनी प्रदेश अध्यक्षमा बरालको नाम बलदेवले तोकिदिएका हुन् भन्ने चर्चा माओवादीभित्र छ ।

७४ वर्षका पञ्चायतकालीन सुब्बा हरिलाल पाण्डे कांग्रेसका शुभेच्छुक रहेछन् । मतदानमा उत्साह नभएको बताउने उनीसँग अर्का वृद्धले भन्दै थिए, ‘बलदेव भोलि मन्त्री हुन्छन् । यताका (एमाले उम्मेदवार अधिकारी) मान्छे त पुराना हुन् । मन्त्री त नबन्लान् कि क्या हो ...।’

स्थानीय तह चुनावको तथ्यांकले कांग्रेस पहिलो भएको देखाउँछ । वडाध्यक्षहरूले पाएको मतमा कांग्रेसको २८ अजार २७१, एमालेको २६ हजार ८२३, जसपाको १३ हजार ५१०, माओवादीको ९ हजार ३३८, एकीकृत समाजवादीको ३ हजार ७२२, लोसपा ३ हजार ४२४ र राप्रपाको २ हजार ४८० मत छ । वडाध्यक्षको मतका आधारमा सत्ता गठबन्धनलाई सहज र एमालेलाई कठिन देखिन्छ ।

२०७४ सालमा वाम गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेका माओवादीका खनालले कांग्रेसका प्रभावशाली नेता दीपकुमार उपाध्यायलाई पराजित गरेका थिए । खनालले २९ हजार ७९९ मत ल्याउँदा उपाध्यायले २८ हजार ८५३ मत ल्याएका थिए । तर, गठबन्धनमा मत क्रस हुने सम्भावना रहन्छ । २८ हजार मत देखिएको कांग्रेसले चौथो भएको माओवादीको करिब १० हजार मतमा खन्याउँछ कि खन्याउँदैन भन्ने छ ।

‘सबै दलले मत तान्नका लागि काम गर्ने भइहाले । तर, कांग्रेसका मतदाताले के गर्छन् भन्ने छ,’ रेडियो बाँणगंगाका स्टेसन म्यानेजर गणेश पोखरलले शिलापत्रसँग भने, ‘कांग्रेसको मत निर्णायक देखिन्छ । त्यो कता जान्छ, उतै भारी हुन्छ ।’

दीपकुमार खेमाका नेताहरूले खनाललाई असहयोग गर्ने बुझाइ एमाले कार्यकर्तामा देखियो । ‘बरु उपाध्यायलाई टिकट दिएको भए गठबन्धनले जित्थ्यो । अहिले उनैले बलदेवलाई असहयोग गर्छन्,' एक एमाले कार्यकर्ताले शिलापत्रसँग भने ।

चुनावी आकलन गर्ने स्थानीयहरूले यस्तै बताइरहेका थिए । गठबन्धन भए पनि कस्तो हुन्छ । स्थानीयको भनाइ र एमाले जिल्ला अध्यक्ष शर्माको गठबन्धनमा मत शतप्रतिशत झर्दैन भन्ने भनाइ एकै थियो । कांग्रेसको मत कता जान्छ, त्यसमा उम्मेदवारका जित निर्धारण गर्ने फिल्डको रिपोर्ट देखिन्छ नि भन्ने शिलापत्रको जिज्ञासामा गठबन्धनबाट माओवादीका उम्मेदवार खनालले भने, ‘कपिलवस्तुमा कांग्रेसबाट अत्यधिक सहयोग भएको अवस्था र अन्य दलबाट पनि सहयोग प्राप्त भएकाले जित सहज छ ।’

उनमा एमालेलगायतका दलहरूको मत आफूलाई आउने विश्वास देखियो । कांग्रेसका शुभेच्छुकको मत कता जान्छ भनेर अनुमान गर्न सकिँदैन । तर, कपिलवस्तुमा त्यस्तो नरहेको उनले बताए ।

गठबन्धनमा राम्रो बोन्डिङ नहुने एमाले बुझाइ छ । कांग्रेस कार्यकर्तासमेत कांग्रेसको मत निर्णायक रहेकाले कता जान्छ भन्नेमा शंका गर्छन् । ‘गठबन्धनको मर्म र भावनाअनुसार वैज्ञानिक निर्णयअनुसार हामीले गठबन्धन गरेको हौँ । मत कसको कति भन्ने होइन, गठबन्धनका उम्मेदवार विजयी गराउने हो,' उम्मेदवार खनालले शिलापत्रसँग भने ।

स्थानीय तहमा चौथो भएको दलले जित्ने आधार के ? करिब १० हजार मतमा कांग्रेसको २८ हजार मत कसरी खनिन्छ ? भन्ने प्रश्नमा खनालले भने, ‘उपाध्यक्षले पाएको मत ११ हजारभन्दा माथि छ । रोल्पा रुकुममा कांग्रेसबाट उम्मेदवार हुनुहुन्छ, बर्दियामा हुनुहुन्छ, हामीले हिसाब गरेका छैनौँ,’ उनले भने ।

गठबन्धनबाट कांग्रेस उम्मेदवार डोलकराम घिमिरे प्रदेश (१) का उम्मेदवार छन् । खनालसँगै घरदैलोमा हिँडेका उनले आफू जित्नेमा ढुक्क रहेको बताउँछन् । ‘म जित्नेमा ढुक्क छु । ४० वर्षदेखि समाजसेवामा छु । दल यो पक्ष ऊ पक्ष नभनी म जनताको सेवामा लागेको छु,’ उनले शिलापत्रसँग भने । यद्यपि क्षेत्रमा चलायमान मत पनि रहेछन् । आर्थिक प्रलोभनमा पर्ने मतमा भने आफूले नसक्ने उनले बताए ।

‘आर्थिक प्रलोभनमा पारेनन् भनेदेखि मलाई हराउन कसैले सक्दैन । खर्च गर्न सक्ने अवस्था मेरो छैन । आयोगले तोकेको १९ लाखको सिलिङ पूरा गर्ने हैसियतसमेत मसँग छैन,’ घिमिरेले भने ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, कात्तिक २८, २०७९ १८:०७