कार्यकर्ता प्रधानमन्त्री बन्दिनुस् भन्छन्, प्रकाशमान उत्तरै दिँदैनन्

A+ A A-

टिकट पाएको दिनदेखि उम्मेदवार घरदैलो नभनेर कार्यकर्ता भेट्ने नाममा चुनावी माहौल आफ्नो पक्षमा पार्न लागिपरेका छन् । पाँच वर्षमा गर्ने कामको फेहरिस्त र वाचा लिएर उम्मेदवार मतदातामा पुगेका छन् । मतदाता पनि आफ्नो गुनासो र गर्नुपर्ने कामको प्राथमिकताका सूची पेस गर्दैछन् ।

काठमाडौ क्षेत्र नं १ मा नेपाली कांग्रेसका उम्मेदवार प्रकाशमान सिंह कार्यकर्ता भेट गर्दै मतदाताका गुनासो सुन्ने प्रयासमा छन् । बिहानदेखि रातिसम्म कार्यकर्तामाझ पुग्ने मतदाताको गुनासो सुन्ने काम गर्न भ्याइ नभ्याइ छ । बुधबार ७ बजे सिंह मैतिदेवीस्थित वीरभद्र आचार्य निवासमा पुगे । आचार्य पूर्वप्रधानमन्त्री टंक आचार्यका छोरा हुन् ।

सिंह बिहानै आचार्य निवास पुग्दा कांग्रेसका अगुवा कार्यकर्ताको जमघट भइसकेको थियो । त्यहाँ सिंहलाई कार्यकर्ताले खानेपानीको लाइन बिग्रेकोदेखि राजनीतिमा कालेकाले मिलेर खाऊँ भाले प्रवृत्ति भएको देखि राजनीतिक दल र नेतृत्वमा राजनीतिक चरित्र नभएकोसम्मका आरोपको सामना गरे । कार्यकर्ता र मतदाताको प्रश्नमा उत्तर दिँदै आफ्नो पक्षमा पल्ला भारी बनाउन सिंह लागिरहेका थिए ।

मतदाताको घरदैलो कार्यक्रममा सिंहलाई भावी प्रधानमन्त्रीको रूपमा सम्बोधन हुन्थ्यो । तर, उनले यो विषयलाई नोटिस गरेनन् । बेवास्ता गरेझैँ गरेर संविधान जोगाउन गठबन्धन भएको र संविधान कार्यान्वयन गर्न, तीन तहका सरकारबीच समन्वय गर्न आवश्यक कानुन तर्जुमा गर्न आफू विधायक भएर जानुपर्ने बताए । मैतीदेवीको आचार्य निवासमा उनले क्षेत्र नं. १ को समस्या समाधान गराउन, फोहोर व्यवस्थापन, धोवीखोला कोरिडोरमा भएका कामहरू ब्रिफिङ गर्दै थिए ।

मतदाताले प्रश्न राखे, ‘धोवीखोला मात्र होइन, कुनै खोलाको केही हुन्न । पाइलट प्रोजेक्ट चाहियो, कृषि प्रोजेक्ट चाहियो । कृषकमुखी र उत्पादनमुखी योजना चाहियो ।’

मतदाताले आन्ध्र प्रदेशको माछा नेपालमा आयात गर्दा ९० रुपैयाँ प्रतिकेजीसम्म पर्ने र नेपालका माछाको उत्पादन लागत नै २९० सम्म पुग्ने बताए । पहाडमा जडीबुटी खेर गइरहेको, बजार भए पनि उत्पादन गर्न नसकिएको, कृषिमन्त्री कोही पनि हुन नचाहेको गुनासो गरे ।

एक जना कार्यकर्ताले सिंहलाई तीनपटक सांसद जिते पनि काम गर्न नसकेको र राजनीतिमा सिन्डिकेट लगाएको आरोप लगाए । ‘तीन–तीनचोटि जिते पनि रोजगारमा वास्ता नगर्ने, नेता मिलेपछि सिन्डिकेट लगाउने । म पनि डेमोक्रेटिक हो । ३०औँ वर्ष लगाएर पानी आयो । राज्यको करोडौँ खर्च भएको छ, खबरदारी गर्नुभएको छैन,’ ती कार्यकर्ताले प्रश्न गरे ।

काठमाडौं क्षेत्र नं १ मा खानेपानीको अभाव रहेको र बर्खाको समयमा पानी संकलन गरेर बाह्रै महिना बाँड्न सकिने उनले बताए । भेटघाट कार्यक्रममा काठमाडौं महानगरका प्रमुख बालेन्द्र साहलाई ठूला राजनीतिक दलहरूले असहयोग गरेको विषय पनि उठ्यो ।

‘बालेनको कामलाई सपोर्ट गर्न सकिन्छ । उसलाई काम नै गर्न दिइएको छैन । ढल, बत्तीको काम नगरले गर्छ । मेरो छोरा बस्न चाहँदैन, मैले बल्लबल्ल रोकेको छु । बागमती खोलाको पानी खाको मान्छे हुँ । तपाईंहरू मिल्नुभयो भने फेरि असला माछा पाल्न सकिन्छ,’ ती कार्यकर्ताको गुनासो थियो ।

