राप्रपा छिरेका रवीन्द्र मिश्रले पपुलर मत घटाउलान् कि बढाउलान् ?

A+ A A-

‘अबको आशा विवेकशील साझा’ भन्दै २०७४ सालको निर्वाचनमा तत्कालीन विवेकशील साझाका अध्यक्ष रवीन्द्र मिश्र काठमाडाैं १ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यको चुनावी मैदानमा थिए । अहिले पनि साेही निर्वाचन क्षेत्रबाट उनी चुनावी मैदानमा छन् । तर, उनीसँग अहिले 'आशा देखाउने विवेकशील साझा' छैन । उनी अहिले खाँटी राजावादी पार्टी राप्रपाकाे वरिष्ठ उपाध्यक्ष बनेर राजावादी भएका छन् ।

‘विचारभन्दा माथि देश’ एजेन्डा पुष्टि गर्न र आफ्ना कुराबारे अरुलाई कन्भिन्स गर्न उनले सार्वजनिक मञ्च र सामाजिक सञ्जालमा समय खर्चिन्छन् । राप्रपा प्रवेश गरेर फेरि राजतन्त्र फर्काउने आशा देखाउन मैदानमा छन् मिश्र । २०७४ वाम गठबन्धन हुँदा मिश्रको प्रतिष्पर्धी कांग्रेसका प्रकाशमान सिंह थिए । सिंह १० हजार ९३६ मत ल्याएर निर्वाचित हुँदा मिश्रले १० हजार २१७ मत ल्याएका थिए । वाम गठबन्धनका उम्मेदवार अनिल शर्मा निकै पछाडि परेका थिए

अनेरास्ववियु क्रान्तिकारीको चुनाव हारेपछि माओवादी नेता जनार्दन शर्माले आफ्नो भाइ अनिललाई राजनीतिमा स्थापित गराउन उम्मेदवार बनाएका थिए । एमालेको कमजोर क्षेत्र रहेकाले पनि याे क्षेत्रमा उसकाे त्यति चासाे थिएन । मोओवादीमा विद्यार्थी संगठनको चुनावमा शर्मा र पुन प्यानलको प्रतिक्रया देखिएको थियो । रुकुमबाट काठमाडौं आएर टुरिस्ट उम्मेदवार बनेको भन्दै स्थानीय एमाले र माओवादीले समेत शर्मालाई सहयोग गरेका थिएनन् ।

वाम गठबन्धन देशभर हाबी हुँदा याे क्षेत्रमा कमजाेर थियाे । त्यसमा मिश्रको क्रेज छँदै थियो । जसले गर्दा कांग्रेसका उम्मेदवार प्रकाशमानलाई २०७४ को चुनावमा मिश्रले कडा टक्कर दिएका थिए ।

त्यतिबेला स्थानीय चुनावमा साझा पार्टीबाट मेयर पदका उम्मेदवार किशोर थापा र विवेकशीलकी मेयर उम्मेदवार रञ्जु दर्शनाले राम्रो मत पाएका थिए । त्यही मतका आधारमा विवेकशील साझा पार्टीले जनताले आफूलाई लोकप्रिय मत दिएको र जनताले विकल्पको खोजीमा आफूलाई रुचाएको भन्दै प्रचार गरेको थियो । विवेकशील साझा एक भएपछि त्याे ब्राण्डको छापसमेत मिश्रलाई थियो । अथवा त्यतिबेला अनूकुल वातावरणमा थिए मिश्र । तर परिस्थिति बदलिएकाे छ । एमालेले किरण पाैडेललाई मैदानमा उतारेकाे छ भने लगातार तीनपटक यही निर्वाचन क्षेत्रबाट विजयी प्रकाशमान पनि मैदानमा छन् । अझ स्वतन्त्रकाे क्रेज मिश्रतर्फ छैन । पुकार बमले त्याे भावना आफूतर्फ तानेका छन् । यो क्षेत्रमा ४५ हजार १८ जना मतादाता छन् । २०७४ सालको भन्दा २ हजार ५ सय ८८ जना नयाँ मतदाता बढी छन् ।

सहज जित्ने मिश्रको बुझाइ

धेरै उम्मेदवार हुँदा भोट बाँड्न हुँदैन भन्ने भावना र आफू उतार चढावबाट गुज्रिदाको असर आफ्नो जनमतमा नपरेको विश्लेषण मिश्रको छ । २०७४ मा ८१९ मतले हारे पनि अब ८ हजार मतले जित्ने उद्घोष मिश्रले गरेका छन् । उनी पहिलेको भन्दा आशावादी रहेको बताउँछन् । ‘पहिलपटक निर्वाचनमा घरदैलो गर्दा आचारसंहिताले पनि रोक्ने थिएन । नाच्ने गाउने भयो । अर्कै माहोल हुन्थ्यो । योपटक आन्तरिक र सामूहिक बैठक गरिरहेको छु,' मिश्रले भने ।

