राेचक बन्दै छविलाल–घनश्याम भिडन्त, कसले मार्ला बाजी ?

A+ A A-

४ मंसिरकाे प्रतिनिधिसभाकाे चुनावका लागि एमालेबाट रुपन्देही १ मा छविलाल विश्वकर्मा र घनश्याम भुसाल टिकटका दाबेदार थिए । एमालेले भुसाललाई रुपन्देही ३ बाट उम्मेदवार बनाउन चाहन्थ्याे । त्यसकारण उनी त्यहीबाट सिफारिस भए । तर, राप्रपासँगकाे तालमेलपछि भुसालकाे टिकट पाउने स‌म्भावना थिएन । उता भुसालकाे दाबी रहेकाे रुपन्देही १ मा भुसालकाे सट्टा विश्वकर्माले टिकट पाए ।

भुसालले टिकट नपाएपछि स्वतन्त्र उम्मेदवार हुने तयारीमा जुटे र त्यही बेला सत्ता गठबन्धनले समर्थन गर्ने निर्णय गर्‍याे । अर्थात एउटै पार्टीबाट प्रतिस्पर्धामा रहेका भुसाल र विश्वकर्मा पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रमले आमनेसामने भएका छन् । दुई फरक–फरक गठबन्धनबाट विश्वकर्मा र भुसाल आमनेसामने भएका हुन् । विश्वकर्माको राजनीतिक भूमि र भुसालको गृहनगर रहेकाले यो क्षेत्रलाई दुवै जनाले आफ्नो प्रतिष्ठाको विषय बनाएका छन् । पार्टी सचिव तथा लुम्बिनी प्रदेश इन्चार्ज विश्वकर्मा आफैँ टिकट दिने ठाउँमा थिए । उनले यसअघि जितेको क्षेत्र छाड्न पनि चाहेनन् । त्यसकारण भुसाल छुट्ने कुरा निश्चितजस्तै थियाे । भुसालले २०५६ सालदेखि आफ्नो गृहनगर रहेको क्षेत्रबाट जनप्रतिनिधि बन्न प्रयास गरेका थिए । जुन प्रयासलाई उनले छाड्न खोजेनन् ।

एमाले क्षेत्रीय तथा जिल्ला कमिटीले दुवैको नाम सिफारिस गरेर पठाएको थियो । तैपनि प्रदेश कमिटीले विश्वकर्माको एकल नाम केन्द्रमा पठाएपछि भुसाल बिच्किए । क्षेत्र नम्बर ३ बाट समेत नाम सिफारिस भएकाले सुरुमा भुसाल चुपचाप बसेका थिए । चुनावी तालमेलमा एमालेले क्षेत्र नम्बर ३ राप्रपालाई छोडेपछि आफूमाथि अन्याय भएको भन्दै पार्टीले टिकट टुंग्याएकै दिन उनले एमाले त्यागेको घोषणा गरे ।

पार्टी त्यागेको भोलिपल्ट भुसालले सत्ता गठबन्धनको समर्थनमा रुपन्देही १ बाट उम्मेदवार बन्ने घोषणा गरे । यससँगै उनको प्रतिस्पर्धीमा आफ्नै समकक्षी विश्वकर्मा हुन पुगेका छन् । राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रभावशाली रहेका र लामो समय एउटै दलमा रहेका दुई नेता दुई गठबन्धनबाट मैदानमा पुगेपछि प्रतिस्पर्धा रोचक हुने देखिएको छ ।

एउटै राजनीतिक पृष्ठभूमि बोकेर आएका दुई नेतामध्ये एमाले नेता विश्वकर्मालाई राप्रपा र जसपाको साथ छ । भुसाललाई सत्ता गठबन्धनमा रहेका चार दलसहित बाबुराम भट्टराईको नेसपा र लोसपाले समेत साथ दिने भएका छन् । नम्र र मिजासिलो बोली तथा व्यवहारले परिचित एमाले नेता विश्वकर्मा र मार्क्सवादी अध्येयताको परिचय बनाएका भुसालको भिडन्ततर्फ सबैको ध्यान तानिएको छ ।

२०७४ सालमा विश्वकर्माले नेपाली कांग्रेसका अब्दुल रज्जाकलाई पराजित गरेका थिए । माओवादी केन्द्रको सहयोगमा विश्वकर्मा ३४ हजार ७५२ मत ल्याएर निर्वाचित भएका थिए । रज्जाकले २६ हजार ८८५ मत पाएका थिए । २०७० सालको निर्वाचनमा भने अब्दुलले विश्वकर्मालाई नै हराएका थिए । अहिले उनै रज्जाकले भुसाललाई उम्मेदवार बनाएर आफू प्रदेशसभामा झरेका छन् ।

