कृषि क्षेत्रमा बैंकको लगानी अनुपात घट्दा ऊर्जामा बढ्यो, कुन बैंकले कुन क्षेत्रमा कति दिए ऋण ? (सूचीसहित)

कृषि क्षेत्रमा बैंकको लगानी अनुपात घट्दा ऊर्जामा बढ्यो, कुन बैंकले कुन क्षेत्रमा कति दिए ऋण ? (सूचीसहित)

A+ A A-

वाणिज्य बैंकहरूको प्राथिकता प्राप्त क्षेत्रमा ऋणको अनुपात घटेको छ । आर्थिक वर्ष २०७७/७८ मा प्राथमिकता प्राप्त क्षेत्र कृषि, ऊर्जा र साना तथा मझौला उद्योगमा २९.२९ प्रतिशत ऋण लगानी रहेकोमा आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा भने २७.४४ प्रतिशतमा झरेको छ ।

ऊर्जा र साना तथा मझौला उद्योगमा लगानी बढे पनि कृषि क्षेत्रमा भने कर्जा कम देखिएको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षमा १३.१६ प्रतिशत पुगेको कृषि क्षेत्रको कर्जा अहिले घटेर १२.३४ प्रतिशतमा झरेको छ ।

प्रतितशतका आधारमा घटे पनि समग्र लगानी भने बढेको देखिएको छ । आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को अन्तिमसम्म वाणिज्य बैंकको कृषि क्षेत्रमा लगानी ५ खर्ब ५३ अर्ब रूपैयाँ पुगेकोमा आर्थिक वर्ष २०७८/७९ सम्म आइपुग्दा ७ अर्ब रूपैयाँले बढेर ५ खर्ब ५३ अर्ब रूपैयाँ रहेको छ ।

जलविद्युत् क्षेत्रमा भने उल्लेखनीय रूपमा लगानी वृद्धि भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७७/७८ सम्ममा यो क्षेत्रमा २ खर्ब ४४ अर्ब रूपैयाँ लगानी भएकोमा एकै वर्षमा १५ अर्ब रूपैयाँले बढेर २ खर्ब ५९ अर्ब बैंक कर्जा पुगेको छ ।

त्यस्तै साना तथा मझौला उद्योग (एसएमई) मा पनि लगानी बढेको छ । अघिल्लो वर्ष ३ खर्ब ७६ अर्ब रूपैयाँ रहेको एसएएईको कर्जा अहिले बढेर ४ खर्ब २६ अर्ब रूपैयाँ पुगेको छ ।

प्राथमिकताप्राप्त क्षेत्रमध्ये यी दुई क्षेत्रमा बढी कर्जा विस्तार भए पनि कृषिमा भने उल्लेखनीय रूपमा घटेको छ ।

२०७९ असारसम्म वाणिज्य बैंकहरूले कुल कर्जामध्ये कृषि क्षेत्रमा १२ प्रतिशत, ऊर्जामा ६ प्रतिशत र साना तथा मझौला उद्यम व्यवसायमा ११ प्रतिशत लगानी गर्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ । यसअघि कृषिमा १३ प्रतिशत लगानी गर्न भनिएको थियो ।

सञ्चालनमा रहेका २६ वाणिज्य बैंकहरूमध्ये ११ वटा बैंकले मात्रै कृषिमा १२ प्रतिशत कर्जा विस्तार गर्न सकेका छन् भने १५ वटा बैंकले कर्जा १२ प्रतिशत पुर्‍याउन सकेका छैनन् ।

कुन बैंकको कृषिमा कति प्रतिशत कर्जा ?

सम्बन्धित क्षेत्रले गरेको लगानीमध्ये कृषि क्षेत्रमा लगानीको आधारमा कृषि विकास बैंकले सबैभन्दा बढी लगानी गरेको देखिन्छ । रकमगत आधारमा पनि सबैभन्दा बढी लगनी कृषि विकास बैंककै रहेको छ ।

जम्मा कृषि क्षेत्रमा ५ खर्ब ५३ अर्ब रूपैयाँको लगानी भएकोमा कृषि विकास बैंकले मात्रै ५१ अर्ब बढी लगानी गरेको छ । २६ बैंकले गरेको लगानीको आधारमा कृषि विकास बैंकको योगदान करिब १० प्रतिशत देखिएको छ ।

त्यसपछि बढी लगानी गर्नेमा नबिल बैंक र एनआईसी एसिया बैंक रहेका छन् ।

कुन बैंकको कति लगानी (रकम १० लाखमा)

कृषि विकास बैंकले समग्र वाणिज्य बैंक कृषि कर्जा रकगत आधारमा बढेको र अन्य बैंकहरूको प्रतिशतको आधारमा बढे पनि कृषि क्षेत्रमा मुख्य लगानी गरेको सरकारी स्वामित्वको कृषि विकास बैंकको लगानी भने घटेको छ ।

अघिल्लो वर्ष जम्मा निक्षेपको ३७ प्रतिशत कर्जा कृषिमा लगानी गरेकोमा अहिले भने ३१ प्रतिशतमा झारेको छ । त्यस्तै अघिल्लो वर्ष ६१ अर्ब बढीको लगानी रहेकोमा हिले १० अर्ब रूपैयाँले झारेर ५१ अर्बमा सिमित भएको छ ।

कृषि विकास बैंकका एक अधिकारीका अनुसार कृषि विकास बैंकसँग यो कर्जा बढी भएको अवस्थामा अन्य बैंकहरूलाई स्वाप गरेर कृषि कर्जा उपलब्ध गराउदा यो बैंकको घट्न गएको हो ।

'राष्ट्र बैंकले प्राथमिकता तोकेको हुन्छ कतिपय बैंकले पूरा गर्न सकेनन् भने स्वाप गर्ने गरिन्छ कृषि कर्जा अहिले कृषि विकास बैंकबाट अन्य बैंकले स्वाप गरेको कारण केही घटेको हुनसक्छ,' ती अधिकारीले भने ।

ऊर्जामा २ खर्ब ५९ अर्ब रूपैयाँ लगानी

ऊर्जामा बैंकहरूको २ खर्ब ५९ अर्ब रूपैयाँ लगानी रहेको छ । यो क्षेत्रमा धेरै लगानी गर्नेमा ग्लोबल आईएमई बैंक र नबिल बैंक रहेका छन् । ग्लोबलले १९ अर्ब २५ करोड लगानी गर्दा नबिल बैंक १८ अर्ब ९८ करोड रूपैयाँ ऊर्जा क्षेत्रमा लगानी गरेको छ । सबैभन्दा कम भने सेञ्चुरीको ३ अर्ब ६० करोड रहेको छ ।

ऊर्जामा कुन बैंकको कति लगानी ?