मनोनयन अघिसम्म ढुकढुक भएको र प्रचारामा हिँड्दा जितक लागि ढुक्क भएको मिश्र बताउँछन् । ‘मनोनयनको दुई हप्ता अगाडिसम्म उतार–चढावबाट गुज्रिएँ । त्यसबाट मन ढुकढुक थियो । जब उम्मेदवारी घोषणा गरेर हरदिन जनातामाझमा गएको छु,’ मिश्रले शिलापत्रसँग भने, ‘मेरो कार्यक्रममा उपस्थित युवा समूह सबै क्षेत्रबाट स्नेह र श्रद्धा पाइरहेको छु । यसले जित्नेमा ढुक्क छु ।’

विवेकशील सझाको ब्रान्डबाट मिश्र अहिले राजावादी पार्टी राप्रपाको ब्रान्डमा छन् । आफ्नो मार्ग परिवर्तनपछिको शंका समेत मेटिएको उनलको भनाइ छ । ‘मैले मार्ग परिर्वन गरेपछि म मा के हुन्छ भन्ने आशंका थियो । त्यो आशंका युवादेखि जेष्ठ नागरिकसम्मले ठीक छ भनेर ढाडस दिइराखेका छन्,’ मिश्रले शिलापत्रसँग भने ।

मिश्रले कांग्रेसबाट उम्मेदवार बनेका प्रकाशमान सिंहलाई मुख्य प्रतिष्पर्धी मानेका छन् । अन्य उम्मेदवारसँग खास प्रतिष्पर्धा नहुने बुझाइ उनको छ । त्यसैले उनले सिंहको जनमत नाजुक भनेका छन् । ‘यो क्षेत्रमा प्रमुख प्रतिद्वन्द्वीको अवस्था एकदमै नाजुक रहेछ अहिले । नाजुक हुनुको स्थितिले त्यो भोट सरेर मेरोमा आउनेछ,’ उनले भने । ३२ जना उम्मेवारबीचमा भोट बाँडिने डर भए पनि अन्य उम्मेदवारले समेत कांग्रेसका सिंहलाई हराउनका लागि भोट बाँड्न नुहने बताएको मिश्र बताउँछन् ।

‘३२ जना उम्मेदवार हुनुहुन्छ । भोट बाँडिने चर्चा थियो । अहिले उहाँहरू नै प्रमुख प्रतिष्पर्धीलाई हराउने एक जना मात्र रवीन्द्र मिश्र हो भोट बाँड्न हुँदैन । त्यो मिश्रलाई जानुपर्छ नत्र भने विकृतिको पोको संसद पुग्छ भन्ने भावना प्रवल पाएको छु,’ मिश्रले भने ।

८ हजार मतले जित्ने भन्नुको आधार के ? ‘स्थानीय तहको चुनावको मत हेर्ने हो भने २०७४ मा त्यत्रो मत मैले कसरी ल्याएँ ? उम्मेदवारको पृष्ठभूमिले काम गर्छ । बहालबाला सांसद भएर उहाँ (सिंह) ले के काम गर्नुभयो ?,’ मिश्रले भने, ‘बीचमा मार्ग परिवर्तन गरेँ, किताब लेखेँ त्यसप्रति श्रद्धा जनाउने जनमतले काम गर्छ । अर्को पक्षको भोट काटिनु भनेको मेरो भोट बढ्नु हो । यस हिसाबले सजिलैसँग ८ हजारको मतले सजिलै भेटिन्छ ।’

सार्वजनिक कार्यक्रममा देखिएको जनहलर प्रतिष्पर्धीको अलोकप्रियतालाई क्यास गर्ने नीति मिश्रको देखिन्छ । क्षेत्र नं १ मा सुकुम्बासी समस्या पनि चुनावी मसला बन्छ । २०७४ मा मिश्रले हार्नुको कारणमध्ये एक सो समस्या पनि मानिन्छ । ‘लहरले पेलेरै लानुपर्छ त्यसले षड्यन्त्र गौण भएर जान्छ,’ उनले भने । भोट बाँडिन हुन्न भन्ने सन्देश क्षेत्रभर पुर्‍याउनु चुनौतीको रुपमा देख्छन् मिश्र । ‘इमानदार पृष्ठभूमि, मेरो क्षमता, शिक्षा दूरदर्शिता, १ नं क्षेत्रका लागि उठान गरेको मुद्दा र देशको हित तत्कालीन आर्थिक रुपमान्तरणका मुद्दा नै मेरो बल हो,’ मिश्रले भने ।