एमाले उम्मेदवार विश्वकर्माले पाँचवटा कारणले आफूलाई बलियाे ठानेका छन् । जस्ताे, एमालेकाे आफ्नाे सांगठनिक बलियाे जनाधार, राप्रपा र जसपाको मत, तत्कालीन माओवादी नेता दधिराम न्यौपाने एमालेबाटै प्रदेशसभा उम्मेदवार, हुनु, स्थानीय निर्वाचनमा एमालेले जितेको र निर्वाचनको मुखमा उम्मेदवारी नपाएर घनश्यामले पार्टी छोड्नुलाई जितका लागि बलियाे आधार उनले मान्छन् ।

तर, भुसाल पक्षले भने लामो समय उनले सो क्षेत्रमा काम गरेको, गृहनगर भएकाले धेरै पारिवारिक सम्बन्ध भएको, बौद्धिक नेता भएकाले तटस्थ मत तान्न सक्ने, छवटा दलले समर्थन गरेको र एमालेभित्र छविलालविरोधी ठूलो समूहले भुसाललाई साथ दिने आन्तरिक आश्वासनसमेत दिएकाले सहजै जित्ने जिकिर गरेको छ । सत्तारुढ प्रमुख दल कांग्रेसको बलियो क्षेत्र, माओवादी, एकीकृत समाजवादी, लोसपा, नेसपा र जनमोर्चाको साथले जित हासिल गर्न सकिने उनी निकटस्थहरूको दाबी छ ।

भुसालले रुपन्देही १ रोजे पनि उनका लागि यो क्षेत्र सहज भने छैन । सत्ता गठबन्धनमा रुपन्देही १ माओवादी केन्द्रको भागमा परेको थियो । माओवादी केन्द्रले आफ्नो उम्मेदवार नदिएर भुसाललाई समर्थन गरेपछि माओवादीभित्रै असन्तुष्टि बढेको छ । माओवादीबाट युवा नेता लेखनाथ न्यौपाने, मकसुद अली, शिव धवललगायत आकांक्षी थिए । पहिले ओनसरी घर्तीलाई उम्मेदवार बनाउन खोजिएको थियो ।

भुसालले ‘माओवादीको चुनाव चिह्नबाट लड्दिनँ’ भन्नु र पार्टी नेतृत्वले माओवादीमा उम्मेदवारै नभएजस्तो गरी घनश्यामलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरेपछि भुसालको पक्षमा भोट माग्ने जाँगर हराएको माओवादी नेता शिव धवल बताउँछन् ।

यस्तो छ स्थानीय तहको मतपरिणाम

स्थानीय तह चुनावमा वडाध्यक्षहरूले पाएको मतपरिणामले पनि भुसाललाई रुपन्देही १ मा जित्न कठिन छ । रुपन्देही क्षेत्र नं १ मा देवदह नगरपालिकासहित रोहिणी गाउँपालिका, तिलोत्तमा नगरपालिकाको वडा नम्बर ७, ८, ९, १०, ११, १२, १५, १६, १७ र ओमसतिया गाउँपालिकाको वडा नम्बर १, ३, ४, ५, र ६ रहेको छ ।

स्थानीय तहमा वडाध्यक्षले पाएको मत परिणामअनुसार यहाँ कांग्रेसले ३२ हजार ९९९ र एमालेले ३० हजार ३९४ पाएको छ । राप्रपाले १४ हजार ५५२, जसपाले ६ हजार ६९५, माओवादीले ४ हजार २०२, नेकपा एसले १ हजार २४३ र लोसपाले ३२५ मत पाएको छ ।

यस आधारमा एमाले, राप्रपा र जसपा गठबन्धनको मत ५१ हजार ६४१ हुन्छ । सत्ता गठबन्धनको मत ३८ हजार ७६९ मत हुन आउँछ । यस हिसाबले पनि घनश्याम १२ हजार बढी मतले पछाडि देखिन्छन् । तर, यसबीचमा एमाले देवदह नगर अध्यक्ष टीकाराम चापागाईं पार्टी परित्याग गरेर स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएकाले एमालेको केही मत उनले काट्नेछन् । त्यसो त सत्ता गठबन्धनको सबै मत पनि भुसाले पाउनेछन् भन्न सकिने अवस्था छैन ।

एमाले उम्मेदवार विश्वकर्मा एमाले, राप्रपा र जसपा गठबन्धनको जितमा कुनै शंका नभएको दाबी गर्छन् । भुसालले भने आफ्नो लागि रुपन्देही १ नै बढी सम्भावनाको क्षेत्र भएको र सत्ता गठबन्धनको समर्थन रहेकाले जित्ने बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, कात्तिक ३, २०७९ १२:०९