हेर्नुस्, हालसालै मनाङको तिलिचो ताल पुगेर खिचिएका तस्वीरहरू

A+ A A-

मनाङ हिमालपारिको जिल्लाको रूपमा परिचित छ । हिउँले घेरिएको मनाङको तिलिचो ताल पर्यटन गन्तव्य पनि हाे । यो ताल पुगेका आन्तरिक र बाह्य पर्यटकहरू यसलाई स्वर्गजस्तै भन्छन् ।

तिलिचो तालमा १२ महिना नै जाडो हुनेजस्ता थुप्रै अचम्मित पार्ने विशेषताहरू देख्न र हेर्न पाइन्छ । त्यही भएर मनाङको तिलिचो तालमा विगत केही वर्षयता आन्तरिक र बाह्य पर्यटकको भिड नै लाग्न थालेको छ ।

मनाङ जिल्लाको मुख्य पहिचान हो– तिलिचो ताल । तिलिचो विश्वकै अग्लो स्थानमा रहेको ताल हो । तिलिचो ताल मात्र नभई मनाङमा अन्य थुप्रै तालहरू छन् । तर, यही तालको चर्चा घुम्न जानेहरूमा धेरै छ ।

तिलिचो ताल ज्यादै अचम्मको ठाउँमा छ । जहाँ हरेक प्रकृतिका कुराहरूले चकित तथा आश्चर्यजनक पार्ने यहाँ घुम्न पुगेका पर्यटकहरू बताउँछन् ।

मनाङमा हिमताल, गंगापूर्ण ताल, द्रोण ताललगायत अन्य तालहरू पनि छन् । तर, उचित प्रचारप्रसार हुन नसक्दा यी तालहरूको नाम मात्रमा सीमित भएको मनाङवासीहरू बताउँछन् ।

तिलिचो ताल उत्तर र दक्षिण दिशामा फैलिएको यो तालको दृश्य अचम्मको अलौकिक प्रकृतिका दृश्यले भरिएको छ । तिलिचो तालको वरिपरि नियाल्दा यहाँ आकाश–धर्ती गर्जेको जस्तो ठूलो आवाज बेला–बेलामा आउँदा पर्यटकहरू तर्सिने गरेका छन् । बेला–बेलामा यस तालमा पानीको छाल तितरबितर भएर किनारामा भूमरी परेको देखिन्छ ।

वास्तवमा मनाङ आउने बाह्य तथा आन्तरिक पर्यटकहरू तिलिचो ताल नजाने कमै होलान् । मर्स्याङ्दी नदीको उद्गमस्थल विश्वकै उच्च स्थलमा रहेको तिलिचो ताल समुद्री सतहबाट ४,९१९ मिटरको उचाइमा छ ।

तिलिचो ताल १ किमि चौडाइ, ४ किमि लम्बाइ, २०० मिटर गहिराइ र ३.८४ वर्गमिटरमा फैलिएको छ । मनाङ जिल्लामा अवस्थित तिलिचो तालको पौराणिक नाम कमकभुशुण्डी ताल हो । त्यस्तै, तिलिचो ताललाई प्राचीन नाउँ काकह्रदसमेत भनिन्छ । तिलिचो ताल रहेको स्थानलाई तिली भनिने गरेको तिलिचो बेस क्याम्पका होटल सञ्चालक दीपराज गुरुङ बताउँछन् ।

मनाङी भाषामा ताललाई छौ भन्ने हुँदा तिलिचो ताल रहेको स्थानको नाम तिली र ताललाई छौ भनिने हुँदा तिलिचो तालको नाम तिलिछौ रहेकोमा तिलिछौ भन्दाभन्दै तिलिचो भएको उनले जानकारी दिए ।

यस स्थानमा पोशाक खोली तिलिचो तालको कुनामा पुगी भगवान् शिवको नाम अर्थात् 'हरहर महादेव' जपेर धूपदीप बालेर पुकारा गरी अर्घ्य दिएमा विजय शक्ति प्राप्त भएझैँ त्यो किनारामा आएको छाल नचलीकन रोकिने शक्ति देखिने तालमा स्नान गर्न जाने श्रद्धालु भक्तजनहरू बताउँछन् ।

दुई वर्षअघि संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले नयाँ एक सय पर्यटकीय गन्तव्यको सूचीमा परेका मनाङ जिल्लाका तीन गन्तव्यमध्ये तिलिचो ताल पनि एक हो । मन्त्रालयको सूचीमा परेपछि तिलिचो तालको आकर्षण अझै बढेको भन्दै मनाङवासीहरू हर्षित छन् ।

तिलिचो ताल संसारकै उच्च स्थानमा रहेको र पर्यटकहरूले रमाउँदै हिउँ खेल्ने तालमा पर्छ । यो विदेशी पर्यटकहरूको प्रमुख गन्तव्यस्थल पनि पछिल्लो समयमा हुन थालेको छ ।

अन्नपूर्ण पदमार्गमा पर्ने यो जिल्ला पैदलयात्री र तिलिचो तालको अवलोकन गर्न आउने पर्यटकहरूको रोजाइमा पर्ने गरेको छ । अन्नपूर्ण पदमार्गको आफ्नै ठाउँमा पहिचान छ भने तिलिचो तालको पनि छुट्टै पहिचान भएको मनाङवासीले बताउँदै आएका छन् ।

आकाश खुलेर वरिपरिका दृश्य अवलोकन गर्नका लागि उपयुक्त सिजन असोज र कात्तिक महिनादेखि मंसिर अन्त्यसम्म बढी उपयुक्त हुने र अर्को सिजन चैत, वैशाख र जेठमा तिलिचो ताल घुम्न जाँदा रमाइलो र उपयुक्त हुने स्थानीय बताउँछन् ।