उनले फोहोर व्यवस्थापनमा अन्तर्राष्ट्रिय उदाहरण पनि दिए । जवाफमा सिंहले ती समस्याको समाधानका लागि काम भइरहेको बताए । सिंहले भने, ‘वाटर रिजर्भेसन प्रोजेक्टमा काम गरिरहेका छौँ । गोकर्णेश्वर नगरपालिकाले गर्न सक्छ भने अरुले पनि गर्न सक्छन् । योजना बनाएर काम गर्नुपर्छ ।’

सिंहले काठमाडौंको फोहोर काठमाडौंमै व्यवस्थापन गर्नुपर्ने बताए । ‘काठमाडौंको फोहोर बाहिर लागेर हुन्न । नुवाकोटमा लगेर फालिरहेका छौँ । जसले गर्दा अनेकौँ समस्या आइरहेका छन्,’ सिंहले भने, ‘जिरो वेस्ट कन्सेप्टमा काम गर्नुपर्छ ।’ फोहोर व्यवस्थापनमा राजनीति भएको समेत बताए । विद्यालय, गुम्बाहरूमा अपनाइएको व्यवस्थापन प्रणाली लागू गर्न अन्तिम अवस्थामा नसकेको बताए ।

‘स्कुल, गुम्बामा गएर हेरेर व्यवस्थापनको काम गर्न अगुवालाई लगेर देखाएँ, उहाँहरू कन्भिस पनि हुनुभयो । तर, यो गर्‍यो भने प्रकाशमानको भोट बढ्छ भनेर गर्नै दिइएन । यस्तो छ यहाँ,’ सिंहले भने । कार्यकर्ताले उनलाई देशको हालत यस्तो भयो भनेर काम गर्न अप्ठेरो भयो भन्दा वडा तहबाट काम गर्न उनले आग्रह गरे ।

अर्का कार्यकर्ताले सिंहलाई प्रश्न गरे, ‘भोट माओवादीलाई हाल्ने कि कांग्रेसलाई हाल्ने ? माओवादीको टाउकोको मूल्य तोक्नुभयो । कुन राजनीतिक सिद्धान्तको आधारमा भोट हाल्ने ?,’ जवाफमा सिंहले शान्ति प्रक्रिया बिर्सन नहुने बताए । ‘शान्ति प्रक्रिया बिर्सन हुन्न । द्वन्द्वको बेलामा जिउज्यान प्यारो थियो,’ उनले भने, ‘जंगलबाट सशस्त्र युद्ध गरिरहेका समूहलाई मूलधारमा ल्याएर अवस्था फेरिएको छ । अब विकासको मार्गमा लाग्नुपर्छ । अब संविधान लागू गर्न, संविधान जोगाउन गठबन्धन हो ।’

अर्का कार्यकर्ताले प्रश्न गरे, ‘राजनीतिमा कालेकाले मिलेर खाऊँ भाले भन्ने भयो । जता पनि भद्रगोल भयो । राजनीतिमा चरित्र किन भएन ?'

जवाफमा सिंहले भने, ‘चरित्र बनाउन के के गर्नुपर्छ, भन्नुस् न । कमजोरी भएका क्षेत्रमा कानुन बनाएर नियमन गर्नतिर लाग्नुपर्छ । पार्टीका एक दुई जना 'करप्ट' भए भन्दैमा सबैलाई करप्ट भयो नभन्नुस् न ।’

नेताहरू भ्रष्टाचारमा लिप्त भएको आरोप पनि कार्यकर्ताले लगाएका थिए । अर्का कार्यकर्ताले प्रश्न गरे, 'कांग्रेस एक्लै लडे बहुमत आउँथ्यो ।'

जवाफमा सिंहले भने, ‘युवाहरू पढाइ र रोजगारीका कारण बाहिर छन् । वडा क्लिनिकलाई जोड दिनुपर्छ । सामुदायिक स्कुलको पूर्वाधारमा जोड दियौँ । निजीको गुणस्तर राम्रो छ । अब सुधार गर्नुपर्छ । सीपयुक्त शिक्षा दिनुपर्छ । बेरोजगार जनशक्तिलाई रोजगार बनाउन सीओ चाहिन्छ । तीन तहको सरकारको समन्वयमा टेक्निकल स्कुल खोलेर जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ ।’

मतदाताले ऋण गरेर कर्मचारीलाई तलब खुवाउनुपर्ने ७ प्रदेश किन चाहियो भन्ने प्रश्न पनि गरे । सिंहले संघलाई आवश्यक कानुन बन्न बाँकी रहेको र प्रयोगमा अव्यावहारिक भएमा संविधान संशोधन गर्न सकिने बताए । मैतिदेवीबाट बिजुलीबजार जाँदा धोवीखोला कोरिडोरमा फोहोर संकलन अखडा बनाइएकोदेखि मैतिदेवी क्षेत्रमा पानीको लाइनको समस्यासम्मका कुरा उनीहरूले राखे । सबै प्रश्नको उत्तर दिएपछि सिंहलाई अर्को भेलामा जान हतार थियो । ‘हिजो १३ ठाउँमा कार्यक्रम थियो । आज पनि त्यस्तै छ,’ सिंहले भने ।