बलियो इतिहास भएका सिंह

सो क्षत्रेमा कांग्रेसका सिंह २०६४ देखि निरन्तर विजयी हुँदै आएका छन् । २०६४ सालमा सिंह १४ हजार ३१८ मत ल्याएका विजयी भएका थिए । २०७० मा १५ हजार १३८ मत ल्याएर विजयी भए । २०७४ मा पनि विजयी भएका सिंह ०७९ मा इतिहास दोहोर्‍याउन मैदानमा छन् । क्षेत्र परिवर्तन गरेपछि सिंहले निरन्तर जित्दै आएका छन् । त्यसअघि सिंह काडमाठौ ३ र ४ बाट पनि चुनाव लडेका थिए ।

एमालेका युवा उम्मेदवार

यसअघि एमालेकाे प्राथमिकतामा नपरेकाे याे क्षेत्रमा उसले याेपटक युवासंघका अध्यक्ष किरण पौडेललाई उठाएकाे छ । डेब्यूमा जित नकााल्नका लागि पौडेल मैदानमा छन् । २०७४ मा बाम गठबन्धनमा माओवादीलाई क्षेत्र छाडे पनि स्थानीय तहमा युवा उम्मेदवारको माहोल आएपछि त्यसको निरन्तरतामा युवा ह्वीम क्यास गर्ने नीति एमालेको छ ।

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीबाट पुकार बम, नेपाल सुशासन पार्टीका अध्यक्ष नेपाल प्रहरीका पूर्वडीआईजी रमेश खरेल, नेपाल मजदुर किसान पार्टीबाट हरिशरण श्रेष्ठ, विवेकशील साझा पार्टीबाट शंकर बन्जाडे, हाम्रो नेपाली पार्टीबाट डम्बर शाह, जनमत पार्टीबाट हरेन्द्र चौधरी लगायत उम्मेदवार छन् । यस्तै, स्वतन्त्रबाट मिरा विष्ट, देव शर्मा, निर्जल शाह, संगीता बोगटी, सुनिता बसेल, गोमा खतिवडा अधिकारी, दुर्गाप्रसाद लिम्बू, सीता तामाङ केसी, कुलबहादुर तामाङ उम्मेदवार छन् ।

स्थानीय चुनावको नतिजा

याे क्षेत्रमा काठमाडौं महानगरको १०, ११, २९ र ३१ चारवटा वडा छन् । स्थानीय तहको चुनावमा वडाध्यक्षतर्फको दलहरूको मत हेर्दा कांग्रेस नै अगाडि देखिन्छ । वडा १० मा कांग्रेसले ३ हजार ४२८ मत ल्याउँदा एमालेको १ हजार ९५३ र राप्रपाको ३२९ मत थियो भने माओवादीले २४३ र विवेकशील साझाले ५३ मत पाएका थिए ।

वडा ११ मा कांग्रेसले १ हजार ५५५ मत ल्याउँदा एमालेले ९५०, राप्रपाले २५२, माओवादीले ११६ र विवेकशील साझाले १४१ मत ल्याएका थिए। वडा २९ मा पनि कांग्रेस अगाडि छ । कांग्रेसले १ हजार ९२१ मत ल्याउँदा एमालेले १ हजार ८७१, राप्रपाले २१० र माओवादीले १०४ मत ल्याएको थियो । वडा–३१ मा भने एमाले अघि देखिन्छ। यो वडामा एमालेले ४ हजार ७६७ मत ल्याउँदा कांग्रेसले २ हजार ९९१, राप्रपाले ५८५, माओवादीले ४६ ल्याएका थिए ।

यसरी स्थानीय तह चुनावमा वडाध्यक्षतर्फको कुल मत हेर्दा कांग्रेसको ९ हजार ८९५ देखिन्छ भने एमालेको ९ हजार ५४१ देखिन्छ । त्यस्तै, राप्रपाले १ हजार ३७६ मत पाएको थियो । कांग्रेस र माओवादी केन्द्रको गठबन्धन भएकाले स्थानीय तह चुनावमा प्राप्त मतलाई जोड्दा ११ हजार ५४ हुन्छ ।

स्थानीय तहको चुनावको नतिजा दाँज्न नमिलने मिश्र बताउँछन् । ‘०७४ को चुनावमा मेरो पक्षमा स्थानीय तहका नतिजा थियो र ? मेले त्यत्रो मत ल्याएँ त,’ मिश्रले भने ।

२०७४ मा मिश्रलाई बीबीसीमा काम गरेको पृष्ठभूमि, पेसागत रुपमा चिन्ने एलिट वर्ग मतदाता रहेको क्षेत्र, युवा पुस्तामा पलाएको वैकल्पिक सोच र नेतृत्वको चाहना, मूलधारको राजनीतिप्रतिको युवा वितृष्णा लगायतका फ्याक्टरले काम गरेको थियो । तर, अहिले अनुमोदन नभए पनि परीक्षण भैसकेकाले मिश्रको फरक शैलीको राजावादी राजनीति अनुमोदन गराउन मैदानमा छन् ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, असोज २९, २०७९ २१:१२