त्यसपछि सिंह घट्टेकुलो हान्निए । स्थानीय मतदाता कार्यकर्ता सिंहको प्रतीक्षामा थिए । समय कतिभन्दा सिंहको सचिवालयले १० मिनेट रहेको बतायो । ‘१० मिनेट ? त्यसो भए हिँड्दा भैगो नि !’ त्यसपछि कार्यकर्ताले भने, ‘यस्तै ५०० भन्दा बढी भेला गरिसक्यौँ, अरु पनि गर्दैछौँ । रेकर्ड नै हुन्छ कि क्या हो । घट्टेकुलोमा कार्यकर्ताले एकपटक प्रधानमन्त्री हुन आग्रह गरे । त्यहाँ २०७४ सालको निकट्तम प्रतिस्पर्धी रवीन्द्र मिश्रको आलोचना पनि भयो । कार्यकर्ताले भने, ‘तपाईंमाथि क्षेत्र नं १ को १५ वर्षको लगानी छ । एकपटक कार्यकारी प्रमुख भैदिनुस् । १५ वर्षको लगानी खेर जाने भयो ।’

८ बजे घट्टेकुलो पुगेका सिंह पौने ९ बजे मैतिदेवी नै आइपुगे । त्यहाँ पनि पार्टीको महामन्त्री भइसकेको र उपप्रधानमन्त्री भइसकेकाले एकपटक प्रधानमन्त्री बन्न सिंहलाई आग्रह गरियो । चौथोपटक सिंहलाई नै भोट किन दिने भन्ने प्रश्नमा उत्तर दिए, ‘२०६४ र २०७० गरी दुई वर्ष त संविधान बनाउँदैमा गयो । २०७४ मा मलाई जिताउनुभयो । देशभरबाट कांग्रेसले म्यान्डेट पाएन । संविधान जोगाउन गठबन्धनको आवश्यकता भयो । कांग्रेसले म्यान्डेट पायो भने संविधान कार्यान्वयन गर्छौं । कानुन बनाएर कार्यान्वयन गर्छौं ।’

त्यहाँ पनि उनले सामुदायिक विद्यालयको पूर्वाधार विकास गरिएको र गुणस्तरमा जोड दिने बताए । ‘निजी स्कुलबराबरको गुणस्तर सामुदायिक स्कुलको बनाउँछौँ । ९–१२ सम्म सीप शिक्षा दिने, १२ सक्दा सीप आउँछ । वडा क्लिनिक बनाउँछौँ । होम सर्भिस वडाबाट दिन्छौ,’ उनले भने । ट्रेनिङ इन्स्टिच्युट खोल्ने र सीप सिकाइ रोजगारी दिने र शैक्षिक बेरोजगार हटाउने बताए ।

साँढे ९ बजे सिंह शंखमुल पुगे । त्यहाँ पानी, फोहोर, सडक बत्ती र सुरक्षाका लागि सार्वजनिक स्थानमा सीसीटीभी राख्नुपर्ने बताए । सो काम वडालाई भनेको र वडाबाट काम नभए पहल गर्ने सिंहले बताए । बालबालिकाका लागि उद्यान र वृद्धवृद्धाका लागि पार्क र खेलमैदान नभएको गुनासो मतदाताले गरे ।

सिंहले अनधिकृत रूपमा जग्गा कब्जा भइरहेको र त्यसको समाधान गरेर पार्कका लागि पहल गर्ने बताए । त्यहाँ पनि कार्यकर्ताले सिंहलाई प्रधानमन्त्री बन्न आग्रह गरे । तर, उनले प्रधानमन्त्री बन्नेबारेमा केही बोलेनन् । प्रधानमन्त्रीका बारेमा अघिल्ला कार्यक्रममा बताइसकेकाले अहिले नबोलेको उनले बताए ।

‘प्रधानमन्त्रीका बारेमा अघिल्ला कार्यक्रममा भनिसकेको छु । त्यसैले यहाँ भन्न आवश्यक छैन,’ उनले शिलापत्रसँग भने, ‘पहिला सांसद हुनुपर्‍यो । संसदीय प्रक्रियामा जानुपर्‍यो । अघिल्लोपटक पनि संसदीय दलमा प्रतिस्पर्धा गरेको छु । पहिलो प्रक्रियामा जानुपर्छ ।’

त्यसपछिका वडा नं १० को छक्कुबक्कु पार्क र ३१ नं वडाको भीमसेनगोलामा भएको कार्यक्रममा पनि उस्तै समस्या र उस्तै उत्तर सुनियो ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, कात्तिक १६, २०७९ १८:४५